Osteoporozun temeli gençlikte atılır

Çeşitli tetkikler yapıldı, kemik ölçümünde osteoporoz başlangıcı olduğu söylendi. Ben menopoza henüz girdim. Bu kadar zaman içinde osteoporoz olur mu?

E.Erkan / Rize

Genellikle orta yaşı geçmeye başlayınca ortaya çıkan osteoporoz, kadınları daha fazla olmakla beraber erkekleri de tehdit ediyor. Kemik ağrıları, boy kısalması, sırt kavisinin artması ve kemik kırıkları gibi birçok sorunun kaynağı olan osteoporoz, belirtilerini verdikten sonra geri çevrilemez, ancak artması önlenebilir. Önemli olan osteoporoz boyutuna varmadan önce önlem alınmasıdır. Osteoporozun son yıllarda giderek daha çok tanınması nedeniyle özellikle menopoza giren kadınlarda bu taramalar yapılmaya başlandı. Oysa bu konunun önlemi çocukluk yaşlarında başlamalıdır. Kemik kütlesi maksimum noktasına ortalama 25 yaş civarında ulaşır. Yaş ilerledikçe, bankadaki tasarrufun harcanması gibi, kazanılmış kemik kütlesi yavaş yavaş azalır. Bu nedenle kemik 20-25 yaşa kadar sistemli spor yapılması ve kalsiyumdan yeterli beslenme ile yüksek kemik kütlesine kavuşanlar, ileri yaşlarda osteoporoz açısından kendilerini güvenlikte sayabilirler.

Sanırım siz gelişme çağında yeterli kalsiyum almadınız ve düzenli spor yapmadınız. Bu nedenle kemikleriniz ince yapılı oldu. Eğer sigara, alkol ve fazla çay-kahve tükettinizse bunlar da kemiğinizi etkiledi. Yani sizin osteoporozunuz, geçtiğimiz yıl girdiğiniz menopozla değil, belki de çocukluğunuzda başladı. Şimdilerde uygulanacak ilaç tedavisinin yanı sıra spor yapmayı da ihmal etmeyin ve eğer varsa çocuklarınızda şimdiden önlem almaya başlayın. Osteoporoza yatkınlık konusunda kalıtım faktörü de rol oynamaktadır.


Kalça ameliyatı gerekir mi?


BUNDAN 6 ay önce sol kalça eklemimde başlayan ağrılar nedeniyle ortopedi doktoruna gittim. MR çekildi, kalça ekleminin baş kısmında nekroz oluştuğunu söylediler. Bunun tedavisi yokmuş, ameliyatla yapay eklem takılması gerekiyormuş. Çok panik içindeyim. Yaşım 51, böyle bir ameliyat için genç olduğumu düşünüyorum. Lütfen beni aydınlatın. Yapay eklemle yaşam nasıldır? Ne gibi sorunlar çıkarır?

K.K./ANKARA

Faksınızın ekinde MR raporunu gönderdiğinizden bahsetmişsiniz ama bu rapor gelmedi. Yine de mektubunuzdaki bilgilerden olayınız anlaşılıyor. Femur başı nekrozu olarak adlandırılan bu tabloda bacak kemiğinin eklem oluşturan baş kısmı, damarlarındaki tıkanıklık gibi bir nedenle beslenememeye başlar. Beslenemeyen kemik ve diğer dokular hasarlanır. Böyle olunca kalça eklemi görev yapamaz. Nekroze olmuş, yani doku ölümü gerçekleşmiş bir eklemde yapacak tek şey bu kısmı keserek çıkartmak ve yapay eklem (protez) koymaktır. Böyle olunca normal yaşantınızı sürdürebilirsiniz. Bu ameliyattan korkmanız gereksiz. Zaman içinde yapay eklemin kemikle birleşim yerlerinde gevşemeler olması dışında ciddi bir sorun yaratmaz. Böyle bir durumla karşılaşıldığında da yeni bir ameliyatla protezi sıkıştırmak ve hatta tümden değiştirmek mümkündür.

Endişe etmeden ameliyat kararı verin, zaten eğer ömür boyu oturmak ve yatmak istemiyorsanız bunun dışında bir çareniz de yok.