Prof.Dr. Mikdat Kadıoğlu
Prof.Dr. Mikdat Kadıoğlu
Prof.Dr. Mikdat KadıoğluYazarın Tüm Yazıları

Bugün Küresel İklim Eylem Günü değişirseniz sizinki de kutlu olsun

Bölgesel Çevre Merkezi (REC Türkiye) Ofisi’ne göre 22 Nisan "Dünya Günü", 15 Mayıs "Küresel İklim Eylem Günü" ve 5 Haziran "Dünya Çevre Günü"dür.

Geçtiğimiz ay dünya gününüzü tebrik edemedim, bari bugün "Küresel İklim Eylem Günü"nüzü kutlayıp çözümün parçası olmanız için önemli bazı konulara dikkatinizi çekebileyim.

Ben de 15 Mayıs’ın "Küresel İklim Eylem Günü" olarak seçildiğini bilmiyordum. Böyle bir günün varlığından da REC Türkiye’nin 27-28 Nisan 2006 tarihlerinde İstanbul’da düzenlediği "İklim değişikliği için paydaşlar buluşması" başlıklı etkinlikte öğrendim.

BM İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (BMİDÇS) 1992’de gerçekleştirilen Rio Zirvesi’nde imzaya açılmıştı. Çevre örgütleri, sözleşmenin bir an önce yürürlüğe girebilmesi için kitlesel eylemler düzenlenmesi gerektiğinin bilinciyle ilk Küresel İklim Eylem Günü’nü bir cumartesiye denk gelen 15 Mayıs 1993 tarihinde düzenledi. Bu gösteriler 50 ülkede yüzlerce kentte düzenlendi. 21 Mart 1994 tarihinde BMİDÇS yürürlüğe girdi, fakat çevre örgütleri bu kampanyaya devam etti.

Ancak 1995 yılından itibaren gösteriler ağırlıklı olarak her yıl düzenlenen ve iki hafta süren Taraflar Konferansı’nın ilk cumartesi günü olarak seçilmeye başlandı. 15 Mayıs 2006’yı öne çıkaran nokta ise; bu pazartesi gününün, 2012 sonrasında BMİDÇS ve Kyoto Protokolü’nün nasıl ilerleyeceğinin resmen tartışılacağı iki günlük BMİDÇS toplantısının ilk günü olması.

ORTAK MİRASIMIZ KARBON UYGARLIĞI

Yine REC Türkiye’ye göre 22 Nisan Dünya Günü’nün ve 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nün hikáyeleri şöyle: 22 Nisan 1970 tarihinde ABD’nin pek çok büyük kentinde düzenlenen kitlesel eylemlere 20 milyona yakın insan katılmış. Bu gösterilerde, çevre sorunlarının çözümü için siyasi alanda da adımlar atılması talep edilmiş. Bu büyük eylemlerle sağlanan toplumsal baskı sonucunda ABD Çevre Koruma Ajansı 1970 yılının aralık ayında kurulmuş, ardından da pek çok yasal ve kurumsal düzenlemeler gerçekleştirilmiş. (Türkiye’de ise şimdi "Çevre Ajansı"nın kurulması çalışmaları var.)

22 Nisan 1970, uluslararası alanda da yankı bulmuş ve 1972 yılında toplanan BM İnsan Çevresi Konferansı’nın ve bu konferansla anılan 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nün de çıkış noktalarından birisini oluşturmuş. Böylece, ABD’de 1970 yılından, tüm dünyada ise 1990’lı yıllardan itibaren her yıl 22 Nisan "Dünya Günü" olarak yine büyük kitlesel eylemlerle kutlanmakta. Bu yıl 22 Nisan 2006 Dünya Günü etkinliklerinde ana tema olarak iklim değişikliği belirlenmişti.

