×
1- "Öpsene teyzenin elini!”, “Oğlum hoş geldiniz desene!”, “Kızım, kalk misafirlere çay getir!” Gençler, ergenler, ergin ve gerginler bu madde size! Her annenin bayramlık ağzı. E, siz de açtırmayın annenizin bayramlık ağzını. Bir kere erken kalkın. Misafir dediğin eli kulağındadır, zırt diye gelir. Hemen ellere davranın. Öpülmedik el bırakmayın. Dilinizden ‘Hoş geldiniz’i eksik bırakmayın. Çayı ikiletmeyin, kahveyi bekletmeyin. Hatta oturduğunuz yerden squat hareketiyle kalkın ki baklavanın hakkını baklavaya verin.
2- ’Elini mi öpeyim yoksa tokalaşayım mı’ paradoksu... Elini öptürmemek için yağlı güreş tutanlar... Elini öptürmek için halaya duranlar... Olacak bunlar. Bunlar hep bayram karakterleri. Püf noktası karakter analizi. Mesela karşınızdaki boynu fularlı, gazoz kapağı gözlüklü, slogan tişörtlü, eli kolu bileklikli andropoz delikanlıysa el öpme topuna aman diyeyim girmeyin. Ama karşınızdaki eczane çantalı, bir eli tığ, bir eli şiş, “Yavrum seni like ettim” teyzeyse saldırın ellere. Bayram boyu nabza göre şerbeti, beden dili-analizini ihmal etmeyin.
3- Muhabbetin mihenk taşları... “Ne okuyorsun?” Mevzubahis tıp, hukuk, mühendislikse tamam. Yok medya, iletişim, halka ilişkilerse aman! “Bitirince ne yapacaksın?” “Kendi işimi kuracağım” favori... “Staj yaptığım yerden iş teklifi yaptım” olur... “Aile işinin başına geçeceğim” gideri var... “Bilmiyorum... Biraz tatil yapacağım...” falan bunlar hep tehlikeli. “Var mı birileri? Evlilik ne zaman?” Büyük sözü dinleyin olmasa da var deyin. Bayram ziyaretini camlı odaya çevirmeyin. Ve tabii ki hava durumu. Sessizliği bozmak için sohbeti hava durumuna bağlayan amcalar, dayılar. “Allah’tan havalar da çok güzel gidiyor... Bugün kapalı ama yarın açacak diyorlar... Yağmur yağacak dediler, hava güpgüneşli...”
4- “Seni de bayramdan bayrama görüyoruz...” Yüksek dozda sitem içerir. Her bayram mutlaka birilerine geçirilir. Böyle tiplerin sosyal medya takibi tek geçilir. Bayramdan bayrama görürler ama sorsanız ne var ne yok sizden iyi bilirler. En iyisi uyarı mesajı olarak algılayın. Bir sonraki bayrama kadar safları ve ziyaretleri sıklaştırın.
5- “Ölümü öp, bir lokma al!” Sabahtan beri 1 kilo baklava yediğini iddia eden enişte, göbeği iftar topu amca, su içse yarayan yenge, her daim rejimde yeni gelin... Ve tabii ki hepimizin kulağında Canan Karatay Hoca; “Kıtlıktan çıkmış gibi baklava yemeyin!” Ama ev baklavası karşısında da fazla direnmeyin. İki ziyaret arası gıybet molalarını spor tadında değerlendirin.
6- Sodaya övgü... Sabahtan beri 1 kilo baklava yediğini iddia eden eniştenin ilacı. “Neyse ki soda var!”, “Allah razı olsun şunu bulandan...”, “Rahatladım valla!”, “Büyük nimet ya!” Ne övgüler, ne methiyeler. Sonrası malum, balon yanak arası tıslamalar, iki cümle arası fıslamalar.
7- “Nerede o eski bayramlar!”
1- Tamirat işi onlardan sorulur... E tabii marangozluk da! Televizyon mu bozuldu, buzdolabına bir haller mi oldu, musluk mu akıtıyor, raf mı takılacak... Tamir, montaj, kurulum... Hepsi babalardan sorulur. Eve asla usta, marangoz çağrılmaz. Çağrılırsa üstümüze afiyet, egoya zafiyet. Diz çöküp, tövbe istemeleri günler, aylar hatta yıllar sürebilir. Usta, marangoz gelirse “Ben biraz uğraşsam yapardım bunu” dillere pelesenk olabilir.
2- “Ben iskele babası mıyım?” Hep anneye sorarsanız, başınıza buyruk takılırsanız bir değil, iki değil, üç değil hababam bu lafı duyarsınız. Hafif acılı, çokça sitemli. Her babanın incisi. “Ben kimim ki zaten!”in bir öncesi.
