2 yılın altına da tutuklama geliyor

CEZAEVLERİNDEKİ hükümlü-tutuklular dahil çok sayıda okurum ve yakınlarından Hükümet’in üzerinde çalıştığı infaz düzenlemesine ilişkin soru geliyor.

Yeni paket hazır mı?  Denetimli serbestlik uygulamasında değişikliğe mi gidiliyor?  Genel af var mı?  Kısmi bir af mı geliyor? 2 yılın altındaki suçlarda tutuklama yolu mu açılıyor?  Artık bir ceza alan cezaevine girip hapis yatacak mı?

55 MADDELİK PAKET HAZIR

Adalet Bakanlığı kaynaklarından edindiğim bilgiye göre, yeni taslak paket hazır. Bu taslak ilgili bakanlıklara gönderildi ve görüşe açıldı. Önümüzdeki günlerde Meclis’e sunulması bekleniyor. Daha önceki yargı paketlerinden çıkarılan infaz düzenlemeleri 10’uncu pakette yer alıyor. Pakette, 14 farklı kanunda değişiklik veya düzenleme var.  Kanun teklif taslağı yürütme ve yürürlük dahil toplam 55 maddeden oluşuyor.

CEZANIN 1/5’İ YATILACAK

Pakete göre, ilke olarak hükümlülerin denetimli serbestlikten faydalanabilmesi için cezalarının belirli bir süresini yani koşullu salıverilme tarihine kadar ceza infaz kurumunda geçirmesi gereken sürenin en az 1/5’ini mutlaka cezaevinde geçirmeleri gerektiği kabul ediliyor. Bu durumda örneğin 1 yıl ceza alan 2.5 ay, 6 ay ceza alan 1 ay, 3 ay ceza alan 18 gün, 1 ay ceza alan 6 gün cezaevinde kalacak.

1 AY BİLE HAPİS ALAN...�

1 yıllık maktu denetimli serbestlik süresi bakımından bir değişiklik yok. Ancak Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sık sık vurguladığı gibi cezası az olan hükümlüler de dahil olmak üzere bütün hükümlülerin aldıkları cezayla orantılı olarak belirlenecek süreyi mutlaka ceza infaz kurumunda geçirmeleri sağlanacak. 1 ay bile ceza alan mutlaka cezaevine girip hapis yatacak. Böylece, toplumdaki cezasızlık algısının ortadan kaldırılması sağlanacak.

HÂKİME TAKDİR YETKİSİ

Tutuklama yasağına ilişkin 2 yıllık sınır korunuyor. 2 yılın altında ceza gerektiren suçlarda hâkim genel olarak tutuklama kararı vermeyecek. Ancak, çok önemli bir değişiklikle 2 yılın altındaki suçlarda hâkimlere tutuklama konusunda takdir yetkisi tanınıyor. Buna göre, “şüphelinin davranışlarının yeniden bir suç işleyeceği hususunda kuvvetli şüphe oluşturması (suç işleme eğilimi)”, “suçun işleniş şekli”, “suçtan meydana gelen zararın ağırlığının kamu düzenini önemli ölçüde bozması” hallerinde hâkim 2 yılın altındaki suçlarda da şüphelinin tutuklanmasına karar verebilecek.

CEZA ALT SINIRI YÜKSELECEK

“Trafik suçları”, “Genel güvenliğin kasten tehlikeye düşürülmesi”, “Meskun mahalde silah atılması”, “Bilişim suçları”, “Telefonla dolandırıcılığı” gibi eylemlerde ceza miktarları yeniden değerlendirilecek. Bu suçların cezalarının alt sınırı yükseltilecek. Trafik suçlarında ehliyetlerin el konulma süresi uzatılacak. Telefon hattı aboneliğinin sınırlandırılmasına ilişkin düzenleme yapılacak. Bu suçların yaptırımı ağırlaştırılarak caydırıcılık sağlanacak.

KISMİ AF MI GELİYOR

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “100 yıl affı” ve “genel af” tartışmasını “Genel afla ilgili bir çalışma söz konusu değil. Böyle bir çalışma gündemimizde yok” diyerek noktalamıştı. Ancak AK Parti, dolu cezaevlerini rahatlatacak “kısmi af” diye nitelendirilen bir düzenleme üzerinde çalışıyor.  COVID-19 salgını sırasında çıkarılan ve açık cezaevinde bulunan hükümlülerin, kalan cezalarını denetimli serbestlikle dışarıda infazını öngören düzenlemenin kapsamının genişletilmesi tartışılıyor.

SALIVERİLMELERİNE 5 YIL KALANLARA

Yeni yargı paketinin Meclis’teki görüşmeleri sırasında önerge verilecek. 31 Temmuz 2023’ten önce suç işleyip de cezası kesinleşmemiş olanların kalan cezalarını denetimli serbestlikle dışarıda tamamlamaları yolu açılacak. Bu düzenlemeden, denetimli serbestliğe ayrılmalarına 5 yıl veya daha az süre kalanlar yararlanacak. Düzenleme Meclis’ten geçerse 31 Temmuz 2023 tarihinden önce suç işlemiş olmak kaydıyla denetimli serbestliğe ayrılmalarına 5 yıl veya daha az süre kalanlar, kalan sürelerini denetimli serbestlikle çekmek üzere salıverilecekler. COVİD-19 salgını sırasında yapılan ilk düzenlemeden 31 Temmuz 2023 itibarıyla sadece cezası kesinleşmiş olanlar faydalanmıştı. Bu da Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olduğu tartışmalarına yol açmıştı. Yeni düzenlemede, cezanın kesinleştiği tarih değil suçun işlediği tarih esas alınacak.

MECLİS’TE UZLAŞI ARANACAK

İYİ Parti, aynı konuda kanun teklifi vermişti. Bakanlık kaynakları, önümüzdeki günlerde TBMM gündemine gelecek yeni yargı paketinin görüşmeleri sırasında partilerin uzlaşması durumunda ortak imza ile önerge verme yoluna gidilebileceğini de vurguladılar. 10. Yargı Paketi konusunda gözler artık Meclis’te...