Sosyal mesafeli havalimanı

Büyüklük sayesinde köprüler, salonlar, alışveriş merkezleri yiyecek-içecek alanları, hepsinde sosyal mesafe korunması için yeterli yer var. Kimse burun buruna gelmeden terminali kullanabiliyor. Pandeminin kollarına sıkışmış İstanbul Havalimanı’nda Kadri Samsunlu ile konuştum. Günde ortalama 3-4 tahliye uçağının indiği havalimanında bütün gelirler durmuş. Yaklaşık günlük 10 kargo uçağı hareketi, dev tesisin bir havalimanı olduğunu hatırlatıyor. Havalimanında yaşananları, aldıkları önlemleri ve gelecek planlarını Hürriyet’e anlatan Samsunlu, “Uçuşlar başlıyor anonsu yapıldıktan sonra 1 saat içinde hemen her şey devreye alınabilecek. Bütün ışıklar yanacak ve anında hayat verilecek. Birçok önlem devreye girecek. Örneğin yolcular, havayolu şirketlerine ikamet edecekleri adresi bildirmek zorunda olacak. Yabancı yolcularda ise ‘özel sağlık sigortası’ önkoşulu aranacak. Aşı bulunmadan hiçbir gevşemeye izin yok. Uçuşların muhtemel başlangıcı 28 Mayıs ya da haziran ortaları için bütün tedbirler alındı” diyor.

KİMSE İŞTEN ÇIKARILMADI

İşte CEO Kadri Samsunlu ile sohbetimizin ana başlıkları:

* Havayolları gibi havalimanlarında da salgın dönemi ciddi gelir kaybı oldu. Havacılık gelirleri dışında daha büyük gelir olan kiralama, mağazalardan alınan pay vs hepsi durmuş vaziyette. Kira geliri neredeyse sıfırlanmış. Bu dönem İGA, mağazalardan hiç kira almamış.

* Toplam 6 bin 700 çalışandan sadece yüzde 9’u geliyor. Bu yüzde 9 günde üç vardiya halinde çalışıyor.

* Şu ana kadar kimse işten çıkarılmadı.

* Terminalin en fazla eleştirilen yanı büyük oluşuydu. Ama şimdi sosyal mesafe kuralı çıkınca ve de uçuşlar açılınca belki de dünyanın en rahat terminali olacak.

TEMİZ HAVA VERİLİYOR

* Terminalin büyük kısmına tam temiz hava basılıyor. Buna ara verilmedi. Hijyen standardı temiz hava ile destekleniyor.

* Terminalin neredeyse tamamında hijyen savaşı ilan edilmiş. Özel paspaslardan sürekli dezenfekte işlemine kadar geniş bir düzenleme sürekli tekrarlanıyor. Şimdilik 350 noktada dezenfektan kullanma imkanı var.

* Pandemi bitse de Sağlık Bakanlığı, ICAO, IATA gibi kuruluşlar ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ne istiyorsa hepsi fazlasıyla yapılacak. Hijyen standardından ödün verilmeyecek.

* Terminalde başta bagaj sistemleri olmak üzere bütün sistemler belirli aralıklarla çalıştırılarak test ediliyor. Gereken kalibrasyon ayarları istenen zamanlarda yapılıyor.

* Yani bir saat önce ‘Uçuşlar başlıyor’ anonsu yapıldığında hemen her şey devreye alınabilecek. Bütün ışıklar yanacak ve anında hayat verilecek.

* Terminalde İngilizce bilen personel ile ‘korona müfettişleri’ oluşturulacak. Uçuşlar başlayınca başta sosyal mesafe olmak üzere salgınla ilgili denetlemeler ve uyarılar sürekli yapılacak.

SAYDAM KORUMA

* Check-in kontuarlarında bir yolcudan fazlasının yaklaşmasına izin verilemeyecek.  İşlem yapan personel ile araya fleksi saydam malzemeler konulacak.  Yolcuların sıraya girdiği bantlar arasında hep bir şerit boş bırakılacak.

* Yolcular arka arkaya sosyal mesafeyi koruyacaklar ve bu durum sürekli denetlenecek. Pasaport, bagaj alım yerlerinde de sıkı önlemlere başlandı. Otomatik check-in makineleri de her saat başı dezenfekte edilecek.

* Havalimanına sadece uçuşu olan yolcular ve çalışan personel giriş yapabilecek. Terminal ve uçak içerisinde maske takma zorunluluğu olacak, maske takmayan yolcular uçağa ve terminale kabul edilmeyecek.

ADRES BİLGİSİ VERİLECEK

* Yolcular, havayolu şirketlerine ikamet edecekleri adresi bildirmek zorunda olacaklar, böylece herhangi negatif bir durum oluştuğunda hızlıca aksiyon alınması sağlanacak.

* Yabancı yolcularda ise ‘özel sağlık sigortası’ önkoşulu aranacak.

