Bayram eski bayram ama insanlar da toplumlar da eskisi gibi değil…

Karşısındakinin bu hareketini izleyen diğer miskin uzun uzun düşünmüş… Sonra konuşmuş,

- İnsan kuş misali, demin neredeydin, şimdi neredesin, demiş.

İnsan hayatı için çok uzun görülen zaman dilimlerinin insanlık için anlık süreler olduğunu fark etmezseniz, bu miskinler gibi başınızı oynatmanızın uzun yolculuklar yapmak anlamına geldiği yanılgısına düşebilirsiniz.

Bir Amerikan televizyon kanalında, şişman, gaga burunlu, dişleri bozuk, vücutları deforme kadınlar, birkaç aylığına kampa alınıyorlardı. O süre boyunca estetik cerrahlar, jimnastikçiler, dişçiler ve her çeşit uzman bu kadınları tepeden tırnağa değiştirip, güzelleştiriyordu.

Ayna yasağı

Bu programa katılan kadınların, kampta bulundukları süre boyunca aynaya bakmaları yasaklanıyordu.

Aylar sonra bu kadınlar süslenip kendilerini güzleştiren uzmanların önüne çıkıyorlar ve ilk kez kendilerini aynada görüyorlardı.

Hemen hepsi yeni görüntüleri karşısında çığlıklar atıyor ve ağlamaya başlıyordu.

Kendi yaşamınızda belki içkiyi, belki sigarayı belki de kumar benzeri zararlı alışkanlıkları bırakmayı denemiş ve başarılı da olmuşsunuzdur.

Ama “Bundan sonra hiç aynaya bakmayacağım. Böylece yaşlandığımı da görmeyeceğim” diye karar aldığınız oldu mu?

Kendinizi hep çocukluktaki veya gençlikteki fotoğraflarınıza bakarak görmeyi denediniz mi hiç?

Tabii ki bu pek mümkün değil. En azından sizi yıllar sonra gören eski dostlarınızın yüzlerindeki “amma da yaşlanmışsın” ifadesi, en gerçekçi ayna değil midir?

Toplum mühendisleri

Ama birileri, bu aynaya bakmama önerisinin, toplum için mümkün olabileceğini sanıyor. Sosyo-politik yaşamın geçmişteki bir zaman diliminde dondurulmuş olabileceğini ve toplumun kendisini aynada görmemesi halinde, hiç değişmemiş olduğuna da inanacağını zannediyor.

Hatta bazıları daha da ileri gidip, Amerikan televizyonundaki estetikçilerin yaptıklarını yapabileceklerini ve toplum mühendisliği ile, tüm görüntüleri yok edebileceklerini bile düşünüyorlar.

Ne yaparsanız yapın, zaman geçiyor ve değişim hükmünü icra ediyor.

Burada garip olan, insanlık için anlık süreler olması gereken zaman dilimlerinin bazı insanlar için hiç geçmemişler, hiç yaşanmamışlar gibi algılanmalarıdır. Kendi yaşamlarında telli telefondan cep telefonuna, telgraftan internete geçtiklerini düşünmeden, toplumun çok sesliliğe, çok renkliliğe geçişini yadırgayanların sayısı az değildir.

Nerede o eski bayramlar

“Bayram kaçışları”nın Direklerarası’ndan Maldivler’e uzanmasını da böyle algılamak değil mi mesela?

Beni en fazla üzen fıkra, ağlayan karides yavrularının, “annemiz kokteyle gitti” demeleridir.

Bugün de kurbanların değil, siz sayın okurlarımın bayramızı kutluyorum.

Ama gözümün önünde hep ölümden kaçmak için caddelerde koşuşan boğaların görüntüsü var.

Sakın “nerede o eski bayramlar” diye yakınmayın.

Bayramlar yine bayram ve kurbanlar yine kurban.

Ama siz de, toplum da, zaman da eskisi gibi değil.

ŞAKA

Ertuğrul Özkök boşlukları mı dolduruyor?

Liberal demokratlara kızmak da yeni moda. Bu modanın desinatörü rolünü ise, Ertuğrul Özkök üstlendi. Belki de işine son verilen bazı yazarlarının işlevlerini de üstlendiği için böyle oldu bu.

Dün de şöyle yazmış:

- Kendilerine "liberal" derler, gerçekte liberallikle, özgürlükçülükle yakından uzaktan ilişkileri yoktur. Müslümanlığın nasıl beş şartı varsa, bu tür kişiler için de demokrat ve aydın olmanın üç şartı vardır: Askere karşı olmak. Türk devletinin hem Kürt hem Ermeni meselesinde katliamcı olduğuna kesin iman etmek ve Cumhuriyet’in ilk yıllarını yerden yere vurmak. Bu kesin inançlılık, onları "cemaatçi" bir ruh haline götürür. Cemaatlerine ait kişilerin yanlışlarını, cemaatleri dışındaki insanların ise iyi yanlarını görmezden gelirler.

Bir dönem mizah dergilerinde “idrardan karakter tahlili” diye köşeler vardı.

Bu açıdan Ertuğrul Özkök’ün bir kimya laboratuvarı açması, Türk mizah edebiyatına soluk getirebilir.

Bu laboratuvarın tahlillerinde “cemaat dışında kalan” kendisinin “iyi yanları” da mutlaka bulunacaktır.