Societe Generale'in Türkiye ilgisi

Davos Ekonomik Forum toplantılarının müdavimlerinden olan bankanın CEO'su Daniel Bouton da Türkiye'yi yakından tanıyor.

Bankanın özellikle bu son dönemde Türkiye'ye ilgisi daha da arttı.

Nedenine gelince...

Uzunca hikayeyi en başından anlatıyorum.

Türkiye'nin Kop Dağı'ndaki zengin krom madenlerinin işletmecisi 1980'li yıllardan beri Birlik A.Ş. adındaki bir şirket.

Özelleştirmeyle birlikte krom madenlerini işletmeye başlayan Birlik A.Ş. ‘‘açık ocak işletmeciliği’’ olarak tabir edilen modern üretime geçmiş.

Yılda 300 bin ila 500 bin ton krom üretiyor. En az 300 bin tonunu ihraç ediyor.

Türkiye'deki krom ihracatının yüzde 60'ını gerçekleştiriyor.

Dünyadaki krom ticaretinin yüzde 8'ine sahip.

Derken, şirket 1998 yılında Türkiye'deki ekonomik çalkantı nedeniyle krize giriyor ve üretimi durdurmak zorunda kalıyor.

Birlik A.Ş.'nin üretimi durdurması yöredeki bin kişinin işsiz kalmasına yolaçıyor.

Buradan çıkartılan kromu ihraç edilmek üzere İskenderun'a taşıyan Devlet Demiryolları nakliyeden yılda 2 milyon dolar kayba uğruyor.

İskenderun Limanı'nın kaybı ise yılda 1 milyon dolar civarında.

Yani, Erzincan-Trabzon arasındaki Kop Dağı'nda krom madeninin kepenk indirmesi çok sayıda kişiyi ve kuruluşu inanılmaz zarara uğratıyor.

Bu arada şirketin bankalara borçları da giderek büyüyor.

Emlak Bankası'nın bugün Birlik A.Ş.'den 32 milyon dolar alacağı var.

BDDK'ya geçen bankalara borç 12 milyon 285 bin dolar.

Bir diğer alacaklı ise 16 milyon dolarla Fransız Societe Generale.

İki yıldan beri şirketin finansal yapılanmasını koordine eden, Mersin Ticaret Odası eski Başkan Yardımcısı, işadamı Selami Gedik, İstanbul Yaklaşımı çerçevesinde Societe Generale ile temas kuruyor.

Birlik Madencilik’in kurtarılması için bankanın öncülüğünde bir planın yapılmasını öneriyor.

Societe Generale önceleri teklife soğuk bakıyor.

Ancak dünya krom piyasasının iki, üç ay önce yeniden hareketlenmeye başlamasıyla devreye girmeye karar veriyor.

Şimdi Societe Generale'in öncülüğünde BBDK, Emlak Bankası ve diğer alacaklı bankalar arasında görüşmeler sürüyor.

Societe Generale'in hazırlayacağı ödeme planı ve sağlayacağı taze krediyle Birlik A.Ş.'nin önümüzdeki mart ayından itibaren yeniden faaliyete geçmesi bekleniyor.

Peki Selami Gedik, Societe Generale'i nasıl ikna etmeyi başardı?

İşte bu noktada şans yardım ediyor.

Gedik'in tesadüf eseri tanıdığı Amerikalı bir işadamı Çin'de krom ticareti yapan dev bir Amerikan şirketinin sahibi çıkıyor. İşte bu şirket Kop Dağı'nda üretilen kromun tamamına talip oluyor. Societe Generale de malı alacağına dair taahhütte bulunuyor.

Birlik A.Ş.'nın yeniden üretime geçmesi istihdam açısından da önemli; zira istatistiklere göre madencilik sektöründe çalışan bir kişi ek altı kişiye istihdam sağlıyor.

Wolfensohn'dan haftanın incisi

‘‘Kalkınmakta olan ülkelere yapılan yardımın yedi katını zengin ülkelerin çiftçilerine yapmak saçmalıktır.’’

Dünya Bankası Başkanı James Wolfensohn çıkışında haklı.

Zira gelişmekte olan ülkelere yardım sadece 50 milyar dolar tutarında iken, zengin ülkelerin çiftçilerini sübvanse etmek için ödedikleri para bunun tam yedi katı yani 350 milyar dolar.

Sonuçta olan yoksul ülkelere oluyor; çiftçiler kendi pazarlarında dahi zenginlerin ürünleriyle rekabet etmek zorunda kalıyorlar.

En kaliteli krom bizde ama neye yarar

DÜNYANIN en kaliteli kromunun bizde olduğu söyleniyor.

Krom, Kop Dağ'ında ve Elazığ Guleman madenlerinde çıkıyor.

Güney Afrika ve Kazakistan'ın ardından dünyanın üç numaralı krom üreticisi durumundayız.

Krom ihracatından bu yıl elde ettiğimiz gelir 26 milyon dolar. Oysa 100 milyon dolar elde ettiğimiz yıllar olmuş.

Örneğin 1999 yılında ihraç edilen krom miktarı 550 bin ton. Dolayısıyla ihracat geliri fazla. 2002’de ise sadece 122 ton, gelir 26 milyon dolar.

Kısaca krom ihracatımız önemli oranda düşüşte.

Bunda elbet Birlik A.Ş.'nin de piyasadan çekilmesinin önemli payı var.

Şimdi dünyadaki krom piyasasına bir göz atalım.

Hindistan bizde üretimin düşüşe geçmesinden bu yana üçüncülüğe oynuyor.

Hindistan'ın en büyük alıcısı ise Çin.

Çin'in normal koşullarda 1 milyon ton kroma gereksinimi var. Devletin tasarruf önerdiği yıllarda dahi alımı 900 bin tonun altına düşmüyor. Dev bir pazar anlayacağınız.

Hindistan'ın son zamanlarda üretiminin büyük bir bölümünü iç piyasada tüketmesi Çin'i başka pazarlara yöneltmiş ki bunlardan en önemlisi İran.

Çin halen İran'dan 150 bin ton dolayına krom alıyor.

Türkiye istediği miktarı sunabildiği takdirde büyük bir olasılıkla bize yönelecek.

Sonuçta, Societe Generale, Kop Dağı'ndaki madenin nasıl bir gelir kaynağı olduğunu hesaplayabildiği için Birlik A.Ş.'nin kurtarılması işine angaje olabiliyor.