İstanbul’un yeni başkanı kim olacak
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun “yolsuzluk” iddiasıyla tutuklanması, “terör” suçlamasından serbest bırakılmasının ardından, İstanbul Valiliği, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 45’inci maddesince İmamoğlu’nun yerine “başkanvekili” seçimi için düğmeye bastı. Gözler yarın saat 13.00’te İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi’nde düzenlenecek seçimde. Kulislerde Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün ile Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş’ın adı öne çıkıyor. Fakat bir yandan da 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun “Büyükşehir kapsamındaki ilçe belediye başkanları, büyükşehir belediyesine başkanvekili olamaz” diyen 17. maddesine atıf yapanlar var. Peki seçim süreci nasıl işleyecek? Başkanlık için adı öne çıkanlar kimler? İmamoğlu tutukluluk hali kalkması halinde görevine dönebilir mi? Bakalım.
DEDETAŞ VE AKGÜN İSİMLERİ ÖNE ÇIKTI
İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi’nde 314 sandalye var. 185 sandalye ile çoğunluk CHP’de. AK Parti’nin 120, MHP’nin 6, BBP’nin 2 üyesi bulunuyor. 1 üye de bağımsız. Dolayısıyla CHP’li bir ismin başkanvekili sıfatıyla belediyeyi yönetmeye devam etmesi olası. Peki o kim olacak?
CHP kulislerinde öne çıkan iki isim var. İlki, 1994 yılından beri Büyükçekmece Belediye Başkanlığı görevini yürüten ve 7 kez (ilk 3 seçim Anavatan Partisi, son 4 seçim CHP) üst üste seçim kazanan Hasan Akgün. İddialara göre Belediye Meclisi’ndeki en tecrübeli isimlerden olan Hasan Akgün’ün başkanvekilliğini Ekrem İmamoğlu da onayladı.
TARİHİNDE İLK KEZ BİR KADIN MI YÖNETECEK
Başkanvekilliği için ismi geçen ikinci güçlü aday ise Üsküdar Belediye Başkanı Sinem Dedetaş. Yıllar sonra, Üsküdar’ı CHP’ye kazandıran bir isim olması, Şehir Hatları’ndaki başarıları ve İmamoğlu ile yakın çalışma geçmişi ile öne çıkıyor. İsmi, İmamoğlu’nun “olası” cumhurbaşkanı adaylığı sonrası İBB Başkan adayı olarak da telaffuz ediliyordu. Eğer seçilirse İBB, tarihinde ilk kez bir kadın başkan tarafından yönetilecek.
Kulislerde adı geçen iki isim daha var; Eyüpsultan’ı CHP’ye kazandıran Mithat Bülent Özmen, diğeri de İmamoğlu henüz gözaltındayken vekil tayin ettiği İBB Meclisi 1. Başkanvekili Nuri Aslan.
SEÇİM SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK
Belediye Kanunu’nun 45. maddesine göre, oylama Belediye Meclis üyeleri arasında gizli yapılacak. İlk iki oylamada üçte iki çoğunluk aranacak. Üçüncü oylamada ise salt çoğunluk yeterli olacak. Ki seçimin 3. turda bitmesi olası. Bitmedi, salt çoğunluk sağlanamadı diyelim! O zaman da en çok oy alan iki aday için dördüncü oylama yapılacak. Oyların eşitliği durumunda ise kura çekilecek.
CHP’NİN ODAĞINDA BAŞKANVEKİLLİĞİ DEĞİL YENİ BİR SÜREÇ VAR
Kamuoyu Araştırmacısı ve Siyasal İletişim Danışmanı, Dr. İbrahim Uslu da benzer kulislerin kulağına çalındığını belirterek, “Akgün ismi kıdemli, örgüt dengelerini iyi bilen bir başkan olduğu için öne çıkmış gibi. Sinem Dedetaş da genç ve dinamik olması, halkın seveceği, popüler bir isim olarak öne çıkıyor. Başka isimler de var konuşulan. Tabii CHP İstanbul örgütünde bu konudaki çalışmalar yeni başladı. Gün içinde muhakkak bir isim üzerinde uzlaşma olacaktır. Ancak başkanvekilliği seçiminin, CHP’nin ana gündemi olmadığını söylemem mümkün. Odak noktası kimin ‘geçici’ başkan olacağından daha çok partinin yeni süreçleri üzerinde” diyor.
