Enerjide Azerbaycan ile anlaşma sevinci

Bu açıklamasından sonra TBMM’de Bakan Yıldız ile sohbet imkanı buldum. Azerbaycan’la varılan mutabakat üzerinde önemle duruyor. Daha çok da, Ermeni meselesi nedeniyle bu konuda geçmişte yapılan sert eleştirilere yanıt verir biçimde konuşuyor.
Bakan Taner Yıldız, “Biz yapabileceğimiz işleri konuşuruz” diyerek, bu konuda sorun olmayacağı yolundaki açıklamalarının haklılığının şimdi anlaşıldığını ifade ediyor. Azerbaycan konusunda 3-4 aylık bir kesinti oluş tuğunu, iletişim problemi yaşandığını hatırlatan Bakan, kendisinin “Biz teklifimizi yaptık bekliyoruz” açıklamasını hatırlattı. Azerbaycan tarafının 24 Nisan’ı yani Başkan Obama’nın Ermeni meselesinde yapacağı konuşma ve bu nedenle yapılacakları izlediğini hatırlatan Taner Yıldız, Azerbaycan’ın geçtiğimiz salı günü kararını verdiğini ve olumlu yola girildiğini söyledi.
“Son derece sakin, politikalarımızdan emin bir şekilde ilerliyoruz” şeklinde konuşan Bakan Yıldız, birçok kesim tarafından “olmayacak” dendiğini ama ileriye dönük gelişmeleri etkileyeceği için kendilerinin çok fazla ses çıkarmadıklarını söyledi. Sadece “Azeri kardeşlerimizle anlaşırız, anlaşıyoruz” dediklerini hatırlatan Taner Yıldız, bu son gelişmeyle haklılıklarının ortaya çıktığını söyledi.
Bakan Yıldız’ın Azerbaycan ile anlaşma konusundan, bir yandan haklı çıkmanın verdiği gururla sözederken, öte yandan ise bu anlaşmanın Türkiye’nin enerji politikaları açısından kilit önemi üzerinde duruyor. Bunun çok önemli bir proje olduğunun altını çizen Bakan, önemi “Doğudaki en önemli kaynakları harekete geçirmiş oluyoruz” şeklinde özetliyor.
Yani Türkiye’nin uzun süredir dünya enerji politikasında aktif rol oynama niyetinin hayata geçirilmesinde Azerbaycan gazı üzerinde yapılan anlaşma hayati öneme sahip. Azerbaycan ile çıkan krizde bu konunun üzerinde durulmaktan kaçınıldı ama bu ilişki tehli keye girseydi Türkiye’nin enerji oyununda eli çok zayıflamış olacaktı. İşte bu mutabakat, Doğu ile Batı arasında enerjide geçiş ülkesi olma adına, yeniden elini güçlendirme imkanı verdi.
FATURA ARTTI
Tabi ki bu oyunda yapılacak daha çok şey var. Azeyban ile anlaşma yapılarak gazın Batı’ya geçişinin yolu açılmış oluyor ama Bakanın soruma verdiği yanıtta olduğu gibi, “Nabucco’ya gaz verilmesi kararı Azerbaycan’ın inisiyatifinde bir konu“ olacak.
Azerbaycan ile mutabakat sağlandı dendiğinde, hem daha önce aldığımız ve bundan sonra alacağımız gazın fiyatı, hem Şahdeniz 2’den gaz alınması hem de transit geçiş hakkı konularında anlaşma sağlandığını kastediyoruz.
Azerbaycan Nabucco’ya gaz vermeyi kabul eder mi, bilinmez ama büyük ihtimalle ileride böyle bir anlaşma yapıcaktır. Bence açılmasa bile Batı’ya karşı enerji alanında Türkiye’nin eli, bu mutabakatla önemli ölçüde artacaktır.
Bakan Yıldız gelecek ay Bakü’de ilgili anlaşmaların imzalanacağını söylüyor.
Bakan Yıldız, sorulara verdiği yanıtta geçmişe dönük ödeme konusunda da anlaşıldığını söyledi. Bazı hesaplamalar göre geçmişe dönük 1 milyar dolarlık bir ek ödeme yapmamız gerekecek. İşte bu eleştirilere açık bir konu. Çünkü “Ermenistan ile imzalanan protokol nedeniyle Türkiye’nin gaz faturasının çok büyüdüğü” konusunda eleştiriler gelecektir ve bu eleştirilerin bir ölçüde haklı olduğu da çok açık...
Ermenistan açılımı belki şarttı ama süreç kötü yönetildi, Azerbaycan küstürülerek bu iş yapılmaya çalışıldı ve gelinen nokta ortada... Diplomaside kötü yönetimin de ekonomik bir faturası oluyor. Doğal olarak bu faturayı doğalgazı kullanan halk ve sanayici ödeyecek...