YÖK'ten geçinen öğretim üyeleri son üç makalede sorduğum sorulara -günde ortalama 150 mektup yolladıkları halde- bir türlü cevap veremiyorlar. Sadece yek ses:
‘‘Uluslararası Fen Atıf Dizinince (SCI) taranan dergilerde yayınlanmış Türkiye adresli makalelerin dünya sıralamasında 21. sırada yer aldığı’’nı belirtiyorlar.
* * *
Ancak, Prof. Dr. Müh. Ergin Arıoğlu ve Dr. Müh. Canan Girgin ‘‘Bilim ve Ütopya’’ dergisinde 2001-2003 yıllarında yayınladıkları üç makale ile bu iddianın içinin boş olduğunu istatistiki metotlarla gösteriyorlar. Onlar diyorlar ki:
‘‘Bu değerlendirme sadece ülkelerin, söz konusu dizinde yayınlanmış bir yıldaki toplam makale sayılarının sıralanmasına dayanmaktadır. Yukarıda açıklanan değerlendirme ne yazık ki hem tüm gerçekleri yansıtmamakta hem de bilimsel açıdan tartışmaya çok açık bulunmaktadır.
Konuya çeşitli ölçütler geliştirilerek bakıldığında sözü edilen sıralamanın aslında çok farklı görünümler sergilediği ve ülkemizin hiç de belirtildiği gibi iç açıcı bir konumda olmadığı ortaya çıkmaktadır.
* * *
Taranan makale sayımızın SCI sıralamasında yükselmesinin temelinde özellikle 1993 yılında başlatılan TÜBİTAK Uluslararası Yayınları Teşvik Programı'nın etkisi ve doçentlik, profesörlük yükseltme kriterlerinin ağırlaştırılmasını görmekteyiz.
(Ancak) ...yayınların ‘‘etki faktörü’’ 1979 yılından sonra dramatik biçimde (ortalama değer 1) düşüş göstermiştir. Bunun başlıca nedenleri olarak da makalelerin etki faktörü düşük dergilerde yayınlanması ve/veya seçilen konuların ‘‘etki faktörü zayıf’’ konular olabileceği, diğer bir anlatım ile yayınlarda kalitenin sorgulanması sonucu vurgulanmıştır.
Makalelerin kalite konusundaki düşüşünü ortaya koyan bir diğer değerlendirme ise ‘‘ortalama atıf sayısı’’ (da) ...aynı dönemde (1993-1999) çok hızlı bir şekilde azal(mıştır).
Hele hele ‘‘tartışma makaleleri’’ cılız bir ortalama olan 0-9 adet/yıla düşmüştür.
* * *
SCI tarafından taranan yayın sayısı açısından bakıldığında ülkemizin kimi AB üyelerinin ve eski demirperde ülkelerinin önünde yer aldığı gözlenmektedir. (Ancak daha doğru bir ölçüm olarak) ...ülke nüfusu dikkate alınarak yapılan değerlendirmede -milyon nüfus başına düşen yayın sayısı- ülkemiz aynı başarıyı ne yazık ki sergileyememektedir. Dünya ölçeğinde milyon nüfus başına yayın sıramız 41'incilik olmaktadır. (AB adayı diğer ülkelerin) ...20 ile 35. sıralarda -Romanya ve Litvanya hariç- yer aldıkları gözlenmektedir.
* * *
Arıoğlu ve Girgin'in tamamen istatiski analize dayanan makaleleri YÖK'çü sözde bilim adamı özde memurların, rakamları dahi doğru dürüst analiz etmediğini/edemediğini, sadece işlerine gelen bölümlerini açıkladıklarını ortaya koymaktadır.
Bilim namusu yoksunu insanlar nasıl ‘‘bilim politikası’’ oluşturacaklar?