Kuraklık seferberliği başlıyor... İlk durak Eğirdir Gölü

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı tarihi bir kampanyayı başlatıyor: “Kuruyan gölleri akarsuları kurtarma seferberliği...”

İlk durak Isparta Eğirdir Gölü.

Sonra sırasıyla;

Akşehir, Eber, Bafa, Beyşehir, Burdur, İznik, Seyfe ve Sapanca göllerine kuraklık için risk eylem planı geliyor.

Bu müjdeyi aldığımda nasıl sevindim bilemezsiniz. 

“Helal olsun size Sayın Bakan” dedim. Çünkü bu bir vatan savunmasıdır. Çünkü bu bir gezegen savunmasıdır. Çünkü bu bir varoluş meselesidir.

Yıllardır yazıyoruz.

Göllerimizin isimlerini tek tek sayıyoruz. Kuruyan göllerimizi. Kaçan kuşlarımızı, ölen balıklarımızı. Kahrolan yöre çiftçilerimizi.

Konya’dan Edirne’ye, Bingöl’den Burdur’a, Aydın’a kadar kuruyan, su kaybeden, hatta yok olan göllerimiz, nehirlerimiz...

Bakın 2023 yılının kasım ayında ne yazmışım:

SONUNDA KUŞLAR DA GİDİYOR

“Önce dağlarda karlar azaldı.

Sonra nehirler cılız...

Sonra göllerimiz tek tek kurudu.

Sonra balıklar öldü.

En sonunda kuşlar gitti.

Bize de cennetten geriye çöl kaldı.”

Ve kuruyan göllerimizi sıraladım:

- ACI GÖL: Bu göl 1980’li yıllarda, 160 kilometrekare alana sahipti. Şu an bu rakam 50 kilometrekareye kadar düştü. 40 yıl önce 8 metre olan su seviyesi 1 metreye düştü...

- AKŞEHİR GÖLÜ: Konya/Akşehir Gölü, yanlış sulama ve uygulamalar yüzünden kurudu. 2009’da artan yağışlar sonrasında gölün açık su alanında flamingolar yeniden sürüler oluşturmaya başlamıştı. Ancak sazlık alanlar yeniden kurudu ve flamingolar bir daha gelmedi. Göl zaman zaman su bulsa da artık insanlığa veda ediyor.

- AVLAN GÖLÜ: Antalya’da denizden yüksekliği 1030 metre olan Avlan Gölü’nün büyüklüğü 850 hektar. Göl, 1970’li yıllarda tarım arazisi elde etmek için kurutulmuştu ama 2001’de yeniden su verilmeye başlandı. Ancak artık Avlan Gölü’nün büyük bir bölümü kurudu ve bir futbol sahası kadarı kaldı.

- BURDUR GÖLÜ: Türkiye’nin en derin göllerinden biri olan Burdur Gölü’nün su seviyesindeki azalma geri dönülemez seviyelerde. Yapılan açıklamalar gölün geçmişte sahip olduğu suyun üçte birini kaybettiğini gösteriyor.

- EBER GÖLÜ: Afyonkarahisar Göller Yöresi’nde olan ve kuşların göç yolu üzerinde olan Eber Gölü, kendisini besleyen su kaynaklarının kesilmesi nedeniyle tamamen kurudu.

- EREĞLİ AKGÖL: Konya’nın kuruyan göllerden biri de Ereğli Akgöl sazlık alanı. 1960’lı yıllarda gölün 162 kilometrekarelik bölümü sıtma ile mücadele ve tarım toprağı elde etmek için kurutuldu. Göl, kurumadan önce 250 çeşit kuşa barınma ve üreme olanağı sağlıyordu.

- EĞİRDİR GÖLÜ: Türkiye’nin ikinci en büyük tatlı su gölü olan Eğirdir Gölü de kurumaya yakın göllerden biri. Aynı zamanda birinci derecede içme suyu kaynağı olan gölde son yıllarda sondaj kuyularının da etkisiyle aşırı su kaybı yaşandı. Eğirdir Gölü’nün 520 kilometrekarelik yüzey alanı 445 kilometrekareye, ortalama su seviyesi de 16 metreden 6-7 metreye kadar düştü.

- KUYUCUK GÖLÜ: Kuş Cenneti olarak da bilinen Kars’ın Arpaçay ilçesindeki Kuyucuk Gölü tamamen kurudu. Zamanında 230’un üzerinde kuş türünün tespit edildiği göl, her yıl ekim ayının sonu kasım ayının ilk haftasında yaklaşık 40 bin göçmen kuşu ağırlıyordu.

- LADİK GÖLÜ: Samsun’daki bu gölümüzün su seviyesi 4 buçuk metreden 80 santimetreye düştü.  

- MEKE GÖLÜ: Karaman’da “Dünyanın Nazar Boncuğu” olarak bilinen Meke Gölü, yeraltı sularının bilinçsiz kullanımı ve kuraklık nedeniyle neredeyse tamamen kurudu.

- SEYFE GÖLÜ: Yaz aylarında yağışların olmaması ve gölü besleyen Seyfe, Horla, Yenidoğanlı ve Malya pınarlarının kuruması nedeniyle göl adeta “tuz tarlası”na döndü. Seyfe Gölü Kuş Cenneti, geçmişte 187 çeşit kuş türüne ev sahipliği yapması, dünyada nesli tükenmekte olan 27 kuş türünü bünyesinde barındırması ve endemik bitkileriyle biliniyordu.

ACI TABLOYA CAN SUYU

Ve nihayet müjdeyi aldık.

Gelen bilgi şöyle: “Ülkemizde yer alan 6334 adet doğal göl, baraj gölü, gölet ve lagün içerisinden 250 doğal göl ve lagün için kuraklık riski değerlendirme çalışmalarına başlanmıştır.

Bu kapsamda ilk eylem planı DSİ-SYGM işbirliğinde Eğirdir Gölü için tamamlanmıştır. Kuraklık riski değerlendirmeleri doğrultusunda öncelikli olarak 8 göl için eylem planı hazırlanmaktadır. 2025 yılı haziran ayı içerisinde gerçekleştirilmesi planlanan Ulusal Su Kurulu 4. Toplantısı’nda çalışmalar ve gelinen aşama ile ilgili bilgi verilecektir.”

İşte bu...İstediğimiz bu.

Bu cennet vatanın gölleri, nehirleri, denizleri için bir eylem planının başlaması bile bana göre müjdedir.

Kuruyan toprağa, kaçan kuşlara, avlanamayan balıkçıya, tarlası ekinsiz kalan çiftçiye müjde olsun.

Her göl için her çalışmayı tek tek izleyeceğim.

Umutlarımız su olsun aksın...