IMF’yle yapılan görüşmeler konusunda dün öğlen saatlerine kadar bir ses çıkmadı.
İstanbul’da IMF Heyeti’yle görüşen yetkililerle konuştuğumuzda, IMF Heyeti’nin 14 Aralık’ta Washington’a geri dönüş planları bulunduğu öğrendik. Yani IMF Heyeti normal şartlarda bugün ABD’ye geri dönecekti. Ancak dün öğlen saatlerine kadar Heyet’in geri dönüşü konusunda resmi bir açıklama yapılmadı.
Ankara’da kulislere sızan haberlere göre müzakereler özellikle de Bankacılık Yasası ve Gelir İdaresi ile ilgili taslaklar üzerinde yapılan müzakereler, dün itibariyle bitmiş değildi. Son olarak murakıpların yetkileriyle ilgili maddelerde IMF’yle BDDK arasında ‘al gülüm-ver gülüm’ pazarlığının başladığı, IMF’nin bazı temel isteklerinin taslağa eklenmesi halinde, BDDK yönetiminin murakıplar lehine istediği bazı unsurları kabul etme eğilimine girdiği söyleniyor. Aynı şekilde Gelir İdaresi’nin bağımsızlığı ve hesap uzmanlarının durumuna ilişkin olarak da benzer bir sürecin yaşandığı kaydedildi.
Bu pazarlığın son aşamasının bugünlerde bitmesi bekleniyor.
Bilgi veren yetkililer, Devlet Bakanı Ali Babacan’ın dünkü Bakanlar Kurulu toplantısında IMF’yle müzakereler hakkında bilgi verdiğini söylediler. Ancak detaylar konusunda bir bilgi verilmedi.
Bunun yanısıra dün akşam saatlerinde AKP’nin parti toplantısı da vardı. AB ile ilişkilerin yanısıra IMF’yle ilişkilerin de parti toplantısında gündeme gelebileceği kaydedildi.
Kısacası; bir yandan AB’de son noktaya gelinirken, öte yandan da IMF’yle ilişkilerin ne olacağına ilişkin somut gelişmeleri de artık beklemeye başladık. Bizce hata yapıldı; AB ile IMF süreci biraraya getirilerek, Hükümetin ekonomik program konusunda kararlılığı hakkında şüpheler doğmasına neden olundu ama artık sonuna da gelindi. Bugün olmazsa bile IMF Heyeti bu hafta içerisinde Ankara’dan ayrılır. Ankara’dan ayrılırken de büyük ihtimalle Devlet Bakanı Ali Babacan ve IMF Türkiye Masası Şefi Rıza Moghadam ortak basın toplantısı yapıp, görüşmeler hakkında bilgi verirler.
Piyasadaki beklenti bu basın toplantısında, ‘Yeni stand-by anlaşması konusunda Heyet’le uzlaşmaya varıldığı’ şeklinde olur.
EDELMAN’LA IMF KONUŞMASI
Bu sürecin tamamlanması yani yeni programın uygulamaya girmesi için ise IMF İcra Kurulu’nun toplanıp bu anlaşmayı kabul etmesi gerekecek. Bu hafta içerisinde Niyet Mektubu’nun imzalanıp IMF’ye gönderilmesi halinde, Noel tatili öncesi İcra Kurulu’nun toplanabilmesi mümkün olabilir. Niyet Mektubu’nun gönderilmesinin önümüzdeki haftaya sarkması halinde ise yeni anlaşmanın onayının büyük ihtimalle yeni yıla kalacağını şimdiden söyleyebiliriz. Zaten eski anlaşma da 2005 Şubat’ta bitiyordu...
Anlaşmada kritik konulardan birini 3 yıllık stand-by anlaşması karşılığında IMF’nin taahhüt edeceği finansman olacak. Bu üç yılda IMF’ye yapacağımız geri ödemelerin ne kadarının yeniden finansmanla karşılanacağı, piyasaların da merakla beklediği bir konu.
Bununla birlikte dün akşam saatlerinde Başbakan Tayyip Erdoğan uzun bir aradan sonra, ilk kez ABD Büyükelçisi Eric Edelman ile görüştü. Uzun zamandır Başbakan’ın Edelman’ı kabul etmediği söyleniyordu, bu ne kadar doğru bilmiyoruz ama bu görüşme IMF Heyeti’nin temaslarının bitimine denk geldiği için bizce ayrı bir önem taşıyor.
Tahminimiz o ki; Bakanlar Kurulu’nda görüşülen IMF ilişkileri, bir biçimde ABD Büyükelçisi ile yapılan toplantıda da gündeme geldi. ABD’nin IMF’de ne kadar etkili olduğu gözönünde tutulursa, bu kaçınılmaz gibi görülüyor.
Peki, Başbakan IMF’yle ilgili büyükelçiden ne istemiş olabilir, derseniz, somut olarak bilmiyoruz ama gündeme getirdiğini de tahmin ediyoruz. Başbakan’ın finansmanın artırılması için yardım isteyeceğini tahmin etmiyoruz ama bir şey isteyeceği de kesin...
Umarız bu istekler yine kararlılığı gölge düşürecek yeni bir istek olmaz...