Piyasalar Rice ziyaretinden olumlu etkilenir

SİLAHLI Kuvvetler’in uzun süreceği anlaşılan kapsamlı bir PKK operasyonu başlatması, Genelkurmay Başkanı Hilmi Özkök’ün "Gerekirse sınır ötesine de geçileceğini" açıklaması ve ardından ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ın Ankara ziyareti, piyasada da gözlerin, tümüyle olmasa da, içeriye çevrilmesine neden oluyor.

Rice’ın ziyareti ve zamanlaması bu nedenle yakından izlenecek. Bugün Ankara’da olacak Rice’ın 24 saatten az sürecek ziyaretinde, bizce şu anda çok güncel olmayacak ama ileriye dönük olarak önemli sonuçlar doğuracak görüşmelerin zemini hazırlanmaya çalışılıyor.

Aldığımız bilgilere göre Rice’ın resmi ajandasında İran konusunda Ankara’ya "cesaret vermeyin" türünden mesajlar verilmesi, Irak’ta yeni kurulan Hükümete destek isteği, Kıbrıs’ta yeni çözüm arayışlarına verilen destek gibi konular var.

Ankara’nın ise PKK konusunu gündeme getirip ABD’den daha aktif olmasını isteyeceği, Rice’ın da buna karşılık "zaten destek verilmeye çalışıldığını ancak Irak’ta her yerde birden savaşılamayacağını" söyleyeceği şimdiden belli. Bir de, Rice’ın konuyu açmayacağı ama "Bakın siz bizi bu konuda yanlış anladınız" diyerek Ankara’nın konuyu açıp, "Aslında Hamas’la görüşerek onlara cesaret vermedik, sizin de görüşünüz doğrultusunda, barış için çaba göstermelerini telkin ettik" demesi bekleniyor.

Özetle; Rice’ın Ankara ziyaretinden çıkacak sonuç, "ABD’nin Türkiye ile ilişkilere önem verdiği" olacak. Yani bir süredir gündemde olan "ABD yönetiminin AKP Hükümetiyle artık köprüleri attığı" havası silinmeye çalışılacak. Daha doğrusu, Rice’ın verdiği izlenimden, mesajlar bu yönde çok açık ve net olmasa da, kamuoyuna yansıyan bu olacak.

AKP de doğal olarak Rice’ın verdiği bu havayı, "Bakın birileri bizi yıpratmak için yalan söylüyor bizim ABD ile aramız aslında çok iyi" biçiminde kullanacak.

Peki ABD’nin niyeti ne? Daha iki hafta önce AKP Hükümetine aba altından sopa gösteren, ilişkilerin kopma noktasına geldiğini söyleyen ABD yönetimine yakın kişiler değil miydi?

Bizce Rice ziyareti nedeniyle verilecek olumlu hava, ABD yönetiminin AKP Hükümetine bakışında bir değişiklik olduğunu göstermeyecek. Bizce ABD yönetiminin İran konusunda Türkiye’ye çok fazla ihtiyacı var ve bu ziyaret ve verilecek havanın nedeni, bu ihtiyaç.

DANIŞTAY’IN TÜPRAŞ KARARI

Time dergisinde yeralan bir haberde, ABD yönetiminin BM’den İran’a ambargo kararı çıkartmak istediği ama çıkaramayacağını anlayınca özel bir ticari ambargo uygulaması için planlar yapmaya başladığı belirtiliyor.

Bu senaryo uygulanacak olsa bile, Rice’ın bizden gelip de "sınırları kapayın, ticareti kesin" biçiminde bir istekte bulunacağını sanmıyoruz. Bu tür bir ambargo için bizden, ancak silahla, nükleerle ilişkili taleplerde bulunabilirler. Bizce ABD bu ziyaretle asıl olarak, çok uzak olmayan bir geleceğe dönük, İran’la ilişkili işbirliği ve yardımı hedeflemiş durumda.

Yani ne kadar olumlu hava çıksa da, bundan "ABD yönetiminin AKP Hükümeti ile anlayış farklılığını giderdiği ve uzun soluklu bir işbirliği istediği" sonucu kesinlikle çıkarılamaz.

Ancak verilecek hava, piyasalara olumlu yansıyabilir.

Ancak piyasaların önümüzdeki günlerde bakacağı gelişmeler; sadece Rice ziyareti ve verilecek mesajlarla sınırlı değil. Piyasalar örneğin bugün Danıştay’ın Tüpraş için vereceği karara daha fazla bakıyor. Daha doğrusu Tüpraş verilmiş gibi satın alındı, şimdi Danıştay’dan olumsuz bir karar çıkması halinde, Hükümetin, daha doğrusu Özelleştirme Yüksek Kurulu’nın inisiyatif kullanıp, bu satışı onaylayıp onaylamayacağına bakılacak. Hükümet Danıştay’ın kararına bakıp satıştan vazgeçerse, işte o zaman piyasalara olumsuz etki yapar.

Bunun dışında, elbette gözler büyük ölçüde hala dışarıda. ABD, Avrupa, hatta Japonya ve Çin’deki gelişmeler yakından izlenmeye devam ediyor. IMF’in gelişi, TSK’nın hareketinin boyutları da elbette piyasaların üzerinde önemli durduğu gelişmeler olacak.

Kısacası; piyasaların rehavete girmeye alıştığı yaz ayları, biraz sıcak geçecek.
Yazarın Tüm Yazıları