Hükümet yine IMF çapasına sarılacak

BAŞBAKAN Yardımcısı Abdüllatif Şener, dün IMF heyetiyle görüştükten sonra Sosyal Güvenlik Reformu’nun TBMM’de aynen kabul edilip, Cumhurbaşkanlığı’na yeniden gönderileceğini açıkladı. Cumhurbaşkanı Sezer ikinci kez aynen gelen yasayı onaylamak zorunda kalacak. Sonra Anayasa Mahkemesi’ne gider mi, giderse ne olur, belli olmaz.

Piyasalarda yaşanan son gelişmeler hükümeti harekete zorladı. Bozulmanın en az 4-5 tane olan nedenlerinden biri olan Sosyal Güvenlik Reformu aynen giderse, sıkıntının ancak bir kısmı giderilmiş olur. Zaten bu açıklamanın ardından piyasanın tavrı da bu gerçeği gösterdi.

Hükümetin yapması gereken başka şeyler de var. Örneğin cari açıkla ilgili önlemler, bozulmaya başlayan mali disiplini yeniden kurabilmek için ek tedbirler gündeme gelebilir. Herkes biliyor ki; özellikle harcama kısmında disiplin şaşmış durumda. Demek istiyoruz ki; önümüzdeki günlerde hükümet, yeni ek önlemler açıklarsa, kimse için sürpriz olmasın.

Bunun da ötesinde önümüzdeki günlerde "Biz IMF’yle ilişkiyi keseriz" türü demeçler ortadan kalkar ve aksine "IMF’yle yola devam, erken ödeme filan da yok" türü açıklamalar gelebilir.

IMF’ye karşı bir tavır vardı ya, hani ekonomik bürokratları "bilgi vermeye gerek yok, biz işimizi biliyoruz, yapıyoruz işte" havasına girmişlerdi ya, işte bu hava da bıçak gibi kesilir.

Bürokrasinin telaşının ilk belirtilerini geçtiğimiz cuma zaten yaşamaya başladık. Yani Hükümet ve ekonomi bürokrasisi "IMF’ye selam" çakıp dediklerini yaparsa, olaylar sakinleşir, işler rayına girmeye başlar, piyasanın ateşi düşer. Bu takdirde yola devam edilir

Farkında mısınız, bir AKP klasiği yaşıyoruz....

Yine IMF’yi savsakladılar, gözden geçirme 5 ay gecikmeyle başladı, tribünlere dönük "IMF umurumuzda değil, gerekirse göndeririz" tavrını abarttılar, bu arada ihtiyaçları kalmadığını sanıp harcamaları artırmaya, mali disiplini gevşetmeye başladılar. Sonuçta da yine gevşeyen IMF çapasına sıkı sarılıp, bağlılık gösterip, yola devam etme yolunu seçecekler.

Daha önce bu kadar gevşek davranmasalar, bu kadar havaya girmeseler, sıcak para ilelebet bol bol gelecek, faiz-kur dengesi gözetmeden nasıl olsa işler yürüyor, keyfimize bakalım demeseler, gerekli önlemleri daha önce alsalar, bütün bu çalkantı yaşanmazdı. Daha doğrusu ancak diğer gelişmekte olan ülkeler kadar yaşanır, bu kadar sert hareket ve panik oluşmazdı.

YENİ DENGE İYİ YÖNETİLMELİ

Piyasadaki hareket artık Maliye’ye stopaj nedeniyle kızan bir-kaç yabancı bankanın hareketi olmaktan çıktı. Çünkü onlar başlattı ama şimdi adı geçen bankalar da zarar görüyor.

Belli ki; mevcut faiz ve kur dengesi, Türkiye’nin sahip olduğu riski artık karşılamıyor. Yani yeni bir dengenin kurulması, varlık değerlerinin biraz rötuşlanması gerekecek. Kısacası; bu hareketin sonunda yeni bir faiz ve kur dengesinin oluşması kaçınılmaz görülüyor.

İşte dengeler yeniden kurulduğu zaman, yeniden yabancı girişi olabilir.

Bu arada, Merkez Bankası’nın döviz satarak müdahale etmesi için bankaların nabız yokladığı görülüyor. Ancak çekiş hacmi azalıp spekülatif hareketlere geçilmeden Merkez’in müdahale etmesi, bizce çok yanlış olur. Piyasa da dolarda 1.50 YTL aşılmadan müdahale beklemiyor.

Faize gelince; bankacılar, burada fazla hareket olmadığını ancak yüzde 15 kırılıp yüzde 16’ya doğru bir harekete girişilirse, panik ortamının doğacağını söylüyorlar. Merkez Bankası’nın faiz indirimi artık suya düştü, önümüzdeki 2-3 ay da faiz artırımı pek yapamaz görülüyor.

Kısacası; ekonomi yönetiminin oluşacak dengeleri çok iyi yönetmesi gerekecek. "Seçim öncesi olmaz" deyip gerekli tedbirleri almazlarsa, harcamaları kısıp talebi dengeleme yoluna gitmezlerse bu hareket durmaz, başımıza daha büyük sorunlar çıkabilir.

Ancak gerekli önlemler alınır, seçime rağmen mali disiplin yoluna yeniden girilirse, işte o zaman yeni bir dengede istikrar sağlanabilir. Bu takdirde, sonbaharda gelmesi beklenen büyük hareketin bir kısmını emmesi nedeniyle, bu çalkantı yarar bile getirmiş sayılabilir.

Burada en büyük zorluk enflasyon hedefiyle ilgili beklentileri yönetmekte görülür.

Sıcak para azalıyor, şimdi ekonomi yönetiminin becerisini göreceğiz...
Yazarın Tüm Yazıları