Yurtdışı borçlanmasını nasıl yapacaksınız kaç lira ödeyeceksiniz?

Cevap: Sigortalılık süresi, borçlanma kapsamındaki sürenin bulunduğunuz ülke mevzuatına göre ikamet süreleri hariç, çalışılmış ya da çalışılmış süre olarak kabul edilen sürelerdir. 2019 yılında yurtdışı borçlanma şartlarında ciddi değişiklik oldu. Bu tarihten sonra emeklilik yaşı, borçlanma süresi ve borçlanma için ödenecek tutarlar arttı. Şöyle ki, Türkiye’de son tabi olduğunuz sigorta koluna bakılmaksızın, Bağ-Kur ya da bir başka adıyla 4/B sigorta kolu üzerinden emekli olabileceksiniz. Yurtdışında geçen sürelerin tamamını borçlanabileceğiniz gibi istediğiniz kadarını ya da aylık bağlanmasına yetecek kadarını borçlanabilirsiniz. Yurtdışı borçlanması için başvuranların emekli olmaya yetecek asgari borçlanma gün sayısı en az –kısmi aylık için- 5.400 güne çıkıyor. Tam aylık içinse borçlanma gün sayısı kadınlarda 7.200 gün, erkeklerde 9.000 güne çıkıyor. Asgari ücretin günlük yüzde 45’i oranından borçlanılıyor. Asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın yüzde 45’i üzerinden borç hesaplaması yapılıyor. 2025 yılı için günlük kazanç alt sınırı 866 lira, üst sınırı ise 2.600 lira. Eğer alt sınır olan 866 lira üzerinden borçlanmak istiyorsanız, günlük borçlanma için ödeyeceğiniz tutar 389 lira. Üst sınırdan borçlanmak istiyorsanız da günlük borçlanma tutarı 1.170 lira. Örneğin, yurtdışında geçen 5.000 günlük sürenizi alt sınırdan borçlanırsanız 1 milyon 945 bin lira ödeyeceksiniz.

EMEKLİ OLURKEN FAZLA PRİMLERİNİZİ İADE ALABİLİRSİNİZ

Soru: Haziranda emekli olmayı düşünüyorum. Çalıştığım süre içinde beş ayrı şirketten sigortalı olarak gösterildim ve primlerim yatırıldı. Yatırılan primler de tavandan ödendi. Fazla ödenen primleri iade alabilecek miyim? Ne yapmalıyım? Aylin K.

Cevap: Çalışan adına SGK’ya, sigorta primine esas kazanç üst sınırını aşan ödeme yapılmışsa, aşan kısım iade alınabilir. Yüksek ücret alanların primleri de tavandan yatar ve tavanı aşan kısım için iade istenebilir. Birden fazla işyerinde çalışan kişilerin ödedikleri primler de tavanı aşarsa, fazla ödenen tutar SGK’dan geri alınabilir. Önce emeklilik dilekçesini verip, emekli olacaksınız. Sonra SGK’ya başvurarak fazla yatan primlerinizi hesaplatacaksınız ve iadesini talep edeceksiniz. İşçi payına düşen malullük, yaşlılık ve ölüm için kesilen prim tutarını iade alabileceksiniz.

SAĞLIK SİGORTASINDA YAŞ SINIRI 25

Soru: 2000 doğumlu üniversite mezunu olan kızım için ne zamana kadar devletten sağlık hizmeti almaya devam edebiliriz? Aykut K.

Cevap: Genel Sağlık Sigortası kapsamında gençler, 18 yaşına kadar ebeveynleri üzerinden sağlık hizmeti alabiliyor. Öğrenci, lise ve dengi okul mezunlardaysa yaş sınırı 20, üniversitedeyse yaş sınırı 25. Öğrenciler, mezun oldukları tarihten itibaren iki yıl süreyle de prim ödemeden ücretsiz sağlık hizmeti alabiliyorlar. Ancak yaş sınırının aşılmaması gerekiyor. Üniversiteden mezun bir genç, 25 yaşını geçtiğinde primini kendi ödemek durumunda. Kızınız e-Devlet’e göre 24 yaşındadır muhtemelen ve bir yıl daha ücretsiz sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek, 25 yaşını geçtiğinde, çalışmıyorsa primini kendisi ödeyerek, Genel Sağlık Sigortası kapsamına girecek.

KANSER HASTALARINA GEÇİCİ MALULLÜK AYLIĞI BAĞLANIR

Soru: 11 yıl, 7 aydır bir tekstil atölyesinde orta derece müdür olarak, sigortalı çalışıyorum. 14 gün önce kanser teşhisi konuldu, daha başlangıç aşamasındayım. Özel sağlık sigortam yok. Tedavimin başındayım. Bir süre tedavi göreceğim. Sağlık hizmetlerinden nasıl yararlanırım, tüm tedavi masrafım karşılanır mı? Şeyda S.

Cevap: Genel sağlık sigortası kapsamında kanser hastalarının ilaç ve tedavi giderleri devlet tarafından karşılanıyor. Tedavi sırasında oluşan masraflar SGK tarafından ödeniyor. Yol, gündelik ve refakatçi giderleri de ödeniyor. Sigortalının sağlık durumuna göre iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik parası da ödeniyor. Teşhis tarihinden itibaren SGK’ya başvurulması durumunda kanser hastalarına 10 yıl sigortalı çalışmak, 1.800 gün sigorta primi ödenmiş olması, çalışma gücünün yüzde 60’ının kaybedilmesi halinde kanser türüne bağlı olarak 18 aya kadar malullük aylığı da bağlanıyor.