Yusuf Atılgan’ı yeniden okumak

Cem Akaş’ın yayına hazırladığı ‘1959’dan Günümüze Yusuf Atılgan Üzerine Yazılar’ bu bakımdan önemli bir çalışma.

Yusuf Atılgan yazar olarak da insan olarak da çok sevdiğim biri.

İlk kitabından sonra İstanbul’a geldiğinde tanıştım. O dönem Laleli’de oturuyorduk. İlkokul öğretmenim Emin Kutlu’nun binasında bir katta ben edebiyatçılarla buluşup konuşuyordum, ayrıca başka yazarlarla da gelen konuğu tanıştırıyordum.

Birlikte Sıraselviler’deki Asaf Çiyiltepe’nin tiyatrosuna gittik.

Onunla bir televizyon konuşması da yaptık. Orada Anayurt Oteli ile ilgili düşüncelerini söylemişti.

Önsöz’den notlar:

Yusuf Atılgan, 68 yıllık ömründe dört kitap yayımladı. Aylak Adam 1959’da, Bodur Minareden Öte 1960’ta yayımladı, Anayurt Oteli 1973’te, çocuklar için yazdığı Ekmek Elden Süt Memeden 1981’de basıldı, ölümünden sonra öyküleri tek bir ciltte toplandı, tamamlayamadığı romanıysa Canistan adıyla çıktı.

Can Yayınları, Atılgan’ın bütün yapıtlarını, yazarın kitaplara girmemiş yazılarını, şiirlerini, söyleşilerini ve çevirilerini Siz Rahat Yaşayasınız Diye adlı kitapta bir araya getirdi.

Bugün Yusuf Atılgan’ı Türk edebiyatının en büyük yazarlarından biri olarak kabul ediyoruz. Aylak Adam ve Anayurt Oteli de birer başyapıt olarak kanondaki yerini aldı. Ancak bu görüş birliğine hemen ulaşılmadı; kitapların değerini hemen anlayanlar vardı.

Ama ilk aşamada tepki duyanlar, anlam veremeyenler de oldu. Bu tepkilerin ana nedeni Yusuf Atılgan’ın cinselliği ele alış biçimi olduğu kadar, şehirli ve taşralı bireyi hem kişisel alanda hem de toplumsal çerçevede kurgulayış biçimiydi.

Atılgan’ın metinleri, o zamana kadar edebiyatımızda az görülmüş yenilikler barındırıyordu ve kendisinden sonraki yazarlara ilham kaynağı olacaktı ama kitapların yayımlandığı dönemde bunun kabul edilmesi o kadar da kolay olmadı.

Cem Akaş’ın hazırladığı bu hacimli derleme, kuşaklar boyunca Fethi Naci, Can Yücel, Selim İleri, Füsun Akatlı, Ahmet Oktay, Nurdan Gürbilek, Orhan Koçak, Semih Gümüş, Behçet Çelik, Faruk Duman, Murat Gülsoy, Fatih Özgüven gibi yazarların, akademisyenlerin ve eleştirmenlerin Yusuf Atılgan’ın yapıtlarına yönelik yorum ve değerlendirmelerindeki çeşitliliği zaman içindeki değişimleri gösterebilmeyi hedefliyor.

Aramızdan ayrılanların bazı adları yazıma aldım:

* Demirtaş Ceyhun

* Hikmet Dizdaroğlu

* Fethi Naci

* Rauf Mutluay

* Bedrettin Cömert

* Berna Moran

* Mustafa Öneş

Yusuf Atılgan’ın kitaplarından sonra bu kitabı da mutlaka okuyun.

Can Yayınları’nda çıkan Yusuf Atılgan kitapları:

* Canistan-Roman

* Anayurt Oteli-Roman

* Siz Rahat Yaşayasınız Diye-Kitaplarına Girmemiş Yazıları, Şiirleri, Söyleşileri, Çevirileri

*  Aylak Adam-Roman

* Bütün Öyküleri