Çağdaş Türk Öyküsünün Kadın Sesleri

Genç edebiyat araştırmacılarının Türk öykücülüğünün kadın yazarlarını konu edinen araştırmalarına ve geçen mayıs ayında düzenlenen sempozyumda tartışılan bildirilere dayanılarak hazırlanan kitap farklı çözümleme yöntemleri kullanılarak incelenmiş yazılardan ve yazarlarla yapılan söyleşilerden oluşuyor. Çağdaş Türk Öyküsünün Kadın Sesleri bu açıdan hem bir araştırma kitabı hem de yazar-okur buluşması olarak tasarlanmış.

Kitapta eserleriyle incelenen yazarlar arasında kimler yok ki? Ayfer Tunç, Buket Uzuner, Şermin Yaşar, Mine Söğüt, Nazan Bekiroğlu, Nazlı Eray, Erendiz Atasü, Jale Sancak, Aslı Tohumcu, Pelin Buzluk, Birgül Oğuz, Sema Kaygusuz, Seray Şahiner, Sibel K. Türker, Melike Uzun, Berna Durmaz, Aylin Balboa, Sine Ergün, Emine Sevgi Özdamar, Ülkü Demiray, Handan Gökçek ve Esme Aras.

Altı bölümden oluşturularak çağdaş Türk öyküsüne farklı açılardan yaklaşımın hedeflendiği kitabın önsözünü editörlerden Prof. Dr. Dilek Yalçın Çelik yazmış. Kitabın giriş niteliğindeki birinci bölümünde Prof. Dr. Ayşe Demir’in modern öykü kavramını açıkladığı yazısı ve Öğr. Gör. Dr. Sibel Yılmaz’ın 1980 sonrası kadın öykücülerine odaklandığı çalışması bulunuyor.

İkinci bölüm “Türk Öyküsünde Postmodernist İzler” başlığını taşıyor. Burada A. Aybüke Kocadağ, Handan Gökçek’in eserlerine öz-yeniden yazma kavramı ekseninde yaklaşıyor. Mine Özgüven, grotesk unsurları incelemek üzere Mine Söğüt’ün Gergedan/Büyük Küfür Kitabı’na odaklanıyor. Tuğba Özoğlu, Melike Uzun’un Kürar’ını yeraltı edebiyatı açısından ele alıyor. Nazan Bekiroğlu’nun Nun Masalları eserine ise Sare Dinçkal yeni tarihselci perspektiften bakıyor.

ÖYKÜLERDEKİ CİNSİYET SORUNLARI

Üçüncü bölüm, öykülerdeki cinsiyet sorunlarını incelemeye yönelik oluşturulmuş. “Türk Öyküsü ve Cinsiyet Sorunları” başlığını taşıyan bu bölümde altı yazı bulunuyor. Erendiz Atasü’nün Dullara Yas Yakışır’ını toplumsal kalıplara hapsolmuş kadınları incelemek üzere Elif Gölve ele alıyor. Toplumsal cinsiyet eşitsizliği bağlamında Enes Yılmaz, Aslı Tohumcu’nun Şeytan Geçti eserine bakıyor. Kadın temsili çerçevesinde ise Seray Şahiner’in Gelin Başı kitabı Hande Emekçi tarafından inceleniyor. Kadınlar üzerindeki toplumsal baskıyı incelemek için Gizem Güçlü, Sibel K. Türker’in Ağula adlı eserine odaklanıyor. İsa Gürler, yazısında Nazlı Eray’ın Geceyi Tanıdım öyküsüne mercek tutuyor. Bu bölümün son yazısı ise Çağla Karagöz’ün ekolojik feminizm bağlamında Sema Kaygusuz’un öykülerini incelemesinden oluşuyor.

Dördüncü bölüm, çağdaş Türk öyküsünde kültürel değerlerin işlenişine ayrılmış. Altı yazıdan oluşturulan bölümde Ayşen Alpasar, Nazlı Eray’ın Yoldan Geçen Öyküler adlı eserinde kentsel bellek mekânı olarak Ankara’nın izini sürüyor. Aylin Balboa’nın Ateş Sönene Kadar’ında Elif Türkoğlu, toplum karşısında bireyin durumunu sorgulamakta. N. Aybike Özdener, toplumsal hafıza mekânlarının temsilini Şermin Yaşar’ın öykülerinde araştırıyor. Arş. Gör. Tevfik Ergun, Ülkü Demiray’ın öykülerinde kültürel unsurların işlenişi tespit ederek yorumluyor. Türk-Alman ilişkilerinin öykülerine yansıyan yönüyle Emine Sevgi Özdamar’ı Sude Yılmaz konu ediniyor. Z. Beyza Buzlu ise Berna Durmaz’ın Metal Hayatlar’ını kent-insan ilişkisi bağlamında ele alıyor.

Kitabın incelemelere ayrılmış beşinci bölümde ise temalar çerçevesinde öyküye yaklaşılmış. A. Bulut Çelik, Türk Dili dergisini dergide yayımlanan kadın yazarların öykülerinde İslamcılık kavramını araştırıyor. Öğr. Gör. Ege Ertuğrul, Jale Sancak’ın Lodosla Gelen’ine izlek-karakter ilişkisi bağlamında yaklaşıyor. Buket Uzuner’in Benim Adım Mayıs’ındaki öykülerinin temalarını ortaya çıkarıyor Duygu Erdem. Varoluşçu felsefe açısından Sine Ergün’ün öykülerinde Halenur Karagöz, ölüm temasını değerlendiriyor. Yine aynı temayı Pelin Buzluk’un Yer Değiştiren Sular’ında Merve İpek, farklı bir bakış açısıyla ele alıyor. Son olarak Sedef Köksal, Ayfer Tunç’un Aziz Bey Hadisesi eserini aşk teması etrafında inceliyor.

DOKUZ YAZARLA SÖYLEŞİ

Kitabın son bölümü ise dokuz kadın yazarla yapılan söyleşilere ayrılmış. Bu bölümde Aslı Tohumcu, Erendiz Atasü, Birgül Oğuz, Berna Durmaz, Melike Uzun, Ülkü Demiray, Esme Aras ve Handan Gökçek ile yazarlık, edebiyat ve öykü üzerine genç edebiyat araştırmacılarımız söyleşiler gerçekleştirmiş. Önsözde Prof. Dr. Çelik’in belirttiği gibi büyük bir heyecanla işe koyulan genç araştırmacılar yazarlarımızın öykü anlayışlarını ve 1980 sonrası edebiyatımızdaki yeni açılımları yaptıkları söyleşilerle ortaya koymaya çalışmışlar.

(Çağdaş Türk Öyküsünün Kadın Sesleri, Editörler: S. Dilek Yalçın Çelik, Tevfik Ergun, Erkmen Yayıncılık)