Çöplükte sera kurdu enerji ve gübre üretip domates yetiştiriyor
TEPE Grubu’nun CEO’luğunu bıraktıktan sonra kolları sıvayan Ali Kantur, büyük ortağı olduğu ITC ile Dünya Bankası’nın en iyi çevre projesi seçtiği Mamak Çöplüğü ıslahını üstlendi.
Kantur, şimdi bu saha üzerinde domates yetiştiriyor. Hedefi, 200 milyon dolarla projeyi tamamlayıp, Ankara’nın elektriğinin yüzde 10’unu çöpten karşılamak.
ÇALIŞMA hayatının 31 yılını Tepe Grubu’nda geçirdikten sonra 4 yıl önce CEO ve murahhas azalık koltuğunu bırakarak emekli olan Ali Kantur, artık çöpleri çevreye zarar vermeden yok etmek için çalışıyor. Kantur, Ankara’da günde 4 bin ton çöpün depolandığı 1 milyon metrekarelik alana yayılan Mamak Çöplüğü’nün ıslah projesini hızla tamamlıyor. Kantur, çöpten elde edilen enerji ve gübreyi kullanarak seralarda domates yetiştiriyor. Kantur, bu sırada çöpün suyunun ve toprağının kesinlikle kullanılmadığını da vurguluyor. 2002 yılında Mamak Çöplüğü’nün ıslahı projesini yapılan ihale sonucunda İsviçre merkezli ITC firması üstlenmişti. Ancak finansmanın bulunamaması üzerine proje aksadı. Üç yıl önce Ali Kantur ITC’ye (Invest Trading&Consulting AG) büyük ortak olarak katıldı ve Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı üstlendi, proje de hız kazandı. Mamak çöplüğünün ıslahının ilk etabı için 50 milyon dolarlık yatırım yapan Kantur’un projesi, Dünya Bankası tarafından en iyi çevre projesi seçildi. Ali Kantur ile çöpün enerji, gübre ve domatese dönüşmesinin öyküsünü ve bu teknolojinin Türkiye’ye, dünyaya ve çevreye katkılarını konuştuk.
Mamak çöplüğü laboratuvar
ÆMamak Çöplüğü Projesi’ne siz ne zaman dahil oldunuz?
- Ankara Büyükşehir Belediyesi, 2002 yılında, Ankaralı’nın günlük 4 bin 400 ton çöpünün depolandığı Mamak Çöplüğü’nü ıslah etmeye karar vermişti. Ancak o dönemde ITC’ye verilen proje sürüncemede kalmış teknoloji transferi bile yapılmamıştı. Üç yıl önce ben de projeye dahil oldum, ITC’yi devralarak bu şirketi yaşar hale getirdik. Ankara’da Mamak Çöplüğü bizim için laboratuvar oldu. Yeni teknolojiler geliştirdik ve uygulamaya başladık.
ÆProje hangi noktaya geldi?
- Mamak Çöplüğü artık ıslah edildi. Çöplüğün, her türlü sızıntı suları alındı, üstü teraslandı. Çöp sahasının önünde baraj oluşturuldu. Zaten sistem tamamlandığında şehrin çöpü, doğrudan tesislere alınarak işlenecek. Sonuçta çöpün sadece yüzde 5-10’u kül olarak kalacak. Bunu sürdürülebilir şekilde yapıyoruz ve tabiata da zarar vermiyoruz. Çöp sahalarını artık oksijen üreten sahalara çeviriyoruz. Dünya Bankası,bizi en başarılı çevre projesi seçti.
Türkiye’ye özel teknoloji
ÆGelişmiş ülkelerde kullanılan yöntemleri mi uyguluyorsunuz?
- Onların kullandıkları yöntem bize uymuyor. Ülkemize uygun çözümler getirmemiz gerekiyordu. Yaklaşımımız ’Bir çöpü nasıl yok edebiliriz’ üzerine kurulu. Avrupa’da çöp yakılıyor ama önce evde ayrıştırılıyor. Avrupalı bunları nakletmek için ayrı bir ücret de ödüyor. Türkiye’de kimse bunu ödemez.
ÆBuraya yapılan yatırım tutarı ne kadar?
- Mamak dışında Sincan’da da yatırımımız var. Halen 50 milyon dolarlık bir yatırım yapıldı. Proje tam olarak devreye alındığında yatırım 200 milyon doları bulacak. Bu da bütün Ankara’ya yetecek. Adana’da da aynı sistemi kuruyoruz. Adana’nın birinci etap yatırımı 17-18 milyon dolar olacak. İki etap daha yapılacak, böylece o da 50 milyon doları bulacak.