* Havalimanına giren yolcu ve çalışanların termal kameralar ile vücut sıcaklığı ölçümleri yapılacak.

* Yolcu bilgi formu adlı ile yeni bir sistem hayata geçirilecek, yolcular eksiksiz olarak doldurdukları bu formları kabin amirlerine onlar da sağlık görevlilerine teslim edecek.

* Havalimanına inişi gerçekleşen her seferin takibi Sağlık Bakanlığı hudut sağlık birimininin koordinasyonu ile gerçekleştirilecek.

MUHTEMEL BAŞLANGIÇ 28 MAYIS

* 126 ülkeden yolcu gelen havalimanında global kurallar uygulanacak ve ‘salgın bitti’ anonsu dünyaya yapılmadan, aşı bulunmadan hiçbir gevşemeye izin verilmeyecek.

* Havalimanında sürekli ve değişik dillerde anonslar yapılarak kurallar hatırlatılacak.

* Uçuşların muhtemel başlangıcı 28 Mayıs ya da Haziran ortaları için bütün tedbirler alındı. Hatta bazı uygulamalar için denemeler bile yapıldı.


RÜZGAR SANTRALLERİ SÖKÜLÜYOR

Havalimanının yapıldığı sırada çok yakında olan RES yani rüzgâr enerji santralları sökülüyor. İGA tarafından satın alınan santralların devasa direklerinin bir kısmı söküldü. Söküm sürüyor. Bu santrallar Çatalca civarındaki bir bölgeye monte edilecek. Ve yeniden enerji üretecekler. Havalimanında özellikle uçakların çeşitli nedenlerle pas geçişleri sırasında sorun olabilecek rüzgâr enerji santrallarının uzun direkleri özellikle yoğun siste büyük tehlike oluşturabiliyordu. Böylece havalimanı çevresinde önemli bir mania kalmamış olacak.

ÜÇÜNCÜ PİSTE ÇIKTIM

İstanbul Havalimanı’nda 3’üncü pistin üzerine çıktım. Her yerini inceledim. CEO Kadri Samsunlu, pistin hazır olduğunu ve verdikleri 18 Haziran tarihinde operasyonların başlayacağını söyledi. Çizgileri çizilecek, ışıklandırması devreye alınacak olan 60 metre genişliğinde 3 bin 60 metre uzunluğundaki pist, taksi sürelerini de azaltacak.




Havalimanı köprülerinin yakın bölgelerine yanaşmada yeni pistin büyük bir zaman kazandıracağı ortada. İGA, kendi bünyesindeki inşaat şirketiyle inşa ettiği pistin yüzeyi de beton. Farklı yapısı, uçakların frenlemesinde de yardımcı olacak. Aynı anda 114 uçağın yanaşabildiği terminal yanındaki 3’üncü pist, yer trafik yükünün büyük bölümünü üslenecek gibi görünüyor. Bu pist de diğerleri gibi üstün teknik sistemlere sahip.

ÇOK HÜZÜNLENDİM

Uzun bir aradan sonra İstanbul Havalimanı terminaline girdim. Girişte yerlerde ayakkabı altlarını dezenfekte eden paspaslar vardı. Hijyenik ürünler rahatça bulunuyordu. Ellerimi, daha doğrusu eldivenlerimi sıvı ile dezenfekte ettim. Terminalin içindeydim. Kurumsal iletişimin tepe ismi. Gökhan Şengül ile dolaşmaya başladık. Nasıl hüzünlü bir görüntü vardı anlatamam. Yüzlerce metre koridorlar boyunca bir kişi görünmüyordu. Golf arabaları falan hiçbir şey geçmiyordu. Koridorların sonuna doğru ışık yerini karanlığa bırakıyordu. Bütün mağazaların, restoranların, kafelerin kepenkleri kapalıydı. Derin sessizlik ve karanlık, terminalin büyük oyuncusu olmuştu. İklimlendirme sistemi bir bölgede çalışıyordu. Işıkları yanan tek yer eczaneydi. Ama o da maske satamıyordu. Oysa ne yanlış. Tahliye uçuşlarından gelenler maskeye ulaşamıyorlardı. Bu durumu pek anlamadım. Neden satılmaz? Koridorlarda yürüyen bantlar durmuştu. Bagaj konveyörleri sessizlik içindeydi. Ne koşuşan bir kişi vardı ne de bir anons sesi. Devasa terminal açılmamış gibiydi. Damarlarındaki bütün hayat çekilmişti. Çok hazindi. Çok hüzünlendim...

ASANSÖRLERDE ÖZEL DURUŞ

Terminal içindeki asansörlerde taban, özel şeritler ile 6’ya ayrılmış. Herkesin ayak koyacağı yerler belli. Asansörleri kullananlar yüzleri asansör iç duvarına bakacak şekilde duracaklar. Sosyal mesafe grafiği aynen yerdeki çizgilerde olduğu gibi uygulanacak.