Çin kökenli lezzet

Yetiştirildikleri ülkelerde kimbilir kaç yıldır bilinen, bize geldiğinde önceleri çok pahalı olan, sonra yavaş yavaş ucuzlayan meyveler...

Kahverengi tüylü kabuğunun altında nefis yeşil bir görünüm saklayan kivi de bu meyvelerden biridir. Anavatanı olan Çin’de yüzyıllardır şifa verici olarak da tüketilen meyvenin Türkiye’ye gelişi 1980’lere rastlar. Gümrük kapılarımızdan ilk olarak 1985 yılında giren kivi çok pahalı olduğu için önceleri yalnızca pasta süslemelerinde kullanılıyordu. Sonraki yıllarda tüketimi hızla artınca "Neden olmasın" diye düşünülerek araştırmalar yapılmaya başlandı ve nihayet Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü’nde ekimi başladı. Çin’deki ormanlarda kendiliğinden yetişen ve "yang too" diye adlandırılan meyve Yeni Zelandalı bir botanikçi tarafından ülkesine götürülmüş ve 1950’li yıllarda yine Yeni Zelandalı işadamları tarafından dünyanın çeşitli ülkelerine ihraç edilmeye başlanmıştır.

Yazdığımız tarihlerden de anlaşılacağı gibi biz kiviyi birazcık geç keşfetmişiz. Akdeniz ülkelerinde tarımı bizden 15-20 yıl önce başlamış olan kivi, ülkemizde ancak seksenli yıllardan sonra yaygın olarak ekilmeye başlamıştır. Ülkemizde kivi yetiştiren bölgeler kabaca Kuzey Marmara, Doğu ve Batı Karadeniz olarak sayılabilir.

Serinlik verici hoş tadı ve aromasıyla damaklarımızı şenlendiren bu meyvenin adını ise Yeni Zelandalılara borçluyuz. Ellili yıllarda dünyaya ihraç etmeye başladıkları meyveye "milli kuş" olarak bilinen kiwi’nin adını veren Yeni Zelandalılardır.

Turunçgillerin hemen hemen iki misli C vitamini içeren kivi aynı zamanda potasyum, kalsiyum ve demir açısından da zengindir. İçerdiği şeker miktarı düşük olduğundan kalorisi de düşüktür ve bu da kivinin bir rejim meyvesi olmasını sağlar. Neyse ki bu kadar yararlı bir meyveyi yalnızca pasta süsü olarak kullanmakla kalmayıp yeterli olmasa bile tarımını başarmışız da şimdilerde hemen her manavda bulabiliyoruz kiviyi.

Teyzemin nar eşkili domatesli kısır dolması

8 kişilik

Hazırlama süresi 25 dakika

Malzeme listesi

á 2 su bardağı köftelik bulgur

á 10 adet orta boy domates

á 2 çay bardağı zeytinyağı

á 1 yemek kaşığı tatlı biber salçası

á 2 çay kaşığı tuz, karabiber

á 1 tatlı kaşığı kırmızı pul biber

á 2 sap taze soğan

á 1/2 demet maydanoz

á 1 demet taze nane

á 1 adet limonun suyu

á 3 yemek kaşığı nar ekşisi

Köftelik bulguru orta boy bir çelik tencereye aktarın. Domateslerin üst kısımlarını kapak gibi kesip, içlerini çay kaşığı yardımıyla oyun. Çıkardığınız domates içini tenceredeki bulgurun üzerine aktarıp, karıştırdıktan sonra 15 dakika kadar bekletin. Şişip kabaran bulgurun üzerine biber salçasını katıp, zeytinyağını gezdirin. Tuz, karabiber ve kırmızı pul biberi de serpiştirip yoğurun. Taze nane, maydanoz ve taze soğanı ayıklayıp, yıkadıktan sonra incecik doğrayın ve bulgurun üzerine ekleyip en az 4-5 dakika daha yoğurmaya devam edin. Son olarak, limon suyu ve nar ekşisini de ilave edip kaşıkla iyice karıştırın. Hazırladığınız bu karışımı domateslerin oyuk kısımlarına aktarın. Kısırın kalanını ve doldurduğunuz domatesleri servis tabağına yerleştirip limon dilimleriyle süsleyerek servise sunun.

Tavuklu İspanyol salatası

6 kişilik

Hazırlama süresi 15 dakika

Pişirme süresi

15 dakika

Malzeme listesi

á 10-12 adet taze fasulye veya taze börülce

á 1/2 tatlı kaşığı tuz

á 2 adet kesme şeker

á 1 paket Akdeniz yeşilliği

á 8-10 adet kiraz domates

á 2 yemek kaşığı dolusu susam

á 1 adet tavuk göğüs eti

á 2 yemek kaşığı zeytinyağı

á 1 yemek kaşığı soya sosu

á 1 demet dereotu

Sosu için;

á 4 yemek kaşığı sızma zeytinyağı

á 4 yemek kaşığı balsamik sirke veya elma sirkesi

á 1/2 tatlı kaşığı tuz

Ayıklayıp yıkadığınız fasulyeyi yarım tatlı kaşığı tuz ve 2 adet kesme şeker ilave ettiğiniz kaynar suda 15 dakika haşlayın. Fasulyeyi hemen süzüp bol buzlu suya aktarırsanız rengi yeşil kalacaktır. Yeşillikleri ve domatesleri yıkayıp süzdükten sonra, bir kenarda bekletin. Susamı teflon tavaya aktarıp orta ısılı ateşte ve sürekli karıştırarak kendi yağında 3-4 dakika kadar kavurun. Diğer taraftan zeytinyağını geniş bir tavada kızdırıp parmak şeklinde doğradığınız tavuk etini aktarın. Tavayı sallayarak eti 8-10 dakika kadar kızartın. Üzerine soya sosunu ekleyip orta ısılı ateşte 5 dakika daha pişirdikten sonra ocaktan alın.

Yeşillikleri geniş bir salata kasesine aktarıp haşlanmış fasulyeyi, kızarmış tavuk etini ve kiraz domatesleri de ilave ederek karıştırın. Üzerine kavurduğunuz susamı da serpiştirin. Salatanın sosunu hazırlamak için; zeytinyağı, sirke ve tuzu küçük bir kaseye aktarıp çatalla iyice çırpın. Sosu salatanın üzerinde gezdirip tüm malzemeyi tekrar harmanladıktan sonra ılık olarak servise sunun.