7-8 yılda kendisini öder
Æ Bu yatırımın sonucunda sizin geliriniz ne olacak?
- Kullandığımız krediler düşük faizli ve uzun vadeli, ama geri ödenecek. Enerjiden gelirimiz olacak. Karbondioksiti yok ettiğimiz için sertifika geliri sağlayacağız. Yatırımın normal şartlarda 2-3 yılı geri ödemesiz, 7-8 yıl içinde geri ödenmesini bekliyoruz.
Çöpten domates üretimine giden sistem nasıl işliyor
ÆBelediye çöpleri toplayıp sahaya getiriyor. (Yatırım tamamlandığında bu çöpler doğrudan fabrikaya girecek.)
ÆÇöpler burada üçe ayrılıyor. (Metal, plastik, kağıt vs.)
Æİçindeki organikler siloların içine alınıyor.
ÆBu siloların içinde gübre ve metana çevriliyor.
ÆOrtaya çıkan metan gazı ile enerji santralında elektrik üretiliyor.
ÆElektrik üretirken metan, karbondioksite dönüşüyor ve zararlı etkisi 20 kat azalıyor.
ÆOrtaya çıkan karbondioksit kurulan seralarda bitkilerin yardımıyla oksijene çevriliyor.
ÆBu seralarda domates yetiştiriliyor.
ÆBöylece çöp yüzde 5-10 kül kalacak biçimde yok ediliyor.
ÆÇöpten sızan sıvı organiklere karıştırıp bakterilerle temizleniyor.
ALİ KANTUR![/images/100/0x0/55eb3f5cf018fbb8f8b4d556]()
ITC Invest Trading&Consulting AG Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kantur, 1949 İzmir doğumlu. 1970’de ODTÜ Endüstri Mühendisliği Bölümü’nü bitirdi. 1972’de ABD’de Syrcuse Üniversitesi’nde endüstri Mühendisliği ve İş İdaresi dallarında yüksek lisans yaptı. 1974’de Tepe Mobilya’da endüstri mühendisi olarak göreve başladı. 1975’de Tepe Mobilya ve Tepe Prefabrik’te şirket müdürlüğü yaptı. 2004 sonunda Tepe Grubu CEO’su ve Murahhas Azası’yken emekli oldu. Halen, Kantur&Akdaş İnşaat, GPG İnşaat Emlak Turizm ve ITC Yönetim Kurulu Başkanı. Akdaş Döküm Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı. İşbir Holding ve şirketlerinde de yönetim kurulu üyesi.
ÇALIŞMA hayatının 31 yılını Tepe Grubu’nda geçirdikten sonra 4 yıl önce CEO ve murahhas azalık koltuğunu bırakarak emekli olan Ali Kantur, artık çöpleri çevreye zarar vermeden yok etmek için çalışıyor. Kantur, Ankara’da günde 4 bin ton çöpün depolandığı 1 milyon metrekarelik alana yayılan Mamak Çöplüğü’nün ıslah projesini hızla tamamlıyor. Kantur, çöpten elde edilen enerji ve gübreyi kullanarak seralarda domates yetiştiriyor. Kantur, bu sırada çöpün suyunun ve toprağının kesinlikle kullanılmadığını da vurguluyor. 2002 yılında Mamak Çöplüğü’nün ıslahı projesini yapılan ihale sonucunda İsviçre merkezli ITC firması üstlenmişti. Ancak finansmanın bulunamaması üzerine proje aksadı. Üç yıl önce Ali Kantur ITC’ye (Invest Trading&Consulting AG) büyük ortak olarak katıldı ve Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı üstlendi, proje de hız kazandı. Mamak çöplüğünün ıslahının ilk etabı için 50 milyon dolarlık yatırım yapan Kantur’un projesi, Dünya Bankası tarafından en iyi çevre projesi seçildi. Ali Kantur ile çöpün enerji, gübre ve domatese dönüşmesinin öyküsünü ve bu teknolojinin Türkiye’ye, dünyaya ve çevreye katkılarını konuştuk.
Mamak çöplüğü laboratuvar
ÆMamak Çöplüğü Projesi’ne siz ne zaman dahil oldunuz?
- Ankara Büyükşehir Belediyesi, 2002 yılında, Ankaralı’nın günlük 4 bin 400 ton çöpünün depolandığı Mamak Çöplüğü’nü ıslah etmeye karar vermişti. Ancak o dönemde ITC’ye verilen proje sürüncemede kalmış teknoloji transferi bile yapılmamıştı. Üç yıl önce ben de projeye dahil oldum, ITC’yi devralarak bu şirketi yaşar hale getirdik. Ankara’da Mamak Çöplüğü bizim için laboratuvar oldu. Yeni teknolojiler geliştirdik ve uygulamaya başladık.