KAYYUM İÇİN BİR SEBEP YOK
Peki İmamoğlu “terör” suçlamasından hüküm giyerse İBB’ye kayyum atanır mı? Dr. Uslu, “Hukuken mümkün. Kayyum atamak için ‘soruşturma geçirmiş olmak bile yeterli’ diyor hukukçular. Ancak İçişleri Bakanlığı bunu yapabilirdi ama yapmadı. Bu saatten sonra fikir değiştirilmesi için bir sebep görmüyorum” yorumunu yapıyor.
Abdulkadir Selvi yazdı: CHP’de kime yaradı hesabıİLÇE BAŞKANLARININ ADAYLIĞI KONUSUNDA BİR ENGEL YOK
Girişte de bahsettiğim, 5216 sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu’nun 17. maddesine gelecek olursak.
Ceza Hukukçusu Prof. Dr. Ali Kemal Yıldız, kanunun ilgili maddesinin doğru olduğunu ancak yanlış yorumlandığını söylüyor. Diyor ki: “Seçimlerden sonra yani belediye meclisi oluşturulduğunda, meclis, başkan nezaretinde toplanıp, birinci ve ikinci meclis başkanvekillerini seçer. Bu vekillerin işi belediye meclisine, altını çizelim sadece belediye meclisine, başkanvekilliği etmektir. İlgili kanunun 17. maddesi işte buna atıftır. İlçe Belediye Başkanları İBB Meclisi’nin doğal üyeleridir. Diğer meclis üyeleri ise seçilmiş üyelerdir. Bir başka deyişle konuya bahis 17. madde, başkan yokken, meclisi doğal üye olan ilçe başkanları değil, ‘seçilmiş’ meclis üyelerin yönetmesi için kurgulanmıştır. Meclis başkanvekilliği ile belediye başkanvekilliği iki ayrı şeydir. Başkanın olmaması durumunda, diyelim ki tatile çıktı, başkan vekil olarak yerine istediği bir üyeyi bırakmakta özgürdür. Bunu da aynı kanunun 40. maddesi düzenlemektedir. Dolayısıyla adı geçen/geçmeyen CHP’li bir ilçe belediye başkanının, İBB’ye başkanvekili olarak seçilmesi önünde bir engel yoktur. Kaldı ki bunun örnekleri de var.”
KADİR TOPBAŞ ÖRNEĞİ
“2017’de Melih Gökçek’ten boşalan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na Sincan Belediye Başkanı Mustafa Tuna, Kadir Topbaş’ın istifasıyla boşalan İBB Başkanlığı görevine de Başakşehir Belediye Başkanı Mevlüt Uysal -seçimin üçüncü turunda 179 oyla- seçilmiştir.”
TUTUKLULUĞU DÜŞERSE GÖREVE DÖNEBİLİR
“Yeni seçilen belediye başkanının görev süresi ise yerine seçildiği başkanın görev süresi ile sınırlıdır. Fakat diyelim süresi henüz sona ermeden İmamoğlu hakkındaki tutukluluk kararı kalktı! O zaman İmamoğlu, koltuğunu başkanvekilinden devralabilecek, herkes asli görevine dönecektir.
Bu arada İmamoğlu’nun “terör” suçlamasından da hüküm giymesi gibi bir durumda İBB’ye kayyum atanması gibi bir seçeneğin de hâlâ masada olduğunu, bu sürecin işletilebileceğini de cepte tutmak lazım.”
