Trump’ın, Erdoğan’a söylediği o cümle neydi

Siyasi birçok sonuçları olacak bu olaya ilgisiz kalmam düşünülemez. Ekrem İmamoğlu’yla ilgili süreçleri yorumlamadan, kulisleri aktarmadan önümüzdeki dönemin siyasi gelişmelerini değerlendirmek mümkün olmaz. Ama ben kararımın arkasında durmaya devam edeceğim. Ekrem İmamoğlu’nun gözaltındaki durumu netleşene kadar eleştirmeyeceğim. Gözaltı durumu netleştikten sonra siyasi sonuçlarını değerlendirmeye devam edeceğim.

SİZİNLE ÇALIŞACAĞIZ CÜMLESİ

Ama bölgesel gelişmelere ışık tutacağına inandığım önemli bir kulisi paylaşmak istiyorum. Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Trump arasındaki telefon görüşmesinde önemli bir cümle yer alıyor.

Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, “Bölgesel politikalarımızda sizinle çalışacağız” diyor.

ABD Başkanı ayrıca Ankara’ya yeni büyükelçi atadığını ve başka birisine gerek duymadan onunla irtibat kurulduğu takdirde hızla iletişime geçileceğini söylüyor.

Trump’ın Ankara’ya atadığı büyükelçi Thomas Barrack’ın bizim tarihimizle ilişkili bir geçmişi var. 1900 yılında Lübnan’ın Zahle kentinden ABD’ye göç eden Lübnanlı Hıristiyan bir ailenin torunu. Yani ailesinin kökleri Osmanlı vatandaşlığına dayanıyor.

TRUMP’IN TAAHHÜDÜ

Dünya Trump etkisiyle 9 şiddetindeki bir depremle sarsılıyor. Başta bölgemiz olmak üzere dünya yeniden dizayn ediliyor. Böylesine önemli bir geçiş sürecinde ABD Başkanı Trump’ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, “Bölgesel politikalarımızda sizinle çalışacağız” taahhüdünde bulunması önemli.

Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gücünü hep teyit eden bir lider. “Erdoğan çok akıllı ve güçlü bir lider. İyi anlaştığım biri” demişti. İlk başkanlığı döneminde Fox & Friends programına canlı yayında bağlanıp, “Erdoğan gibi yabancı liderler birinci sınıf satranç oyuncusu. Geçen hafta dünya liderleri benden Erdoğan’ı aramamı rica etti” diye açıklamada bulunmuştu. 

Yeni dönemde lider diplomasisi ön planda olacak. İşte Trump ile Putin, telefonla Ukrayna’nın kaderini belirliyorlar. Dünyanın yeniden şekillendiği bir dönemde Erdoğan ile Trump arasında doğrudan diyaloğun olması önemli bir fırsat.

SURİYE’DEKİ KAZANIMLAR

Biz iç siyasete kafamızı gömdüğümüz için Suriye’deki devrimi hak ettiği şekilde değerlendiremedik.

Erdoğan’ın bir hamlesiyle dengeler değişti. 

1. Türkiye düşmanlığı üzerine kurulu olan Baas rejimi yıkıldı. Türkiye düşmanı olan Esed kaçtı.

2. Hafız Esed’in Türkiye’yi yıpratmak için hamilik yaptığı ve 50 yılımıza mal olan PKK-YPG’nin Suriye’deki zemini ortadan kalktı.

3. ABD’nin Irak’tan başlayıp Akdeniz’e kadar uzanan “terör devleti” planları çöpe atıldı.

4. İran’ın yıllardır inşa ettiği Şii hilali çöktü.

5. Rusya’nın sıcak denizlere inme rüyası sona erdi.

6. Suriye’de Türkiye’ye dost olan bir yönetim işbaşına geldi.

Sadece bu kazanımlar dahi tarihi bir devrim olduğunu göstermez mi?

Şimdi bu kazanımların gerçekleşmeye başladığı bir döneme girdik. Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ve Mazlum Abdi arasında varılan anlaşmayı kastediyorum.