3- “Ahmet, hani şu bir baltaya sap olamayan mı?”, “Mehmet, hani şu her yerine resim çiziktiren mi?” Babalar kızların ilk aşkı, kızlar babalarının son aşkı. Flörtünüz olur, hoşlandığınız, sevgiliniz olur... Olur da olur! Onlar gelir geçer ama babaların onlara taktıkları lakaplar, sıfatlar hiç geçmez. Bunlar hep paylaşamama, kimselere layık görememe. Çok takılmayın, surat sallamayın babasının kızı olmanın tadını çıkarın.
4- Arife tarif ne gerek! Gerçi navigasyon çıktı mertlik bozuldu ama navigasyona bile kafa tutan, ayar veren babalar var. Çünkü baba gibi baba asla yer, yön, yol sormaz. Sorgu sual babalığın kitabında yazmaz. Babalar ve arabaları gidecekleri yolu bilir. Arka yolcular da yol boyu tef gibi gerilip telef olacaklarını bilir.
5- Aman arabam canım, gülüm arabam! Dışardan bir gürültü mü geldi? Ani bir fren, bir patırtı... Bin dil döküp koltuktan, yatar pozisyondan kaldıramadığınız babalar hemen soluğu camda alırlar. Her gürültü eşittir “Eyvah arabama bir şey mi oldu?” Bir de ara ara cama gidip arabalarına bakarlar. Daha iyi park yeri var mı diye ayaküstü AR-GE yaparlar. Pazar günleri uzun uzun araba yıkarlar. Katılmazsanız dünyayı başınıza yıkarlar. Babalar ve arabaları... ‘Babam ve oğlum’un bir tık üstü.
6- “İzliyorum ben!” Olur, da uyur pozisyondaki babanın elinden, avucundan kumandayı alırsanız vay halinize. Kırk yıllık insomnia gibi gözlerini belerte belerte “İzliyorum ben!” derler. Arkanızı döner dönmez uyku moduna dönerler.
7-
1. İSYANLA BAŞLAYAN EFSANE
Yıl 1925. Altay Spor Kulübü’nün seyahatinde çıkan bir anlaşmazlık sonucu kulüpten ayrılan futbolcular Göztepe’de bir spor kulübü kurmaya karar veriyorlar.
2. ‘GÖZBEBEKLERİ’
İzmir’in köklü ailelerinden Filibeli ve Süvari Aileleri’nin kulüpte emeği büyük. Özellikle Adnan Süvari’nin... Namı diğer Sir Adnan Süvari, kulübe iki Türkiye Kupası, bir Cumhurbaşkanlığı Kupası kazandıran teknik direktör... Abbas Göçmen, Göztepe’nin hatta Türk futbolunun en büyük isimlerinden... Buldozer Fevzi, Ali ve Gürsel Aksel kardeşler, Fuji Mehmet, Bombacı Halil, Kene Ali İhsan, Moskova Panteri Ali... Akla ilk gelenler...
14 Haziran’da Göztepe Spor Kulübü’nün önünde başlayacak konvoya meşaleler ve ışık gösterileri renk katacak.
3. BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ?
Göztepe’nin zamanında Atletico Madrid’e üç gol attığını... Avrupa kupalarında yarıfinal oynayan ilk Türk takım olduğunu... 1981’deki Göztepe-Karşıyaka maçını yaklaşık 80 bin kişinin izlediğini... Bu rekorun Guinness Rekorlar Kitabı’na girdiğini...
1- Festival bu yıl İzmirli sanatseverlerle 31’inci yaşını kutluyor. Bizden hep destek, tam destek! Avrupa Festivaller Birliği üyesi festivalin bu sene de destekçileri çok renkli, çoksesli... Kültür ve Turizm Bakanlığı, İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Kalkınma Ajansı, Eczacıbaşı Holding, İspanya Büyükelçiliği, İzmir İtalya Konsolosluğu, Polonya Cumhuriyeti İstanbul Başkonsolosluğu ve İzmir Fahri Konsolosluğu, PETKİM, Arkas... Sanat ve sanatçı dostu kimi ararsanız burada!
2- Tarihi mekânlarla sanatı buluşturmaya devam! Bugüne kadar pek çok tarihi mekân; festivale, sanata, sanatçıya ev sahipliği yaptı. Bu seneki ev sahipleri az ama öz! Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi, İzmir Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi, Çeşme Kalesi ve Efes Antik Tiyatro... İzmir Kültür Sanat ve Eğitim Vakfı Başkanı Filiz Eczacıbaşı Sarper; “Tarihi mekânlara can olan, hayat olan festivalimize sanat dostlarını tüm kalbimizle ve misafirperverliğimizle bekliyoruz!” diyor.
