Biz çok iyiyiz ama!

Daha Dünya Ekonomik Forumu adına yayınlanan “kadın-erkek eşitliği” konulu rapordaki durumu içimize sindiremeden, şimdi de “hukukun üstünlüğü” terazisine çıkardılar.

Biliyorsunuz “kadın-erkek eşitliği” ölçümleri 130 ülke arasında Türkiye’nin sondan 4’üncü yani 126’ncı olduğunu ortaya çıkarmıştı.
Meğer 8 senedir “kuvvetlilerin hukuku” yerine “hukukun kuvveti” sistemini yerleştirmek için çırpınan Başbakan Tayyip Erdoğan hâlâ bir arpa boyu bile yol alamamış.
Hoş, biz bu gerçeğin farkındaydık ama, her gün “demokrasimizin ilerlediğine” ve “hukukun işlediğine” ilişkin o kadar çok ve yoğun nutuk dinliyoruz ki, “Belki de aldanıyoruzdur” diyorduk.
Meğer aldanmıyormuşuz. Bunu “Dünya Adalet Projesi” (DAP) isimli kuruluşun son üç sene boyu yaptığı araştırma sonuçlarını aktaran Washington’daki arkadaşımız Tolga Tanış bildiriyor.
Tanış’ın verdiği habere göre DAP, araştırmasını dünyadaki 190 küsur ülkenin 35’inde yapmış. Bu ülkeler ABD, Arnavutluk, Arjantin, Avustralya, Avusturya, Bolivya, Bulgaristan, Kanada, Kolombiya, Hırvatistan, Dominik Cumhuriyeti, El Salvador, Fransa, Gana, Hindistan, Endonezya, Japonya, Ürdün, Kenya, Liberya, Meksika, Fas, Hollanda, Nijerya, Pakistan, Peru, Filipinler, Polonya, Singapur, Güney Afrika, Güney Kore, İspanya, İsveç, Tayland, Türkiye imiş.
Bu ülkeleri bir de bölgelere göre incelemişler. Biz “Doğu Avrupa ve Orta Asya kategorisinde, üst-orta gelir seviyesindeki ülkelerden biri” imişiz. Bizim grupta “bölge” bazında Polonya, Hırvatistan, Bulgaristan ve Arnavutluk; “gelir” bazında ise Arjantin, Bulgaristan, Hırvatistan, Meksika, Polonya ve Güney Afrika varmış.
Bulgulara gelince:
“Hukukun üstünlüğü” denince 35 ülkenin son 5’inden biri imişiz.
Yüksek Mahkemelerinin verdiği kararları bir YÖK Başkanı tek bir yazı ile geçersiz kılabiliyorsa herhalde öyle bir ülkeye 35’incilik bile çoktur.
“Basının hükümet üzerinde denetleme görevini ne derece yürütebildiğini” hiç sormayın. Nitekim araştırmacıların yüzde 55’i ülkemizde “Böyle bir şeyin olmadığını” ileri sürmüş.
Hoş, “hükümetin denetlenmesi” konusunda 35 ülkenin 31’incisi olduğumuza göre ortada hayret edecek bir şey yok demektir.
Ama bizde halkın mahkemeye ulaşma yönünden durumu, çok ülkeden iyi imiş. Yargının görevini bihakkın yapıp yapmadığı konusunda da notumuz fena çıkmamış. Nitekim 35 ülkenin 14’üncüsü imişiz.
“Yolsuzlukla mücadele” mi dediniz?
Tolga Tanış, “Global olarak ortada, bölgesel olarak da 2’nci” olduğumuzu bildiriyor.
Onda da şaşacak bir şey yok çünkü bizim grupta biliyorsunuz Polonya, Hırvatistan, Bulgaristan ve Arnavutluk var.
Ama aynı soruyu tutar “Küresel yolsuzluk barometre araştırması” yapan “Transparency International”a (Uluslararası Saydamlık örgütüne) sorarsanız alacağınız yanıta çok üzülürsünüz.