Kazadan bizim gibi ders çıkarın

Norveç Milli günü ve Norveç Anayasasının 200. Yıldönümü için Ankara’da yapılacak kutlama Soma’da yaşanan maden faciası nedeniyle iptal edildi. Norveç Krallığı ve Hükümeti üzüntülerini bildiren ilk ülkelerden biri oldu.
Kendi deneyimleri ile ilgili sohbet ettiğimiz Büyükelçi Kanavin, 1962 yılında yaşadıkları kazanın hem kendi hayatında hem ülke geçmişinde çok büyük bir yer tuttuğunu söyledi. Norveç’in yüzyıllar boyunca küçük işletmeler kanalıyla maden üretimi yaptığını, böyle bir geleneği bulunduğunu kaydeden Büyükelci, anakara dışında kuzeydeki adada 1962 yılında yaşanan Kings Bay maden kazasının ülke hafızasında büyük yeri olduğunu söyledi. Anakara dışında yerel halkı derinden etkileyen bu kazanın tüm Norveç halkında büyük acı yarattığını belirten Büyükelçi Kanavin, Norveç kültüründe büyük yer tutan, uluslararası alanda da iyi bilinen, sağlık, güvenlik, emniyetli üretim ve çevre duyarlıklarının oluşmasında bu kaza sonrası yapılan tartışmaların çok önemli bir yeri olduğunu söyledi. Bu kazadan sonra toplumda büyük tepki çeken kazanın raporunun yazıldığını, 1963’de bu raporun parlamentoda görüşülmesi sırasında hükümete destek veren küçük partinin bu desteği çekmesi üzerine Hükümetin düştüğünü söyledi. Hükümetin aynı şekilde kısa süre sonra tekrar kurulduğunu belirten Büyükelçi, “Burada önemli olan Hükümetin gidişi değil, bu olaya gösterilen tepki ve bundan çıkarılan derslerdi” şeklinde konuştu.
Şimdi Norveç’te ekonomik faaliyette bulunulurken insan yaşamı güvenliği ve çevre koşullarının vazgeçilmez ilkeler haline geldiğini, maliyeti ne kadar artırırsa artırsın bu ilkelerden vazgeçilmesinin mümkün olmadığını kaydeden Büyükelçi, işte bu kültürün oluşmasında 50 yıl önce yaşadıkları bu maden kazasının payına dikkat çekti. Büyükelçi, Türkiye’de faaliyette bulunan Norveç şirketlerinin de aynı ilkeleri gözeterek çalıştığının altını çizdi.

GÜNAH KEÇİSİ ARANMASIN

Soma kazasının çok büyük bir kaza olduğunu, gördüğü kadarıyla kendi örneklerinde olduğu gibi toplumun tüm kesimlerinde bu acının hissedildiğini kaydeden Büyükelçi Karavin, bu kazadan dersler çıkarmanın önemine değindi. Kurumların güvenirliliğinin çok önemli olduğunu, halkın kurumlara güveninin oluşturulması gerektiğini kaydeder Karavin, “Bir günah keçisi yaratıp suçu onun üstüne atarak kurtulmanın bir yararı olmadığını” söyledi. Bu kazadan çıkarılacak derslerden yola çıkarak yeni kuralların konulabileceğini hatırlatan Büyükelçi Karavin, “Kurallar kadar onların uygulanmasının da çok önemli olduğunu” ifade etti.
Uluslararası alanda bu tür iş kolları için getirilen standartların ve yapılan sözleşmelerin önemine de değinen Büyükelçi, bu sözleşmelerin bir tür rehberlik hizmeti verdiğini kaydetti. Bu sözleşmelerin dışında BM’nin de destekliği bu tür işkollarının sosyal sorumluluk projelerinin de önemli olduğuna dikkat çeken Büyükelçi Karavin, Türkiye’nin bu uluslararası metinler ve kurallara dikkat ederek, bu kazadan dersler çıkaracağına inandığını ifade etti.
Büyükelçi sohbetimiz sırasında, bu kazadan da yola çıkarak, sık sık kurumsallaşma, halkın kurumlara olan güveni üzerinde durdu.
Büyükelçi böyle söylemedi ama; bence de bu kazada öne çıkan noktalardan biri madendeki koşullardan, oluşan kaza ve sonrasında yaşananlara kadar, halkın başta Hükümet olmak üzere, kurumlara olan güvensizliğinin ortaya çıkmasıydı...