Giora Feidman, Gershwin Quartet ile birlikte 29 Haziran’da Çeşme Kalesi’nde...
3- Sayılarla festival: Bu sene festivale 284 sanatçı konuk olacak, 4 farklı mekân ev sahipliği yapacak. Ve 10 konser hayat bulacak. 4 Temmuz son! Yazın Çeşme-Alaçatı sokaklarında mekik dokurken unutulmasın, hemen ajandalara not alınsın! Ama oldu da unuttunuz diyelim, İstanbul’dan tatile, Çeşme’ye-Alaçatı’ya vakit bulamadınız diyelim... Çare İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 45’inci İstanbul Müzik Festivali’nde... 29 konser, 15 farklı mekân... Son tarih 21 Haziran!
4- Müjde dostlar, 10 konserden ikisi halka açık! İzmir Devlet Tiyatrosu’nun oyunu ile Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Klasik Türk Müziği Korosu’nun konseri ücretsiz. Davetiyeler gişeden! Diğer sekiz konsere gelince... Onların biletleri için adres Biletix.
5- Duyanlar duymayanlara, görenler görmeyenlere anlatsın! 1 Haziran festivalin açılış gecesiydi. Bundan 31 yıl önce 1’inci Uluslararası İzmir Festivali’nin açılış konserinde Ahmed Adnan Saygun’un huzurunda seslendirilen Yunus Emre Oratoryosu 31 yıl sonra şef Aytuğ Ülgen yönetiminde İzmir Devlet Opera ve Balesi Orkestrası ve Korosu tarafından tekrar seslendirildi. Türkiye’nin müzik tarihinde bir dönüm noktası kabul edilen ‘Yunus Emre Oratoryosu’, büyük ustanın 110’uncu doğum yılında ustaya selam oldu.
O ZAMAN DANS!
şimiz kader mi, karar mı? Kader değilmiş dostlar! Yani kimse öylesine ya da rasgele hayatımıza girmiyormuş. Onlar; bizdeki bir parçayı taşıyanlar, çocukluğumuzdan gelen bir elçi, anne-babamızın sesi, iç sesimizi bize ifade edenler. “Bu insanlarla karşılaşmanız hiç de tesadüf değil!” diyor Serhat. Kulağa küpe; bencil anne-babayla büyüyenler gider hep bencilleri bulurlarmış. Hayatları hep memnun etme üzerine olurmuş.
FLÖRTTEN UZUN NİŞANLILIK
Eşimizin kader değil karar olduğunu biliyoruz. Nişanlılık süresi ne kadar olmalı? Flörtten daha uzun olmalı! “Biz tanışarak evlenmiyoruz, evlenerek tanışıyoruz” diyor Serhat. Çünkü bizim toplumda nişanlılık demek beyaz eşya demek, çeyiz demek, düğün mekânı demek, koştur koştur hazırlık demek. Alışmışız evlenerek tanışmaya.
PEKİ ÇOCUK?
Gelelim fasulyenin faydalarına, aşkın ömrüne... Son noktayı Serhat koyuyor, “Aşkın ömrü 18-24 ay arası” diyor. Ve devam ediyor: “Âşıkken evlenmeyin!” Son kale de yıkıldı dostlar! Aşk geçici bir görme bozukluğuymuş. Bir yıl nişanlı kaldık. Anlaştık, paylaştık, uyumluyuz, artık kör değiliz, maymun gözünü açtı. Aşkımız nur topu gibi sevgi oldu. Bastık nikâhı, aldık adamı. Ama adamı alana kayınvalide bedava. “Bal-börek kayınvalide ilişkisi için çocuğuna değil kocasına âşık kayınvalide bulmak lazım” diyor Serhat. Çünkü evliliğinden beslenmeyen kadınlar hayatı çocuklarıyla yönetirlermiş. Gelini de rakip görürlermiş.
Maskelerimiz yok, fedakârlık kararında, evlilik ve hayat yolunda. Çocuk da oldu. “Aman Serhat ağzımızın tadı kaçmasın!” diyorum. Serhat da “Anne-baba rolünüzün yanında eş rolünüzü pasifize etmeyin!” diyor. Çünkü toplumda boşanmalar çocuktan sonra tavan yapıyormuş. Adam işe, kadın da çocuğa bağımlı oluyormuş.