ÆProje hangi noktaya geldi?
- Mamak Çöplüğü artık ıslah edildi. Çöplüğün, her türlü sızıntı suları alındı, üstü teraslandı. Çöp sahasının önünde baraj oluşturuldu. Zaten sistem tamamlandığında şehrin çöpü, doğrudan tesislere alınarak işlenecek. Sonuçta çöpün sadece yüzde 5-10’u kül olarak kalacak. Bunu sürdürülebilir şekilde yapıyoruz ve tabiata da zarar vermiyoruz. Çöp sahalarını artık oksijen üreten sahalara çeviriyoruz. Dünya Bankası,bizi en başarılı çevre projesi seçti.
Türkiye’ye özel teknoloji
ÆGelişmiş ülkelerde kullanılan yöntemleri mi uyguluyorsunuz?
- Onların kullandıkları yöntem bize uymuyor. Ülkemize uygun çözümler getirmemiz gerekiyordu. Yaklaşımımız ’Bir çöpü nasıl yok edebiliriz’ üzerine kurulu. Avrupa’da çöp yakılıyor ama önce evde ayrıştırılıyor. Avrupalı bunları nakletmek için ayrı bir ücret de ödüyor. Türkiye’de kimse bunu ödemez.
ÆBuraya yapılan yatırım tutarı ne kadar?
- Mamak dışında Sincan’da da yatırımımız var. Halen 50 milyon dolarlık bir yatırım yapıldı. Proje tam olarak devreye alındığında yatırım 200 milyon doları bulacak. Bu da bütün Ankara’ya yetecek. Adana’da da aynı sistemi kuruyoruz. Adana’nın birinci etap yatırımı 17-18 milyon dolar olacak. İki etap daha yapılacak, böylece o da 50 milyon doları bulacak.
7-8 yılda kendisini öder
Æ Bu yatırımın sonucunda sizin geliriniz ne olacak?
- Kullandığımız krediler düşük faizli ve uzun vadeli, ama geri ödenecek. Enerjiden gelirimiz olacak. Karbondioksiti yok ettiğimiz için sertifika geliri sağlayacağız. Yatırımın normal şartlarda 2-3 yılı geri ödemesiz, 7-8 yıl içinde geri ödenmesini bekliyoruz.
Çöpten domates üretimine giden sistem nasıl işliyor
ÆBelediye çöpleri toplayıp sahaya getiriyor. (Yatırım tamamlandığında bu çöpler doğrudan fabrikaya girecek.)
ÆÇöpler burada üçe ayrılıyor. (Metal, plastik, kağıt vs.)
Æİçindeki organikler siloların içine alınıyor.
ÆBu siloların içinde gübre ve metana çevriliyor.
ÆOrtaya çıkan metan gazı ile enerji santralında elektrik üretiliyor.
ÆElektrik üretirken metan, karbondioksite dönüşüyor ve zararlı etkisi 20 kat azalıyor.
ÆOrtaya çıkan karbondioksit kurulan seralarda bitkilerin yardımıyla oksijene çevriliyor.
ÆBu seralarda domates yetiştiriliyor.
ÆBöylece çöp yüzde 5-10 kül kalacak biçimde yok ediliyor.
ÆÇöpten sızan sıvı organiklere karıştırıp bakterilerle temizleniyor.
ALİ KANTUR
ITC Invest Trading&Consulting AG Yönetim Kurulu Başkanı Ali Kantur, 1949 İzmir doğumlu. 1970’de ODTÜ Endüstri Mühendisliği Bölümü’nü bitirdi. 1972’de ABD’de Syrcuse Üniversitesi’nde endüstri Mühendisliği ve İş İdaresi dallarında yüksek lisans yaptı. 1974’de Tepe Mobilya’da endüstri mühendisi olarak göreve başladı. 1975’de Tepe Mobilya ve Tepe Prefabrik’te şirket müdürlüğü yaptı. 2004 sonunda Tepe Grubu CEO’su ve Murahhas Azası’yken emekli oldu. Halen, Kantur&Akdaş İnşaat, GPG İnşaat Emlak Turizm ve ITC Yönetim Kurulu Başkanı. Akdaş Döküm Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı. İşbir Holding ve şirketlerinde de yönetim kurulu üyesi.
