Gayrimenkul piyasasında son durum

Fotoğraf: Sedef Nur Sedef

Bu haftaki röportaj konuğum Aylin Sönmez Küçükkaya (Kurucu Ortak), Nurcan Sönmez Gökler (Yurt dışı projeler satış uzmanı), Nurcan Mescilgil (Lüks konut ve proje satış uzmanı), Nursel Topçu (Lüks Konut ve ticari gayrimenkul satış uzmanı)

Kadınların bu sektörde olmasının avantajlarından, yenilenen yasalardan, gayrimenkul sertifikası olanların bu işi yapabildiğinden tutun hangi dönemlerde gayrimenkul yatırımının mantıklı olduğuna kadar konuştuk…

Neden kadınlar daha çok bu işin içinde? 

Yuvayı dişi kuş yapar. (Gülüyor) İletişimde güven veren yönlerimiz ve esnek olmamız sanırım… 

Kadının detaycı olması bu sektörü ne kadar etkiliyor? 

Bizim işimizin zemini güvene dayalıdır. Detaycı olmamız alıcı ve satıcıyı olumlu yönde etkiliyor. Müşteri ile diyaloğumuzun ve ticaretimizin devamlılığı bu detaycılığımızda gizlidir.

Artık gayrimenkul danışmanlık sertifikası olmayan bu işi yapamayacak mı?  

Sektörle ilgili birçok yenilikler düşünülüyor. Mesela Gayrimenkul Kıymetler Borsası kuruluyor. 7 gün 24 saat işlem yapılabilecek. Çok ciddi bir iş bu iş dolayısıyla ehliyetli kişilerin yapması gerekir. Bu sertifikalar başlangıç daha sonra uzmanlık sertifikaları da mutlaka gerekecektir. 

Sertifika almak gerekiyor dediniz bu sertifikalar kaç yıl geçerli olacak? 

5 yıl geçerli fakat daha sonra belki yenileme sertifikaları ve uzmanlık sertifikaları da gelebilir. Yetki belgesi 5 Aralık 2019’a kadar alınabilecektir. 

Kimler sertifika alabilecek? 

18 yaşını doldurmuş. En az lise mezunu iflas veya konkordato ilan etmemiş olması, Etik kurallara uyan bu işi asıl işi olarak yapabilecek herkes.  

Bunun sektöre sağlayacağı artılar eksiler ne olacak? 

Bu işi eğitim almadan tanıdıkları çok olduğu için veya kazançlı bir iş diye dışarıdan hiçbir yükümlülüğü olmadan yürüten birçok kişi var. Bu sertifika sistemi piyasada bu işi eğitimli ve resmi olarak yapan kişileri ön plana çıkaracaktır. Dolayısı ile haksız rekabeti de ortadan kaldıracaktır.   

Kurumsal yapıya sahip emlak firmaları ile daha küçük ölçekli firmaların mücadele şansı var mı? 

Elbette ki etik ve bölgesinde uzman olan kişiler için değil ama uzmanlaşmayan kendisini yetiştirmeyen ve etik olmayanlar mutlaka elenecektir. Çünkü emlak sektöründe en önemli 2 konu bölgesel uzmanlık ve güvenilir hizmet. Bunu sağlayan her kişi işini hakkıyla yaptığında mutlaka güzel kazançlar elde edecektir. Emlak zincirlerinin en önemli katkısı bu işi kendi bütçesi ile gerçekleştiremeyen veya tek başına bu işi yapmak istemeyen kişileri işin tüm idari ve yönetimsel yükümlülüklerinden kurtarıp sadece müşterilerine ve satışlarına odaklanmalarını sağlamaktır. Yani zincirler aslında bu işi profesyonel yapan insanlar için yaratılmıştır. Ofis işleri yeni alınan elemanlar eğitimler, hukuk, sekretarya, elektrik su kira vs işleri ile ilgili sistem arka planda çalışmalarını devam ettirir ve siz kendi işinize odaklanırsınız. Ve markada sizi ve haklarınızı korur.  

En az sermaye ile bu işi kurmak var ama bu işi yapanlara ne gibi riskleri var? 