İLK NEDEN ALDATMA DEĞİL
1- ANNE OLUNCA ANLARSIN!
Açık ara favorim. Annelerimizden bize, bizden çocuklara, çocuklardan torunlara... Biz gideriz sözümüz kalır, dostlar bizi hatırlasın. Pardon bir de anlasın! Peki; ne anlasın? Karşılıksız sevgiyi, hep çok sevmeyi, uzak yakın fark etmez hep burnunda tütmeyi... Özveriyi, özlemeyi, yoktan var etmeyi, bir gülüşe dünyalar vermeyi, tüm duyguları aynı havanda dövmeyi, gün içinde bin parçaya bölünmeyi... Evlat olmayı, eş olmayı, dost olmayı, arkadaş olmayı, çalışan kadın olmayı... Ama en çok da anne olmayı! Anne olunca anlarsınız... Bir kadına, bir anneye eş olunca, yoldaş olunca anlarsınız...
2- “BEN SANA DEMİŞTİM!”
Bu sözün devamı “Üff anne!” Ama “Üff anne!” demeden önce bir de bize kulak verin. Biz kadınlar hep bir şeyler deriz. Çocuklar “Üf anne!” der, eşler “Dırdır!” der ama son sözü hep kadın söyler. Çünkü kadın bilir, kadın hisseder, kadın deneyimler... Geldiği yolu, döndüğü yolu, baş koyduğu yolu unutmaz. Yani “Ben sana demiştim!” diyorsak her şeyin en iyisini bildiğimizden değil; doğamızdan, kalbimizden, içimizden bir yerlerden... Hep hissettiğimizden ve sizi çok sevdiğimizden.
3- “BEN SENİN YAŞINDAYKEN...”
Siz 60’lar, 70’ler, 80’ler, 90’lar dinlerken, giyerken, mutfağı emaye ile doldururken, vintage diye dükkânları indirirken; biz “Ben senin yaşındayken...” diye nostalji yapmışız çok mu? Nostalji derken hemen yaşa davranmayın, üç kusurlu hareketten birini yapmayın. Bir kere bu söz fevkalade yaşsız bir söz. Her yaş gurubundan anne, her yaş grubundan çocuğuna söyleyebilir. Ve evet, biz sizin yaşınızdayken buralar hep dutluktu!
4- BİR KERE DE “PEKİ ANNECİM” DE!
Adı üzerinde pötikare örtüsü, içi dolu sepeti... Benim listemin favorisi. Devir pötikare devri. Ama “Başımıza icat çıkarma” derseniz şöyle en floralinden masa örtüsü de olur. Maksat iki seksen yayılmak, yayıldıkça yayılmak, yayılırken de havalı takılmak.
Mekân önemli. Biz de önemini bildiğimiz için toplandık, toplaştık bu hafta sizin için ‘En İyi 10 Piknik Mekânı’nı seçtik. Çıkan var çıkmayan var. Benim favorilerim sağ baştan; çayırıyla çiçeğiyle, çimeniyle İzmirli Çiçekliköy... Pikniğin âlâsı Urla’dan Demircili Köy... Başkentten Karagöl... Temiz hava, bol lezzet Bolu’dan Yedigöller... Kuşbakışı piknik Ordulu Boztepe... En sevdiğim en sona. Çünkü bu piknikte kadınlar misafir, erkekler ev sahibi Antepli Dülükbaba Ormanları.
Yüksek lisansınız ‘mangal yakmak’ üzerine olsun! Dağilse, size yüksek lisansı ‘mangal yakmak’ üzerine olan biri lazım. Eş olur, dost olur, komşu olur, uzak, yakın akraba olur. Piknik yapmak milli sporumuzsa, mangalcımız da milli sporcumuz olur. Milli sporcuyu aceleye getirmeyin! Gerekirse bir-iki bahar, bir-iki piknik izleyin. Baktınız mangalı, kömürü, çırası, teli, fırçası, yelpazesi, maşası tam tekmil geziyor... Kömür çıra dengesini iyi kuruyor... Tutun kolundan, çekin götürün. Hatta maaşa bağlayın, her piknikte kadro verin.
