Doğum parası üzerine

Daha doğrusu varolan haklarını daha iyi öğrenme ve alma taleplerinde artışlar oluyor.

Bize de bu kapsamda birçok soru geliyor. Bunlardan özellikle analık/doğum parası ile ilgili olanlarına açıklık getirmeye çalışalım.

Doğum parasını kimler alabiliyor

Ekim 2008’den sonra, doğum parasını teknik adıyla "analık ödeneğini" hem eski SSK’lılar hem de şirket ortağı olanları hariç eski Bağ-Kur’lular alabilecek. Zaten, işyerlerinde hizmet sözleşmesi ile çalışan yani yeni kanun ile "4/b" statüsünde (eski SSK sigortalıları) sayılanlar bundan yararlanıyorlardı ve yararlanmaya devam edecekler. Yenilik, bağımsız olarak çalışan ve yani kanun ile "4/b" statüsünde sigortalı sayılanlarda bundan yararlanabilecek. Bir başka söyleyişle eski Bağ-Kur sigortalıları. Ancak, bunlardan şirket ortağı olmaları sebebiyle sigortalı sayılanlar, doğum yaptıklarında analık parası alamayacaklar. Yani, serbest meslek kazancı sebebiyle gelir vergisi mükellefi eczacı veya mali müşavir sigortalı Ayşe T. Hanım, doğum parası alabilecektir. Ama, şirket ortaklığı sebebiyle sigortalı olan Ayşe K. Hanım doğum parası alamayacaktır.

Doğum parası için aranan temel şart

Belirtilen kapsamdaki sigortalı kadınların analık parası alabilmeleri için arana temel şart, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş/ödenmiş olmasıdır. Anlaşılacağı üzere doğumdan önceki bir yılda 90 gün gerekmektedir. Belirtelim ki bu süre "bir takvim yılı" değildir.Bağımsız çalışanlar için ek bir şartın daha yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda olanlara, analık halinde geçici iş göremezlik ödeneği, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla ödenir.

Sigortalılık sona

erdiğinde doğum parası verilir mi?

Şüphesiz analık parası kadın işçilere/sigortalılara verilecektir. Yani, sigortalılık niteliği devam edenlere. Ancak, burada aranılan, doğum yapılan tarihte sigortalılık niteliğinin devam etmesi değildir!

Analık hali, kadın işçinin gebelik halini de kapsamaktadır. Dolayısıyla, önemli olan doğum öncesi 8 ya da 10 haftalık sürede yani gebelik istirahatinin başladığı tarihte sigortalılık niteliğinin devam etmesidir. Yoksa, doğum öncesi istirahat süresi içinde hizmet akdinin sona ermiş olması analık parası ödenmesine engel değildir. Başka bir söyleyişle, kadın işçinin doğum öncesi 8 ya da 10 haftalık istirahat süresi içinde herhangi bir sebeple hizmet akdi sona ermiş olsa dahi kendisine doğum öncesi ve doğum sonrası istirahatlara ait geçici iş göremezlik ödeneği/analık parası eksiksiz ödenmek durumundadır.

Doğum parasının verileceği süre

Doğum parası, doğumdan önceki ve sonraki 8’er haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki 8 haftalık süreye iki haftalık süre ilave edilerek sigortalıların çalışmadığı her gün için verilmektedir. Belirtelim ki, bu süre hiçbir biçimde düşürülemeyecektir. Bazen, işverenler doğum yapan işçisine rızaen/işyeri geleneği olarak çalışmadığı sürelerin ücretini yine de ödemektedir. Belirtelim ki, işçiye bu şekilde ücretinin ödenmiş olması, onun çalıştığı anlamına gelmez ve SGK analık parasını yine de ödemek zorundadır.