Altın Kelebek’in yarım asırlık hikâyesi

İLK GÜNDEN BUGÜNE... TÜRK SİNEMASININ SULTAN’I

İlk Altın Kelebek, gazetenin yayın hayatına başladığı yıl; 1972’de yapıldı. Bir farkla! O yıl sadece “en iyi sinema sanatçıları” belirlendi. Halk oylarıyla yapılan yarışmanın “En iyi erkek oyuncu” dalında ilk kazananı Tarık Akan olurken, Altın Kelebek’in 50. yılında, “Türk sinemasının efsaneleri” ödülünü alan Türkan Şoray ise “En iyi kadın oyuncu” seçilmişti. Hatırlatayım! Türk sinemasının Sultan’ı oynadığı 222 film ile Türk sinemasının en çok film çeviren kadın oyuncusu olmasının yanı sıra “en çok ödül alan kadın sanatçısı” unvanına da sahip.

Sahnede hayli duygulanan Şoray konuşmasına “Özlemişiz birbirimizi, kavuştuk nihayet” diyerek başladı, şöyle de sürdürdü: “Kelebek demek sevgi demek. Kelebek mutluluk ve barışın simgesi. Dünyada savaşlar olmasın, çocuklar ölmesin.”

HALKIN OYLARI İLE ÖDÜL ALMAK ÇOK KIYMETLİ

İlk yılın iki kazananı daha vardı. “Yılın en iyi genç oyuncuları” kategorisinde o dönem Yeşilçam’da kariyer basamaklarını yenice çıkmaya başlayan Kadir İnanır ve Perihan Savaş. 50. yılda her ikisi de “Türk sinemasının efsaneleri” ödülüne layık görüldüler. Kadir İnanır rahatsızlığı nedeniyle geceye katılamazken, Perihan Savaş torunu Efe ile oradaydı. İlk Altın Kelebek’i aldığında henüz 16 yaşında genç bir oyuncu olduğunu hatırlatarak, “Altın Kelebek’in bu kadar kıymetli olmasının nedeni ise halkın oyları ile seçilmemiz. Bizleri yüreklerine yazmaları...” dedi.

İKİNCİ YIL YELPAZE GENİŞLEDİ SES SANATÇILARI DA EKLENDİ

* İkinci yıl, yarışmanın yelpazesi genişledi. İsmi artık Altın Kelebek Sanat Ödülü’ydü ve sadece sinema değil müzik dalında da ödüller verilecekti. 1973’te müzik dalında Altın Kelebek’i kazananlar, Zeki Müren, Emel Sayın, Barış Manço ve Nilüfer, yılın müzik topluluğu ise Üç Hür-El oldu. 1970’te henüz öğrenciyken, Altın Ses Yarışmasını kazanan Nilüfer, 1973’te “Dünya Dönüyor” 45’liği ile asıl çıkışını yakalamış, ilk büyük konserini de Altın Kelebek ödül töreninde vermişti.

* Bir başlık da “Sanat Güneşimiz” Zeki Müren için açalım. İlk Kelebek’ini 1973’te alan Müren, 1975’ten 1981’e kadar fire vermeden tam 8 kez ödülü evine götüren tek isimdi. 1983 ve 1984 yıllarında ise “Şeref Konuğu ve Düzenleme Komitesi Fahri Başkanı”ydı.

* 1975 yılında düzenlenen Altın Kelebek yarışmasında sanat dünyasının unutulmaz efsaneleri Hakan Balamir, Tarık Akan, Türkan Şoray ve Müjde Ar ödül alırken Zeki Müren, Cem Karaca, Rıza Silahlıpoda ve Ajda Pekkan da müzik dalında Altın Kelebek’i kucakladılar. Verdikleri bu poz, bugün bile hala en çok bilinen Altın Kelebek pozlarından.

* 12 Eylül askeri darbesinin yasakladığı isimlerden Bülent Ersoy da Cumhurbaşkanı Özal döneminde (1988) yasağı kaldırılıp, Almanya’dan yurda döndüğü ilk yıl “En İyi Kadın Türk Sanat Müziği Sanatçısı” ödülünü alan sanatçılardandı.

BAŞARININ SIRRI HAKKANİYET

Hürriyet Kelebek Genel Yayın Yönetmeni Selim Akçin, “Hangi sanatçıyı saysan öteki eksik kalır. Altın Kelebek’in tarihi öylesine başarılı isimlerle dolu ki...” diyor. Haklı. Peki o zaman şöyle sorayım: Altın Kelebek’in 50 yıldır süren başarısının altında ne var? Cevabı şu: “Çok uzun yıllar, halkın Kelebek oylamaları posta ile gazeteye gelir, günlerce tasnif edilirdi. Son dönem, dijitalleşmenin de etkisi ile oylar sosyal mecralar üzerinden veriliyor. Ve çok fazla titizlenmemize karşın ‘blok’ atılan fan oyları da oluyor. Dolayısıyla bir grubun kendi sevdikleri sanatçılar için organize verdiği oylar, tekil oy kullanılan sanatçılara haksızlık olabiliyordu. Bu nedenle halkın nabzını tutan, sektörün duayenlerinden oluşan jüriye yüzde 30’luk karar hakkı verdik. İki aşamalı bu süreçte böylece hem halkın tercihleri öne alınmış hem de blok oy gönderilmeyen sanatçılar ve yapımlar da korunmuş oldu. Başarının sırrı bence bu.”