Yakartopçu abiler, eli lezzetli ablalar! Onlar olmazsa olmaz. O abiler ki onlar siz deyin yakartopun, ben diyeyim yakantopun kitabını yazdılar. Bu sevda uğruna her bahar, her piknik şort üstü pideci atlet gezdiler. “Yakartop yaktı geçti” derseniz voleybol olur, futbol olur, tek kale maç olur... “Topsuz olsun” derseniz o da olur. İp, hamak, iki ağaç arası salıncak, dağ tepe bayır uçurtma fevkalade olur. Ve tabii ki eli lezzetli ablalar... Önlerine ne verirseniz verin hemen doğrarlar. Jülyen doğrarlar, piyazlık doğrarlar, küp doğrarlar, domates kabuğundan çiçek, peynirden kalp yaparlar. Her pikniğin kahramanı olurlar.
Ortamın en popüleri: Piknik tüpü! Tabii ki mangaldan sonra. Önlü arkalı kızartmaların, patatesin, patlıcanın, kuru köftenin, mangal üstü tavşan kanı çayın kankası. Etrafına toplanıp gıybet yapmak favorisi.
Gıybet team! Bir nevi piknik sporu da diyebiliriz. Çene kaslarını çalıştırır, hazmı kolaylaştırır. Yaşı, cinsiyeti yoktur. 2 ile 5 kişi arası ideali olur. Piknik tüpü etrafında, pötikareli örtü üzerinde saflar sıklaştırılır, kış boyu eteğe doldurulan taşlar bahar sevinciyle çayıra çimene dökülür.
Hem yiyin hem de yanında yatın lezzetler!
ENGİNARA DOYACAĞIZ
İzmir Büyükşehir ve Urla belediyeleri, İzmir Ekonomi Üniversitesi Mutfak Sanatları ve Yönetimi Bölümü ile Urla’ya gönül verenlerin düzenlediği Uluslararası Urla Enginar Festivali, bu yıl pastadaki 3’üncü mumun heyecanını yaşıyor. Üstelik kısa sürede ‘Türkiye’nin en iyi festivali’ ödülüne layık görüldüler. Amaç sadece eğlenmek, yemek, içmek değil. Urla Belediyesi’nin Amazon ruhlu çalışkan, üretken başkanı Sibel Uyar; “Türk mutfağını, mutfak kültürünü, geleneklerini tanıtmak, ön plana çıkarmak ve gastronomide dünyaya açılmak istiyoruz. Çok renkli, çok sesli, çok lezzetli festivalimize tüm misafirperverliğimizle herkesi bekliyoruz!” diyor.
Festivalin misafirleri, Michelin yıldızlı şefler. Paris, İtalya, Beyrut, Belçika, Tunus, Girit, İtalya, İsveç’ten geliyorlar. Ve tabii ki bizden, Türk şefler de var. Enginarın lezzetine lezzet katacaklar.
Urla sokakları bizi bekler. Cumhuriyet Meydanı, ünlü Malgaca Pazarı, Urla’nın renk renk sokakları şimdiden kıpır kıpır. Üç gün boyunca 65 atölye-sanat çalışması, sohbetler, söyleşiler gerçekleştirilecek, sakız enginarın her türlüsü, yemeği, tatlısı, hamur işi yapılacak. Ve elbette müzik! Urla Belediyesi Konservatuarı öğrencilerinin sesleri, notaları, konserleri sokakları şenlendirecek. Malgaca’da enginar köyü kurulacak, çocuklara yönelik etkinlikler, atölye çalışmaları yapılacak. Anne-babalar da şöyle rahat bir nefes alacak!
ŞENLİKLERİN EN ORGANİĞİ
Organik Yaşam Festivali, İzmir Arena’da ilk kez hayat bulacak. Amaç, en doğalından yemek, içmek, lezzetten, keyiften kendinden geçmek... Cemal Süreya’ya hak verenler, “Kahvaltının mutlulukla bir ilgisi olmalı!” diyenler, üç gün boyunca kuşsütü eksik tam tekmil doğal kahvaltı fırsatı bulacak. Ayrıca yazın habercisi, baharın sevgilisi, en cız-bız’ından barbekü partileri olacak. Gıdadan tasarıma, tekstilden kozmetiğe, bakımdan temizliğe, bebek ve çocuk ürünlerine kadar doğa dostu stantlar bizi bekler. Sonra doktorlar, diyetisyenler, sağlıklı beslenme uzmanları, çocuk gelişimcileri, tasarımcılar ve blogger’larla söyleşiler var. Dileyen tohum ekme, sebze yetiştirme, çiğ ve alkali beslenme, ekşi maya, fotoğraf, mandala, yoga, nefes, meditasyon, zumba, ritm, yemek atölyelerinden birini seçip katılabilir. Konserler, DJ performansları ile üç gün boyunca müzik ve dans da eksik olmayacak. Ve körfeze karşı püfür püfür açık hava sineması keyfi... www.izmirorganikyasamfestivali.com