Biden yönetimi Türkiye ile ilişkileri bozma pahasına PKK-YPG’yi Suriye topraklarında tutma politikasını izliyordu. Ancak Trump yönetiminin koruma çabası içinde olmaması dahi, Mazlum Abdi’nin Şam’a giderek imza atmasını sağladı.

Ankara’daki değerlendirmeler, PKK-YPG’nin Suriye ordusuna entegrasyon sürecine Amerikalıların desteği olamayacağı yönünde.

SURİYE’DEKİ TABLO

PKK-YPG açısından tablo şöyle özetleniyor.

1. Suriye’deki PKK-YPG’ye kaynaklık eden kök örgüt olan PKK’nın anlamı kalmadı. Örgüt lideri, “Ömrünü benzerleri gibi tamamlamış ve feshini gerekli kılmıştır” demişti.

2. SDG’nin hamisi olan ABD destek vermeyeceğini göstermiş oldu.

3. Yeni Suriye yönetimi silahsız grupları istemediğini ilan etti.

LİDERLİK

Bu tür tarihi süreçlerde konjonktür çok önemli. Ama daha da önemlisi bu konjonktürü yönetecek lidere sahip olmak. Suriye iç savaşı boyunca Suriyeli mülteciler konusunda hedef alınan Erdoğan, siyasi bedeller ödeme pahasına bir milim geri atmadı. Ama sonunda 61 yıllık Baas rejiminin yıkılmasını ve Türkiye düşmanı Esed’in kaçmasını sağladı. Liderlik budur işte.

Uluslararası konjonktür ile iç gelişmeler bu denli üst üste gelmez. Hele bu coğrafya Ortadoğu’ysa! Türkiye şimdi yakaladığı tarihi fırsatı yönetmeye çalışıyor. Ama bunu şen şakrak davul zurna ile yapmıyor. Büyük devletlere özgü bir birikimle yönetiyor.

SÜRE SINIRI VAR MI

PKK’nın tasfiye süreci için kum saati dolmaya başladı. Peki PKK’nın kongresini toplayıp silah bırakma kararını alması ve tasfiye edilmesi için Türkiye’nin bir süre sınırı var mı?

Bir devlet yetkilisi, “Bu tür konularda bir süre sınırı olmaz. Önemli olan sonuç almaktır. Türkiye’nin 50 yılına mal olan terör örgütünü tasfiye etmektir. Esas olan bu işin uzamaması lazım. Bunun için gayret gösteriyoruz” dedi.

Nisan ayının ortalarında PKK’nın kongresini toplayıp kendini feshetmesi bekleniyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan da AK Parti MKYK toplantısında PKK’nın silah bırakma kararını alacağı ve Terörsüz Türkiye sürecinin başarılı olacağı noktasında değerlendirmelerde bulunmuş.

TARİH VERİLMİYOR AMA SÜRESİZ DEĞİL

Hayırlı işlerde acele edin denilir. Burası Ortadoğu. İstihbarat servislerinin cirit attığı bir yer. Bu sürecin başarıya ulaşması için çaba gösteriliyor ama ‘yok mayıs ayına kadar bu iş olmazsa ya da haziranda bitmezse şöyle yaparız’ gibi bir hava yok. Tarih verilmiyor ama süresiz de değil.

“Terör örgütü silahı bırakırsa Türkiye açısından kazanç olur. Çünkü konjonktür değişir. Terör örgütleri uluslararası aktörler tarafından kullanılabilir. Bu imkânı ortadan kaldırmak lazım” deniliyor.

KİMSEYE SÖZ VERİLMEDİ

Riskler göz ardı edilmiyor.

“Bu entegrasyon başarılı olamazsa atılacak adımlar var” ifadesi kullanılıyor. Ben zaman zaman “B Planı” diye söz ediyorum. “Cumhurbaşkanınızın ya da herhangi bir devlet görevlimizin kimseye verdiği bir söz yok. Biz bir adım attık şimdi devlet de adım atsın gibi bir yaklaşıma yer yok. Kayıtsız şartsız bir çağrı yapıldı. Bunun kayıtsız şartsız bir şekilde sonuçlanmasını bekliyoruz” deniliyor.