2004 yılında çalışmalara başlayan REC Türkiye, 2005 yılı mayıs ayından itibaren eğitim, öğretim ve kamuoyu bilinçlendirme alanlarını tanımlayan BMİDÇS 6. Madde Ulusal Odak Noktası olarak görev yapmakta. REC Türkiye, 22 Nisan Dünya, 15 Mayıs Küresel İklim Eylem ve 5 Haziran Dünya Çevre günleri kapsamında iklim değişikliği çalışmaları yapmakta.

Örneğin, bu günler kapsamında kamuoyunu bilinçlendirme amacıyla yurt çapında dağıtmak üzere eğitim malzemeleri hazırlamış. "İklimler değişiyor... ya siz?" başlıklı afiş, broşür ve animasyonlar, REC Türkiye’nin web sayfasından (www.rec.org.tr) izlenebilir ya da indirilebilir. REC Türkiye aynı zamanda üç ayda bir "Cemre" adlı "REC Türkiye İklim Değişikliği Bülteni"ni yayımlıyor. Bülten, bu alanda ülkemizdeki ilk ve tek süreli yayın. Cemre’nin ikinci sayısında dosya konusu olarak AB iklim değişikliği politikaları ele alınmış, AB Çevre Komisyoneri Stavros DIMAS’la önemli bir söyleşi de yer almakta.

İKLİMLER DEĞİŞİYOR YA SİZ?

REC Türkiye, "İklimler değişiyor... ya siz?" başlıklı broşüründe şunları söylüyor: Ortak mirasımız "Karbon Uygarlığı", atmosferin sera etkisi kuvvetleniyor, dünyanın ateşi yükseliyor, sıcaklık artışı dünyanın dengesini bozdu, afetler herkesin başına gelebilir sizin de, beterin beteri; ani iklim değişiklikleri...

27-28 Nisan 2006 tarihinde İstanbul’da Richmond Hotel’de gerçekleştirilen "İklim değişikliği için paydaşlar buluşması" adlı uluslararası toplantıda BMİDÇS ve Kyoto Protokolü’nde gelinen son aşama tartışıldı ve özellikle iş dünyası, araştırma kuruluşları ve çevreci grupların ulusal ve uluslararası çalışmalara katılımının arttırılması yolunda çabalar yoğunlaştırıldı. Böylece bu buluşma bugüne kadar ülkemizde iş dünyası, araştırmacılar ve çevreci gruplara yönelik olarak düzenlenen en kapsamlı etkinliklerden biri oldu. Buradaki bilgilenme ve tanışma ortamının ardından Türk kuruluşlarının, iklim değişikliğiyle ilgili ulusal ve uluslararası düzeydeki çalışmalara katılımının daha da artacağına ve etkinleşeceğine inanılıyor. Şüphesiz bu konuda neler değişeceğini bize zaman gösterecek!

ENERJİYİ TÜKETMEYİN ONU KULLANIN

REC Türkiye’ye göre küresel iklim değişikliklerinin geri dönülmez noktalara ulaşmasının engellenebilmesi için hálá şansımız var. Birey ve toplum olarak bugünden hayata geçirebileceğimiz küçük ve önemsiz görünen çabalarımızla hem bizler, hem de gelecek kuşaklar için küresel ölçekte büyük farklar yaratabiliriz.

Örneğin;

Enerjiyi tüketmeyin; kullanın

Araçları değil; insanları ve yükleri taşıyın

Çevre dostu sanayi, tarım ürünlerini ve uygulamalarını tercih edin

Atıklarınız çöp değil; geri kazanın ve yeniden kullanın

Orman alanlarınızı koruyun, genişletin

Bunlara ilave olarak, günümüzde geçerli olan genel enerji, ulaştırma, sanayi, tarım, atık, ormancılık politikalarını sorgulayın, tartışın

İklim değişikliğiyle ilgili bilginizi artırın, çevrenizle paylaşın, ulusal ve uluslararası çabalara katılın.

Yani değişin biraz! Çünkü iklim değişiyor, ama siz değişmeden hükümetler hiç değişmiyor...
Yazarın Tüm Yazıları