Yüz kızarıklıklarına dikkat!

(Fotoğraf: Buse Çelik-DHA)

Yüzünüzde kaşıntı, yanma, batma, ateş basması, kepeklenme, pütürlü görünüm, kızarıklık, sivilce, abse, kılcal damar gibi problemler varsa bir uzmana görünmekte fayda var. Bu tip belirtilerin altında yatan nedenlerden biri parazitlermiş. Bu çok da bilinmeyen bir şey... Mesela doğum lekesi, güneş yanığı olarak düşünülebiliyormuş. Parazitlerin oluşmasının altında yatan bir çok sebep var, bunlardan biri cilt temizliği. 


Prof. Dr. Mete Baba özellikle üzerine basa basa söylüyor, “Sabun kullanın!” ne yalan söyleyeyim ben tam bir kozmetik meraklısı olarak bu röportajdan sonra bütün ürünlerimi bir kenara bırakıp koşup eczaneden parfümsüz sabun aldım.

Buyurun parazitleri beraber okuyalım, nedir, nerede oluşur ve önlemleri, tedavisi nasıldır?

Mete Baba kimdir, biraz sizi tanıyalım?

1972 Muş, Varto doğumluyum. İlk, orta ve lise eğitimimi Muş Varto’da tamamladım. Daha sonra Çukurova Üniversitesi’nde Tıp Fakültesi’ni kazandım, Deri ve Zührevi Hastalıklar uzmanlığımı da ÇÜ’de tamamladım. Sonra Başkent Hastanesi’nde çalışmaya başladım. 3 yıl önce de Profesör oldum.

 Nerden çıktı bu parazitler?

Bizim sıkça rastladığımız ve kırmızı yüz olarak adlandırdığımız tablo ile hassas cilt olarak bilinen tablo bunların başında gelmektedir. Hani elinde bir sürü kremle doktor doktor dolaşıp yüzüme ne sürsem yaramıyor hatta iyileşeceğine artıyor diyen hastaların esas problemlerinin bu parazitler olduğu son zamanlarda ortaya koyulmuştur.

Çeşitleri var mı peki?

İnsanda yaşayan 2 tipi var. Biri daha yüzeyde yani kıl kanallarında yaşayanı Demodex follicularm ve diğeri daha derinde, yağ bezelerinin kanallarında yaşayanı ise Demodex brevistir.

Daha çok vücudun hangi bölgelerinde görülür?

Baş, yüz ve gövde üst kısmında olmak üzere sırt, meme başları ve genital bölgede bulunurlar. Ek olarak göze ait salgı bezlerinin kanallarında da varlar. Yerleştikleri kanalların hücrelerini parçalayarak beslenirler, yani deri ve yağ hücrelerini yerler.

Daha çok kimlerde görülür?

Sayıları yaşla artar. Ayrıca vücut direncini düşüren hastalığı olanlarda veya vücut direncini düşüren ilaç kullananlarda, diyaliz hastalarında daha çok görülür.

Bulaşıcı mı?

Evet. Temasla bulaşırlar yani hastalıklı biriyle deri teması olduğu zaman bulaşıcıdır.

Parazitlerin artmasında rol oynayan faktörler nelerdir?

Yüzümüzün sabunla yıkanmaması, bilinçsiz kozmetik temizleyici ve kremlerin kullanılması. Yapılan bir çalışmada demodikoz vakalarının %62’sinin yüzlerini sabunla yıkamadıkları, %46’sının kozmetik temizleyici kullandığı, %55’inin de kozmetik kremler kullandığı tespit edilmiştir.

Güneş ışınlarının da rolü var mı?

Kesinlikle rolü vardır.

Peki buna bağlı olarak yeni bir deri hastalığının ortaya çıkma riski var mı?

Yaklaşık 10 hastalık tablosuna yol açar.

Haftada kaç kişiye bu hastalığın tanısını koyuyorsunuz?

2-3 hasta.

Hangi durumlarda parazite dair şüphe duymalıyız?

Yüzde kaşıntı, yanma, batma, ateş basması, kepeklenme, pütürlü görünüm, kızarıklık, sivilce, abse ve kılcal damarların varlığında parazitlerin rolü akla gelmelidir.

Teşhisi uzun bir süreç mi?

Hayır, çok basit ve kısa süreli bir işlem.

Tedavisi nasıl?

Öncelikle mekanik aletlerle parazit temizliği yapılır, bunu takiben de çeşitli krem ve tabletler kullanılır. Siz böyle güzel güzel anlatınca sanki tedavisi kolaymış gibi geldi, öyle mi?

Maalesef zor ve zahmetlidir. Bu arada şunu açıklamakta fayda var, bir hastada parazit tespit edilirse diğer aile bireylerinin de gözden geçirilmesi önem taşımaktadır çünkü tekrar tekrar bulaşma söz konusudur.

Tedavisi uzun bir süreç mi?

Ortalama 1 yıl.

Sonrasında kökten kurtulabiliyor mu hasta?

Hayır, bu mümkün değil. Ama en azından hastalığa yol açmayacak seviyeye getirilebilir.

Son olarak söylemek istedikleriniz?

Korunmak için en basit yöntem yüzümüzü sabun ile yıkamak ve kişisel bakım ürünlerimizin temizliğine dikkat etmektir. Ayrıca yanlış ve gereksiz kozmetik ürün kullanımının bırakılması büyük önem taşıyor.