Suruç'ta Türk bayrağını kim indirdi

Dünyadaki saygın gazeteler arasında ilk olarak The Guardian, hem de olayın yaşandığı 29 Kasım'da haberi aktarmıştı... Gazetecilik açısından hatalı bulduğum bir yaklaşımla, "IŞİD ilk kez Kobani'ye Türkiye içinden saldırı düzenledi" gibi hüküm veren bir başlık tercih etmişti bu gazete...

Oysa bu iddia, o gün Suriye'nin Kobani şehrinden, sınırın Türkiye tarafındaki Suruç'a sıçrayan çatışmalar konusunda yapılan çok sayıda açıklamadan sadece birkaçına dayanıyordu. Ve hâlâ doğrulanmayan bu iddia, son günlerde yapılan açıklamalarla resim daha da karmaşık bir hal aldı.

Gelin, Suruç'taki Toprak Mahsülleri Ofisi'nden (TMO) Türk bayrağının indirildiği, silahlı kişilerin Türkiye'ye ait tahıl ambarlarına girdiği o kanlı gün ve sonrasında yapılan açıklamaları hatırlayıp "aslında ne olduğunu" çözmeye çalışalım:

1- Suriyeli Kürtler ne dedi?

The Guardian'ın haberinin dayandırıldığı iddia, IŞİD'e karşı savaşan Suriyeli Kürt milis gücü YPG'yi kontrol eden ve PKK'nın uzantısı olarak bilinen PYD'nin sözcüsüne ait. Nevaf Halil 29 Kasım'da IŞİD militanlarının Türkiye'den Kobani'ye ateş açtığını iddia etti. İngiltere merkezli muhalif bir grup olan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'ne göre bu çatışma, IŞİD'in sınır kapısı yakınlarında düzenlediği intihar saldırısından hemen sonra başlamıştı.

2- HDP ve DBP ne dedi?

AFP Photo / JM Lopez

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş 1 Aralık'ta Gaziantep'te yaptığı konuşmada, IŞİD’in Türkiye topraklarını kullanarak Kobani’ye saldırdığını ve bunun görüntülerinin bulunduğunu öne sürdü. Ancak Demirtaş görüntüleri yayınlamadı.

DBP Eş Genel Başkanı Kamuran Yüksek de bir gün önce şöyle demişti: "Bölgede ve yerelden aldığımız bilgi 60’a yakın IŞİD çetesi bölgenin doğusundan Toprak Mahsulleri Ofisi yakınlarında sınır kapısına saldırı yapıyor ve iki bombalı aracı da Türkiye topraklarından getirmek suretiyle saldırı yapıyorlar."

3- Türk yetkililer resmen ne dedi?

Reuters / Kai Pfaffenbach

Suruç kaymakamlığı, Şanlıurfa Valiliği ve Başbakanlık Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü'nün Suruç'taki basın merkezi koordinatörü iddiaları yalanladı. Askeri kesimden ilk kez, sınır bölgesinde yaşanan bir olay hakkında Genelkurmay Başkanlığı'nın değil, Milli Savunma Bakanlığı'nın açıklama yapması ana muhalefetin tepkisini çekti.

Hürriyet'e konuşan askeri kaynaklar, 20 kadar YPG’linin çatışmalardan kaçıp TMO binasına sığındığını, Türk güvenlik güçlerinin bölgeye ulaşmasının ardından "geldiklere yere geri gönderildiklerini" ve bu arada birkaç IŞİD militanının da sadece 1 dakika 39 saniye için Türkiye topraklarına girdiğini söylediler. 2 Aralık'ta yapılan operasyonla TMO'daki Türk bayrağı yeniden göndere çekildi.

4- PKK ne dedi?

Bese Hozat, Murat Karayılan ve Cemil Bayık (Foto: DHA)

PKK'nın kadın liderlerinden Bese Hozat, 3 Aralık'ta Özgür Gündem'de yayımlanan yazısında, söz konusu saldırı öncesinde bir "IŞİD kolunun" Türkiye topraklarını kullandığını iddia etti. Püskürtülen IŞİD militanlarından bazılarının TMO ambarlarına kaçtığını savunan Hozat, YPG'lilerin bu konuda Türk güvenlik güçleriyle tartıştığını öne sürdü.

5- Türk yetkililer perde arkasından ne dedi?

Cumhuriyet'e konuşan ve 3 Aralık'ta yayımlanan haberde ismi verilmeyen Suruç'taki bir üst düzey yetklili, IŞİD militanlarını “olayın sıcaklığı nedeniyle” TMO müştemilatına girdiğini ancak Türk askerinin ateş etmesi üzerine 2 yada 2,5 dakika sonra tekrar Suriye topraklarına döndüğünü söyledi. Yetkili, gümrük kapısındaki kameraların, bölgedeki çatımalar nedeniyle 1 ay önce bozulduğunu, olayla ilgili ellerinde görüntü olmadığını savundu.

6- Uzmanlar ne dedi?

Konuyu derinlemesine inceleyen tek uzman, İngiltere Kraliyet Birleşik Servisleri Savunma ve Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü'nde görev yapan akademisyen Aaron Stein oldu. Stein, uydu görüntüleri dahil eldeki verileri değerlendirdiği ve blogunda yayınladığı kısa analizde, TMO ambarları yakınında "silahlı IŞİD'cilerin görüntülendiğini" yazdı. 29 Kasım'daki IŞİD saldırısında "Türkiye'yi çok utandıracak" unsurların var olabileceğini belirten Stein, buna karşın "Türkiye'nin bu saldırıyı desteklediğini, yapılmasına yardımcı olduğunu veya IŞİD'in Kobane'yi ele geçirmesini gizlice istediğini düşünmediğini" belirtti.

* * *

Kısacası, tarafların ve hatta yetkililerin dahi kendi içinde çeliştiği bu ortamda, 29 Kasım Kobane/Suruç çatışmasıyla ilgili kesin bir yargıya varmak hâlâ mümkün değil.

Buna karşın, Türkiye'de yetkililerin, en azından sınır güvenliğini sağlayamadıkları için eleştirilmesini normal karşılamak gerekiyor.

IŞİD'in Kobane'ye son saldırısında Ankara'nın hiçbir kusura olmasa bile, tüm gözlerin çevrili olduğu bir bölgede bayrağın her kim tarafından olursa olsun indirilmesini ve dört gün boyunca tekrar göndere çekilememesini hangi egemen devlet, vatandaşına açıklayabilir ki?

Türkiye'nin hem kendi vatandaşlarının can güvenliğini sağlamak, hem de uluslararası imajının haklı veya haksız bir şekilde zedelenmesini engellemek için acilen sınır güvenliğini sözde değil, özde garanti altına alacak adımları atması gerekiyor.

Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz? Bana Hürriyet Sosyal'den ulaşabilirsiniz. Diğer sosyal ağ hesaplarım için: www.emrekizilkaya.com