Bu iş gerçekten az sermaye ile kuruluyor fakat bol çalışma istikrar ve emek gerektiriyor. Eğer bu işin az bir sermaye ile kurulup bol kazançlı bir iş olduğunu ve kolay yoldan para kazanıldığını düşünür iseniz çok yanılırsınız. Sektörel bilgilere haiz olmak piyasanın nabzını sürekli takip etmek araştırmak yeniliklere ve farklılıklara adapte olmak çok önemlidir. Bizim en büyük sermayemiz bilgimiz emeğimiz güvenilirliğimiz ve istikrarlı oluşumuzdur. Müşterilerimiz bizim ömür boyu müşterimiz olmalıdır. Yani kalıcı ve ana işimiz bu olmalıdır. 

Gayrimenkul yatırımı için mantıklı dönem mi? 

Tabi ki şu an hiç olmadığı kadar gayrimenkul fiyatları düşmüş durumda piyasalar toparlanmaya başladığı an ilk artacak şey yine konut fiyatları olacaktır. 

Konut mu yoksa işyeri almak mı bu dönemde daha mantıklı bir yatırım?

İşyeri almak her zaman için çok daha mantıklı bir yatırımdır. Hem kira getirileri hem de işyerlerinin fiyat artışlarının daha farklı olması yatırımcıları daha çok işyeri veya arsa almaya yönlendirmekte.  

Ekonominin iyi olduğu dönemlerde gayrimenkul el yakan cinsten. Neden ekonomide hafif bir sarsılma olduğunda hemen indirimler başlıyor? İnsanların zaten alım gücü otomatik olarak düşerken gayrimenkul sektöründeki bu düşüşler etkili oluyor mu? 

Bu her zaman böyle değil midir! Talep fazla ise arz değerli olur. Dolayısı ile faiz oranları düşükken ve konut güzel bir atış yapıyor iken herkes almak ister buda doğal olarak artışı tetikler. Fakat şu an durum çok farklı dolar ve Euro’daki artıştan dolayı inşaat malzemelerindeki artışı yapımcı firmalar inşaatlarına çok fazla yansıtamadıkları halde alım gücü düştü. Aslında reelde baktığınızda şu anki fiyatlar gerçek değerlerinin neredeyse %30 altında. O yüzden alım için iyi bir zaman diyebiliyoruz. 

Türkiye emlak konusunda güvenli bir liman mı?  

Türkiye, inşaat sektöründe dünyada lider ülkelerden biridir. Aynı zamanda inşaat sektörü Türkiye’de lokomotiftir. Buna istinaden uzman olduğum kendi bölgem için güvenli bir liman olduğunu söyleyebilirim. Sayın ADSİAD Başkanımız Süleyman Sönmez; Türkiye’nin Cezayir ile imzaladığı 1 milyar dolarlık petrokimya tesisi anlaşmasının Adana için büyük önem taşıdığını da vurgulamıştır. Dünyanın gözü Çukurova’da olacaktır. 

Konut kredilerindeki artış ve devlet tarafından açıklanan konut faiz oranları sektöre nasıl canlılık getirdi? 

İstanbul için evet birçok projede %10 indirim 0,98 kredi oranı ve %10 peşinatla kampanyaya giren firmalar çok güzel satışlar yaptılar. Fakat tüm inşaat firmaları buna giremedi. Ayrıca 2. Eldeki evini satıp sıfırlamak isteyenlerde evlerini satamadıkları için onlar bundan faydalanamadılar.  

Düşük faizli Konut kredisi çekmede gerçekten sıkıntı yaşanıyor mu? 

Emlak konut projelerine sağlanan avantaj daha çok canlılık getirdi. Bunun yanı sıra şu an ki banka mevduat faizleri gayrimenkul alımının önünü tıkadı. 

NURSEL TOPÇU:  Türkiye’nin kredi notu düşük çıktığı için sendikasyon kredisi veren ülkelerden bu kredi temin edilememektedir. Türkiye genelinde ucuz sendikasyon kredisi temin edildiğinde, bankalarda doğal olarak düşük faizli konut kredisi kullandıracaktır.  

Düşük faizli Konut kredisi çekmede gerçekten sıkıntı yaşanıyor mu? 

Şu anki konut kredisi oranları geçen yıllara göre çok yüksek ve bu alıcı satıcıyı olumsuz yönde etkiliyor. 

Sebebi ne peki? 

Kredi maliyetlerinin yüksek olması ana sebeptir.  

Son olarak eklemek istedikleriniz neler? 

Kadın girişimcilerin sesi her zaman ve her sektörde fark yaratacaktır. Sektöründe dünya lideri olan ve bölgesinde 19 yıllık tecrübesi bulunan RE\MAX As Gayrimenkulde kadın girişimcilerimizi görmek bizi mutlu edecektir.