Koronavirüsten kira borcu siliniyor mu?

ÖNCE okurlarımın sorularını özetleyen iki örnek:

1) “Şirketimize ait işyerlerimiz var. Bunların çoğunu kurumsal büyük şirketlere kiraya verdik. Fakat bu büyük şirketler şimdi koronavirüsü mücbir sebep olarak göstererek kira ödeyemeyeceklerini söylediler. Mart ayı kiraları için kapalı dönemde oldukları süre içinde iade faturası kestiler. Bu süreçte biz kiraya verenlerin hiç mi hakkı yok? Ya da kiracıların böyle ödememe hakları var da biz mi bilmiyoruz?”

2) “7226 sayılı kanuna göre 1 Mart-30 Haziran arası ödenmeyen kiralar için ev sahibi olarak haklarımız nedir?”

KANUNLA KALDIRILMADI

Okurlarımdan gelen bu yöndeki soruları emekli Yargıtay üyesi avukat Mustafa Ateş’e sordum. Ateş, bu soruları ayrıntılı şekilde şöyle yanıtladı:

“Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7226 sayılı kanunun geçici 1. maddesiyle ‘1/3/2020 tarihinden 30/6/2020 tarihine kadar işleyecek işyeri kira bedelinin ödenememesi kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacağı’ düzenlenmiştir. Yapılan düzenleme 1/03/2020 tarihinden 30/06/2020 tarihine kadar işleyecek kira borcunu ortadan kaldırmamaktadır.

TAHLİYE İSTENEMEYECEK

Bu süre içerisinde kira borcu devam edecektir. Ancak bu dönemdeki kira borçlarının ödenmemesi sebebiyle kira sözleşmesi kiraya verenler tarafından feshedilemeyecek ve kiracının tahliyesi istenemeyecektir. Kanuna göre özellikle belirtmek gerekir ki kira ödemeleri ertelenmemiş veya ortadan kaldırılmamıştır. Bu düzenlemeye göre bu döneme ilişkin ödenmeyen kira parasının tahsili için icra takibi de yapılabilecektir.

İCRA TAKİPLERİ DURDU

Ancak Cumhurbaşkanı’nın İcra İflas Kanunu’nun 330. maddesi gereğince 22 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan 2279 sayılı kararıyla, COVID-19 salgın hastalığının ülkemizde yayılmasını önlemek amacıyla alınan tedbirler kapsamında, 30 Nisan’a kadar nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere, tüm icra ve iflas takipleri durdurulmuştur.

30 NİSAN’DAN SONRA

Bu durumda 1/3/2020 tarihinden 30/6/2020 tarihine kadar işleyecek işyeri kira bedelinin ödenememesi kira sözleşmesinin feshi ve tahliye sebebi oluşturmayacaktır. Ancak aynı döneme ilişkin kira parasının tahsili için 30 Nisan tarihinden sonra icra takibi yapılabilecek, ihtiyati haciz kararı alınıp infazı istenebilecek, takibin kesinleşmesi halinde borçlu kiracının mal varlığı üzerine haciz konulabilecek, tahliyesi istenemeyen işyerindeki malları haczedilip muhafaza altına alınabilecektir.

İŞYERİ KİRASI FAİZİYLE 

Ödenmeyen işyeri kira parası için 30 Nisan tarihine kadar icra takibi yapılamasa da kira sözleşmesinde kira parasının ödeneceği gün kesin olarak belirlenmişse bu süreçte faiz işleyecek ve kira parası faiziyle tahsil edilecektir.

KONUT KİRALARI KAPSAM DIŞI

Bu arada şunu özellikle belirtmek gerekir ki, 7226 sayılı Kanun’un geçici 1. maddesine göre aynı dönemde (1 Mart-30 Haziran) işyerlerinden farklı olarak konut kiralarına ilişkin kira borcunun ödenmemesi halinde genel hükümlere göre şartları varsa kiralayan yani ev sahibi tarafından kira sözleşmesi feshedilebilecek ve kiracının bu sebeple tahliyesi istenebilecektir.

Fakat konut kiralarına ilişkin kira borçları sebebiyle de işyeri kira borçlarında olduğu gibi 30 Nisan tarihine kadar, önceki kira alacakları da dahil olmak üzere borçlu yani kiracı hakkında icra takibi yapılamayacaktır.”

Son bir not: Evde kal Türkiye’m.