İstanbul’da kaç binada vitrin için kolon kesildi

1- BEYOĞLU Belediye Başkanı bir sabah çıksa...

Yalnız İstiklal Caddesi’nde acaba kaç binanın altı vitrin için genişletilmiştir?

Vitrin için genişletmenin tek yolu var.

Ya binanın altındaki kolonları ve kirişleri traşlayacaksınız ya da bir kaç tanesini keseceksiniz...

Vitrini genişletmek için dolgu duvarları da kırıp açanlar var.

Acaba bu durumda olan bina sayısı ne kadar?

Bu, İstiklal Caddesi...

Bağdat Caddesi’nden Vatan Caddesi’ne kadar acaba İstanbul’da durum nedir...

Yeşilköy İstasyon Caddesi’nden Nişantaşı Vali Konağı’na ve meşhur Nispetiye’ye kadar İstanbul’un “vitrin caddeleri”ni düşünürseniz...

Bakıyorsunuz, 10 katlı bir apartman. Altında otomobil galerisi var.

Geniş cepheli dükkânlar. Hatta atölyeler. Dev zincir marketler, geniş cepheli ve geniş zeminli dükkân kiralıyorlar.

Mümkünse kolonsuz...

Acaba apartman altlarındaki bu marketlerde durum nedir. Kolonlar, kirişler, dolgu duvarlar ne durumdadır...

2- BİLİMSEL AÇIKLAMA

İstanbul İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Füsun Saka o kadar net söylüyor ki: “Özellikle ana caddelerde binaların, konutların alt katlarının, ticari işletmelere verildiği ve kullanıldığını gözlemliyoruz. Bu ticari işletmeler, binalara yapılmaması gereken bir tadilat, müdahale yaptığı zaman, örneğin; taşıyıcı elemanları sağlam bir binada dahi ‘Dolgu duvarlarını kaldırıp bir vitrin oluşturayım’ dediklerinde ve bunlar kaldırıldığında boşluk oluşmasıyla, binalarda bir zafiyet söz konusu oluyor.”

Açık değil mi?

Bırakın kolonları, binalardaki dolgu duvarların geniş vitrin için açılması bile binayı riske sokuyor.

Bir deprem anında üst katlar sandviç gibi dilim dilim çöküyor...

O yüzden kardeşim...

Oturduğun binanın altı geniş cepheli bir dükkânsa mutlak araştır...

3- KOLONU KESİK BİNA DÜZELTİLEBİLİR Mİ

Tabii bu noktada bir soru gündeme geliyor:

- Kolonlarıyla ya da kirişleriyle, dolgu duvarlarıyla oynanmış apartmanlar depreme dayanıklı hale getirilebilir mi?

Cevabı bir uzmandan alalım:

İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ercan Yüksel şöyle diyor: “Kiriş ve kolonlar betonarme taşıyıcı sistemler düşünüldüğünde yapımızın en önemli ana taşıyıcı elemanlarıdır. Bu elemanlar birbirleriyle birleşerek çerçeve adını verdiğimiz taşıyıcı sistemleri meydana getirirler. Kirişlere veya kolonlara herhangi bir sebepten dolayı müdahale edildiğinde yapısal bütünlük bozulur. Bu sebepten dolayı bu anlamda bir revizyonun binanın servis ömrü içerisinde yapılması kesinlikle tehlikelidir. Böyle bir değişikliğe zaruri olarak ihtiyaç var ise de bu bilginin binanın statik projelerinin müellifi olan mühendisle paylaşılması ve onun nezaretinde böyle bir revizyon gerekliliği olduğunda değerlendirme yapılması gerekmektedir.”

Yani büyük ihtimalle o binanın yıkılması gerekiyor...

4- ÖLÜM RİSKİ 

Sevgili okur. Kolonlarla oynandığından şüphelendiğiniz bir binada oturuyorsanız hemen yetkililere başvurun. Çünkü “ölüm riski”nin üzerinde oturuyorsunuz demektir... Dahası var.

Prof.Dr. Yüksel devam ediyor: “Çok defa doğalgaz, elektrik, su, tesisat gibi ünitelerin betonarme elemanların etrafından geçmesi durumu söz konusu olduğunda bu elemanlar kontrolsüz ve bilinçsiz bir şekilde kırılabiliyor. En çok ihtiyacımız olan bölgelerdeki kesit zayıflatıldığı için de bırakın depremi, kolonların kesilmesi veya kaldırılması, düşey yükler altında bile tehlikeli durum oluşturmaktadır. Binalar kolon kesilmesiyle çökebilir.”

5- NASIL ANLARSINIZ

Peki, bulunduğunuz binada kolonlarla, kirişlerle, dolgu duvarlarla oynandığından şüpheleniyorsunuz... Belki de doğalgaz tesisat döşeme sırasında benzeri yanlışlar olabilir. Nasıl anlayacaksınız?

Cevabı yine Prof. Dr. Yüksel veriyor: “Giriş katlar genelde ticarethane olarak kullanıldığında ara bölme duvarlarının bulunmadığı büyük mekânlara ihtiyaç olabiliyor. Bunun yanında bilinçsiz bir şekilde bazı elemanların ebatları küçültülebilir. Kolon elemanlarının ebatları küçültülebilir yahut da kesilebilir. Bununla ilgili çok sayıda şikâyet geliyor, biz de duyuyoruz. Bu anlamda özellikle bina sakinlerinin kendi dairelerinde veya katlarında var olan kolonların alt katta devam edip etmediği ile ilgili yapacakları basit bir gözlem, böyle bir işlemin yapılması noktasında tespit için kullanılabilir”

Eğer şüpheleniyorsanız. Hiç durmadan bu testi yapın.

6- MÜHENDİS NEZARETİNDE DÜZELTEBİLİRSİNİZ

Şimdi yazının başına dönebilirim. Arkadaşlar... Bütün yerbilimciler İstanbul için alarm veriyor. Size düşen, oturduğunuz apartmanın dedektifi olmaktır. Lütfen şimdiden araştırın. İnceleyin ve kendi hayatınız üzerine oynanan bu rant kumarını durdurun... Eğer bir sorun yakaladıysanız. Bilin ki mühendis nezaretinde bu dönüşümü yapabiliyorsunuz. Hem evinizi depreme karşı güçlendirir hem de ölümcül bir hatayı önlemiş olursunuz...

YARIN

YİNE BOĞAZİÇİ ÖNGÖRÜNÜM MESELESİ.