Yaşar Kemal adaylıktan vazgeçti

İnce Memed 1’in arka kapağında diyor ki, “Duvarın dibinde resmim aldılar, ak kâğıt üstünde tanıyın beni...”
Tanımayanlar tanısalardı, az biraz niyetleri olsaydı; bir asra yaklaşan ömrünü, mahkeme koridorlarıyla ödül törenleri arasında geçirmezdi Usta!
Gölgesi kadar kıymeti olmayanların itibar gördüğü bu garip memlekette, şimdi bakın arkasından neler yazıp, neler söyleyecekler? Yere göğe koyamayacaklar...
İki yüzlülüğün en pespaye örneklerine tanık olacağız bu hafta.
“Çok büyük bir yazardı. Bir Nobel alamadan gitti” diyecekler.
“Bir daha dünyaya gelseniz yine yazar mısınız?” diye sorulduğunda, “Yalan söylemeyeceğim. Bir daha dünyaya gelsem traktör şoförü olurdum. Çünkü ben gençliğimde traktör şoförlüğü yaptım. Hayatın en mutlu günleri o zamanlardı” dediğini bilmeyenler, yazdıklarının tek satırını bile okumamış olanlar, “Çok büyük bir yazardı. Bir Nobel alamadan gitti” diyecekler.
İnce Memed 3’ün arka kapağında diyor ki, “Ateşi yandıran kavdır, demiri dövdüren tavdır...”
Onun, “... Kişi bağımsızlığı, ülke bağımsızlığı, politik bağımsızlık, ekonomik bağımsızlık, özellikle de kültürel bağımsızlık... Sosyalizmin başka bir anlamı yok benim için. Bu çağa gelinceye kadar kültürler birbirlerini beslemişlerdir, yok etmemişlerdir. Oysa çağımızda, kültürler kültürleri yok etmek için, bilinçli olarak kullanılmışlardır, emperyalistler tarafından. Benim için dünya bin çiçekli bir kültür bahçesidir; bir çiçeğin bile yok olmasını, dünya için büyük bir kayıp sayarım” demesine anlam biçemeyenler, “kav”ın ve “tav”ın zamanlamasını hiç irdelemeyenler, “Çok büyük bir yazardı. Bir Nobel alamadan gitti” diyecekler.
İnce Memed 4’ün arka kapağında diyor ki, “Yüce dağ başında bir koca kartal açmış kanadını dünyayı örter...”
Memleketin dağından da kartalından da haberi olmayanlar, “menevişlenmek ve cımkışmak” lezzetindeki bir ifadenin, elbet biraz da çeviri kurbanı olduğunu hissetmeyenler, “Çok büyük bir yazardı. Bir Nobel alamadan gitti” diyecekler.
Bu arada, eksiğimizi fark eden ve İnce Memed 2’nin arka kapağında ne yazdığını, hele hele, “globalleşen dünyanın onun için neler söylediğini merak eden” çıkarsa, bir zahmet kendi bakıverecek artık.
“... Bu dünyayı Sovyetler Birliği komünizm, Amerikalılar kapitalizm adına bitirdi. Bugün büyük bir tehlike yaşıyor insanlık. İnşallah bu global dedikleri şey sonuna kadar sürmez... /... Halka kim zulmediyorsa, etmişse, halkı kim eziyor, ezmişse, onu kim sömürmüş, sömürüyorsa, feodalite mi, burjuvazi mi? Halkın mutluluğunun önüne kim geçiyorsa ben sanatımla ve bütün hayatımla onun karşısındayım...” diyen bir kalemi kaybettik. İşin en hazini, “bu paragrafta anılan egemenler” bile, arkasından, “Çok büyük bir yazardı. Bir Nobel alamadan gitti” diyecekler.
“Ben Nobel’e aday ilk Türküm. 1973’den beri adayım. Ölene kadar da aday olacağım...” diyordu; cumartesi gecesi, adaylıktan vazgeçtiği haberi geldi... Işıklar içinde uyusun...