Müzelerin sandalye sınavı

Nisan ayında gerçekleşen ancak müze tarafından bu ay videosu yayınlanarak kamuoyuna duyurulan olayda bir kadın ve bir erkek ziyaretçi İtalyan sanatçı Nicola Bolla’nın yüzlerce Swarovski taşıyla kapladığı ‘Van Gogh’ sandalyesinin önünde sırayla poz verirken görülüyor. Önce kadın sandalyenin üzerine oturur gibi yapıp fotoğraf çektiriyor. Aynı pozu vermek isteyen erkek ziyaretçi dengesini kaybedince oldukça hafif bir malzeme kullanılarak yapılmış sandalyenin üzerine düşerek eserin kırılmasına neden oluyor. Eserin yanına yerleştirilen tabelalarda, ziyaretçilerin dokunmamaları yönündeki açık uyarılara rağmen yaşanıyor bu ‘kaza’. Ve iki ziyaretçi işledikleri suçun farkında olarak, müze yetkililerine olayı bildirmeden hızlıca uzaklaşıyorlar mekândan.

Olayı polise bildiren müze, kamera görüntülerini kamusal alanlarda sanata saygı gösterilmesi konusunda bir uyarı olarak kamera görüntülerini yayınladığını açıklamış.

Çiftin kimliği hâlâ tespit edilemezken müze yetkilileri bu tür kazaların her müzenin kâbusu olduğunu ancak bu kişilerin kaçarak kazayı suça dönüştürdüğünü savunuyor.

İtalyan sanatçı Nicola Bolla’nın, Vincent van Gogh’un 1888 tarihli ikonik tablosundaki sade ahşap sandalyeye atıfla yüzlerce Swarovski kristaliyle kaplayarak tasarladığı ‘Van Gogh’ heykeli iki ziyaretçinin fotoğraf çektirme isteği sonucu zarar gördü.

Eser onarılarak tekrar yerine yerleştirilirken onarım maliyetlerine ya da kimliği belirlenemeyen ziyaretçilerin zarardan sorumlu tutulup tutulmayacağı hakkında bir açıklama yapılmadı.

Tartışma da burada başlıyor. Vandalca yapılan saldırılarda suçlu tabii ki esere zarar verendir. Ancak bu tür durumlarda müzeler de eseri koruma ve güvenliğini sağlama konusunda en az kazaya neden olanlar kadar sorumlu değil midir?

Ziyaretçiler belli ki çektikleri fotoğrafları ya arkadaşlarına gösterip eğlenecek ya da sosyal medya hesaplarında paylaşarak beğenilme sayılarını artıracaklardı. Sosyal medyada popüler olma isteği bu kez müzelerin sorumluluklarını tartışma gündemine getirdi.

OSCAR’LI KEDİNİN BOĞAZ MACERASINA MARTILAR EŞLİK ETTİ

YAZLIK açık hava sineması keyfini yaşayabileceğiniz en iyi mekân açık ara Sakıp Sabancı Müzesi’nin Boğaz manzaralı Fıstıklı Teras’ı.  Sabancı Vakfı’nın katkıları ve Başka Sinema işbirliğiyle 2016’dan beri düzenlenen Müzede Suare programı bu yıl ‘Başka Biçimler, Tanıdık Hâller’ temasıyla pazartesi akşamı başladı.

İlk gösterim 2025 yılında En İyi Animasyon Oscar’ını kazanan ve yönetmenliğini Gints Zilbalodis’in üstlendiği ‘Flow: Bir Kedinin Yolculuğu’ filmiydi.

Yalnızlığı seven küçük bir kara kedinin sular altında kalan dünyada çeşitli hayvanlarla birlikte sığındığı eski bir yelkenli teknede hayatta kalma mücadelesi anlatılıyor filmde. Bir tür Nuh Tufanı hikâyesi gibi ancak filmde ne insan var ne de konuşma.

Küçük kara kediyi koruma uğruna büyük beyaz kuşun kendi cinsine karşı verdiği mücadelede çıkardığı seslere Boğaz’ın martılarının karşılık vermesi filmi bir anda başka bir boyuta taşıdı. Kurguyla gerçek iç içe geçti. Açık havada film izlemek kesinlikle başka bir deneyim.

Mesela bu akşamki gösterim ünlü pop yıldızı Robbie Williams’ın hayatını anlatan ‘Better Man’. Michael Gracey’nin yönettiği film, Williams’ın çocukluğundan Take That yıllarına ve solo kariyerine uzanan yolculuğunu müzik eşliğinde anlatıyor. Bu yolculuğa Boğaz’daki tur teknelerinden yükselen müzik de eklenecek doğal olarak.

Gösterimler yarın Doğuş Algün’ün yönettiği ‘Ölü Mevsim’, 20 Haziran Cuma, sinema tarihinin en ikonik isimlerinden Charlie Chaplin imzalı ‘Altına Hücum’ (The Gold Rush),  21 Haziran Cumartesi, Oscar Wilde’ın kült eseri National Theatre Live yapımı ‘Ciddi Olmanın Önemi’ (The Importance of Being Earnest) ile devam ediyor.

Müzede Suare 22 Haziran Pazar günü, ‘2073’ filmiyle ile sona erecek. Asif Kapadia’nın yönettiği film, belgesel görüntüler ile kurgusal sahneleri bir araya getirerek iklim krizi, gözetim teknolojileri ve küresel eşitsizlikler gibi çağımızın önemli meselelerini ele alıyor.  Müzede Suare’de vizyon filmleri öncesinde Sabancı Vakfı’nın Kısa Film Yarışması’nda ödül alan ve toplumsal konulara odaklanan kısa filmler de gösteriliyor.

KAÇIRILMAYACAK İKİ KONSER

İSTANBUL Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından, Borusan Holding sponsorluğunda düzenlenen 53. İstanbul Müzik Festivali sanatseverleri dünyanın önde gelen toplulukları ve solistleriyle buluşturmaya devam ediyor.

Atatürk Kültür Merkezi Türk Telekom Opera Salonu’nda Alan Gilbert şefliğinde sahnede olacak NDR Elbphilharmonie 19 Haziran Perşembe akşamı vereceği ilk konserinde çağımızın en büyük keman virtüözlerinden Frank Peter Zimmermann’a; 20 Haziran’daki ikinci konserde ise iki Echo Klassik ödüllü Chopin yorumcusu, piyanist Rafal Blechacz’a eşlik edecek.

26 Haziran’a kadar sürecek festivalin biletleri için: passo.com.tr.

Frank Peter Zimmermann