Paylaş
Kan şekeri düştüğünde ortaya çıkan belirtilerin tümünü içine alan bir tıbbi durum. Bir hastalığı değil de bir “durum tespiti!”ni ifade ediyor. O kişinin şikâyetlerinin, problemlerinin, sorunlarının kanda ihtiyacı karşılayacak düzeyde şekerin bulunamamasından kaynaklandığını anlatıyor.
Rakamsal olarak bakıldığında kan şekerinin açlıkta 70 mg.ın altında olması ya da herhangi bir ölçümde 55 mg/dl.den düşük olduğunun saptanması durumunda hipogliseminin varlığından söz ediliyor.
Hipoglisemi belirti ve bulguları, nöroglikopenik (beyin şeker düzeyinin düşmesi ile ortaya çıkan) ve nörojenik/otonomik (sempatik sinir sisteminin kan şekeri düşüklüğü ile tetiklenen) olmak üzere iki ayrı grupta gelişiyor. Kaygı durumu, çarpıntı, gerginlik ve sinirlilik, titreme, terleme nörojenik/otonomik, açlık, görme bulanıklığı, baş dönmesi ve sersemlik ise nöroglikopenik belirti ve bulgular olarak tanımlanıyor.
Aslında bu iki ayrı grup birbirinden ayrılmaz bir yapı içinde gelişiyor ve belirtiler daima iç içe oluyor. Hangilerinin kimde, ne yoğunlukta ve ne kadar ön planda olacağı ise önceden bilinemiyor, tahmin edilemiyor. Kan şekerindeki düşmenin derecesi ve hızına göre hafif, orta ve ağır şiddette yaşanabilen hipoglisemi atakları var.
EN HAFİFİ BİLE CAN SIKIYOR
Hafif hipoglisemilerde kan şekeri düşmesine yanıt olarak vücudun adrenalin salgılaması artar ve birbiri ile ilgisiz çok sayıda belirti aynı anda ya da farklı şekillerde ortaya çıkar:
Açlık hissi
Titreme
Terleme
Sinirlilik, gerginlik, aşırı hassasiyet hatta ağlama
Solgunluk
Hızlı nabız ve çarpıntı
Dudaklarda uyuşma
Bulanık görme
Baş ağrısı, baş dönmesi, hafif bir hipogliseminin en önemli işaretleri olarak biliniyor.
NE YAPMALI?
Yukarıdaki belirtiler görüldüğünde zaman yitirmeden, aşağıdaki besinlerden birinden faydalanmak gerekiyor:
Yarım bardak meyve suyu veya
Yarım bardak şekerli su veya
3 veya daha fazla glikoz tableti veya
Birkaç adet kesme şeker veya
1 kaşık bal ya da reçel...
Kısa sürede etkili olan bu besini takip eden dönemde de yüksek lifli yiyeceklerin yenilmesi kan şeker seviyesinin korunması ve tekrar hızla düşmemesi için önemlidir. Daha uzun sürede etkili olan besinler şunlar olabilir:
Peynir-ekmek
Meyve ve 5-6 badem/fındık
Bisküvi ve süt
Bir bardak kahvaltı gevreği-süt/yoğurt gibi bir ara öğündür.
ORTA ŞiDDETTEKi HiPOGLiSEMiYE GELiNCE...
Orta şiddetteki bir hipogliseminin çoğu kez gözden kaçan, kolayca anlaşılamayan başlıca belirtileri, şeker yetersizliğinin beyin fonksiyonlarında bozulmaya yol açmasıyla ortaya çıkar.
Bu belirtilerin başlıcaları:
Konsantre olmada zorluk
Belirsizlik veya karıştırma, bilinç bulanıklığı
Konuşma zorluğu
Sinirlilik, tedirginlik veya mantıksız davranışlar, uyku eğilimi...
Bu belirtileri erkenden tanımaya ve hipoglisemi daha da ağırlaşmadan kan şekerini yükseltmeye çalışmak gerekir. Bu durumda yapılacakları bilen ve yardım edebilecek birisinin hipoglisemiyi yaşayan kişinin yanında olması çok önemlidir.
KiLO SORUNU VE HiPOGLiSEMi
Kilo sorunu yaşıyorsanız, aşağıdaki soruları kendinize sormalı ve en doğru yanıtları vermeye çalışmalısınız. Bu belirtilerden iki veya üçü sizde de varsa, hipoglisemili biri olabileceğinizi aklınızda tutmalısınız.
Öğün atladığınız zaman şekerli, unlu, yağlı besinlere saldırıyor musunuz?
Zaman zaman ciddi halsizlik, bitkinlik atakları yaşıyor musunuz?
Bu ataklarla birlikte veya bunlar olmadan çarpıntı, ellerde titreme, terleme, huzursuzluk, sinirlilik problemleriniz de oluyor mu?
Özellikle yemeklerden sonra gelen uyku basmalarından ve bazen de gün boyu tekrarlayan uyuklamalardan yakınıyor musunuz?
Halsizlik, yorgunluk, bitkinlik gibi belirtilerden bir şeyler yiyip içince kolayca kurtulabiliyor musunuz?
Sabahları baş ağrısıyla uyanıyor musunuz?
Şekerli, unlu besinlere dayanılmaz bir tutku duyuyor musunuz?
Zaman zaman çarpıntı ve terleme atakları yaşıyor musunuz?
Geceleri ter içinde ve huzursuz bir şekilde uyanıyor musunuz?
Bu soruların çoğuna yanıtınız “evet” ise lütfen hipoglisemi konusunda bilgilenmeye ve bir doktorla görüşmeye çalışın.
KARIŞIK BESLENME iLE GÜNLÜK ŞEKER İNSÜLİN PROFİLİ
12 saat açlık sonrasında yapılan bir testtir. 75 g karbonhidrat içeren, 400 kalori enerji getirisi olan kahvaltıdan önce açlık ve kahvaltının ilk lokması ile saat tutularak 60, 120 ve 180. dakikalarda alınan kan örneklerinde şeker ve insülin düzeylerine bakılarak olgunun profili çıkarılır.
Kahvaltı içeriği:
2 dilim beyaz ekmek veya 1 adet beyaz sandviç ekmeği
2 kibrit kutusu peynir
5 adet zeytin
1 yemek kaşığı reçel/bal
2 bardak 2 şeker ilaveli çay
1 su bardağı taze portakal suyu (200cc)
İstenildiği kadar salatalık-domates-biber şeklindedir.
Paylaş