Paylaş
Sallana sallana gelmekte olan pompacı, son birkaç adımını atarken elindeki sigaradan da bir nefes çekti... Bu arada otobüsün sürücüsü de araçtan indi, pompacıya ne kadar mazot istediğini söyledi.
Pompacı pompayı ayarladı, bir elinde yakıt tabancası varken diğer elindeki sigaradan bir nefes daha çekti; üstüne bir nefes daha... Bu arada, otobüsün ihtiyaç gidermekten gelen sürücüsü de pompaya yanaştı ve o da yaktı sigarasını...
Manzarayı yukarıdan izlemekte olan yolcu, dehşete düşmüştü; parmağındaki yüzükle cama vurdu. Aşağıdakiler başlarını yukarıya çevirdiler. Yolcu, önce uyarı levhasını işaret etti ve ardından parmaklarını ağzına götürdü ve sigara içiyor taklidi yaparak, “Ne yapıyorsunuz?” diye sordu. Onlar da “delinin zoruna bak” tavrı içinde, beden dilleriyle “Bir şey olmaz abi...” diye cevap verdiler. Pompacı işini bitirince sıvıştı. Birkaç yolcunun daha söylenmesine, muavinin, “Mazot abi mazot, bir şey olmaz ya...” yollu alaycı cevabı yüzünden, münakaşa otobüsün kapısında ve içinde de bir süre devam etti; kan çıkmasın diye konuşmaktan vazgeçti yolcu. Sözlüklerde, “turuncuya yakın koyu limon renkte berrak ve sıvıdır; ham petrolün rafinerilerde, değişik ısı ve basınç altında damıtılması ile elde edilen ürünler içinde, beyaz ürünler olarak adlandırılan, nafta, benzinler, gazyağı ve uçak yakıtı grubuna mensuptur” diyorsa da, bu istasyonda “Turkuvaz”ı çağrıştırıyordu motorin (mazot).
Küçük bir araştırmadan sonra yolcu, bildiklerini, okuduklarıyla şöyle teyid ediyordu: “Sıvı bir yakıtın yanabilmesi için, bu yakıtın buharı ile havanın belirli oranlar dahilinde karışmış olması icap eder. Bir yakıt ne kadar kolay buhar haline gelebilirse, hava ile yanıcı bir karışım oluşturması da o derece kolay olur.
Bir petrol ürününün, hava ile bir karışım oluşturup parlayacak kadar yeterli miktarda buharlaşmaya başladığı ve hava ile karışımının ilk tutuşacağı, yani yanıcı ve tehlikeli bir hale geldiği en düşük ısı derecesine ‘parlama noktası’ denir. Petrol ürünlerinin tehlike sınıfları, parlama noktaları esas alınarak sınıflandırılır. En tehlikeliden daha az tehlikeye göre sıralandığında motorin, parlama noktası 55 santigrat derece civarında (üzerinde) olan gruba dahildir.
Motorin, normal hava koşullarında buhar çıkarmadığından parlayıcı değildir. Ancak bu sıcaklığın üzerindeki ısılarda (örneğin sıcak egzos borusu ile temas, sigara içilme alanları, kaynak yapılma anı gibi durumlarda) buharlaşarak parlayıcı ve yanıcı bir hale gelir. Akaryakıt istasyonlarında yangın önlemleri tehlike bölgelerine göre belirlenir. Bu tehlikeli bölgeler, patlama ihtimallerine göre gruplara ayrılır. -Sigara ve benzerleri içilmez, aracınızın motorunu durdurunuz, cep telefonu kullanılmaz- veya eşdeğer uyarı işaretlerinin dikkat çekici biçimde asıldığı dolum ve nefeslik bölgeleri için istasyonda çalışanlar, işleri ile ilgili sağlık, emniyet ve yangına müdahale eğitimine tabi tutulmuş olmalıdır...”
Yolcu şöyle düşündü: “Bu ülkede mazota her gün zam geliyordu ama hayat her gün ucuzluyordu. Bu yazı yerine, gazete manşetlerinde ‘Mazot pompası başında sigara sohbeti facia getirdi’ cümlesini okumuyor olmanız, tâlih değil sadece tesadüftü...”
Paylaş