Havalimanları kan ağlıyor

Avrupa'daki havalimanlarının işletmecileri ve yöneticileri ayaklandı. Koronavirüs salgını sonrası zor duruma düşen havalimanı otoriteleri, bütün kurtarma operasyonları için devletlerin havayolları üzerinde yoğunlaştığını ama kendileri için hiçbir formül oluşturulmadığını söylediler. Birçok havayolu şirketinin iflasını engellemek için bugüne kadar Avrupa ülkelerinde toplam 24 milyar Euro’dan fazla finansal destek için onay verildi. Özellikle Lufthansa için 19.3 milyar, Air France için 9 milyar, Alitalia için 7 milyar Euro ve ek 3.3 milyar Euro’luk desteklerin çıktığı ama neredeyse yolcu trafiği sıfırlanan havalimanlarının zararının ise göz ardı edildiği gündeme geldi. İşletmeciler, sadece havalimanı çalışanları için geçici işsizlik programlarından yararlandırıldığı, bunun dışında bir Euro bile almadıklarını söylediler.

‘AYLARDIR DURUYORUZ’

EUROPE’S havalimanları ulusal havacılık finansal kurtarma paketlerinden çıkarılırken, ACI Genel Müdürü Olivier Jankovec, “Avrupa havaalanları mayıs boyunca neredeyse tamamen durmaya devam etti ve toplam yolcu trafiği yüzde 98 oranında azaldı. Bu yıl şimdiye kadar yarım milyardan fazla yolcu kayboldu ve hâlâ gelir gelmiyorken, Avrupa’daki havalimanları seyahat kısıtlamalarının kaldırılmasını ve havayollarının faaliyetlerine devam etmesini endişeyle bekliyor” dedi. ACI Europe, Almanya’nın ulusal havaalanı birlikleri (Flughafenverband ADV), Fransa (Union des Aéroports Français ve FA) ve İtalya (Assaeroporti) ile birlikte, hükümetleri ve Avrupa Birliği’ni mevcut dengesizlikleri ele almaya çağırdı.

2 İSTEKTE BULUNACAKLAR

Bizde ise henüz havalimanı işletmecilerinden bir ses çıkmadı. Ya da çıktı, haberimiz yok. Ama genel olarak iki istekte bulundukları ya da bulunacakları konusu konuşuluyor. Haftalarca tek bir yolcunun geçmediği havalimanı terminal işletmecilerinin ortak görüşü şöyle:

* Kiraların ertelenmesi.

* İşletme sürelerinin uzatılması.

Böyle bir uygulamanın Türkiye’deki havalimanı işletmecilerini rahatlatacağı söyleniyor.

YOLCULAR PERİŞAN OLDU

Tarifelerde hâlâ ilan edilen uçuşlarla gerçek arasında ciddi bir makas var. THY, Pegasus, SunExpress dış hat uçuşlarına başladılar ama uçulan noktalardan birçoğuna bilet alsanız da uçamıyorsunuz. Çünkü özellikle Avrupa’da açılan hatlar için ciddi kurallar var. Örneğin Frankfurt’a uçmak istiyorsunuz. Tarifelere de girdi. Uçak var. Ama sadece Avrupa Birliği vatandaşları, Avrupa’da oturma izni veya aile birleşmesi amacıyla ‘D tipi’ pasaportu olan Türk vatandaşları bu uçuşlara kabul ediliyor. Böyle olunca tarifede var diye binlerce kişi parasını verip bilet aldı. Ama şimdi uçuş tarihlerini değiştirip ileri çok ileri tarihlere kaydırma yapmakla meşguller. Elbette paralar yanmıyor ama zorlu bir durum ortaya çıkıyor. Zaten havayolu yolcusu aylardır seyahat sıkıntısı çekiyor bir de üzerine şimdi ‘Uçuluyor-uçulmuyor’ savaşı başlıyor. Öyle demek istemiyor ama bu karmaşık durumda sanki havayolu şirketlerimiz ‘nakit toplama’ kampanyası başlatmış gibi bir görünüm ortaya çıkıyor. Direk böyle bir şeyin amaçlandığını sanmıyorum. Sistemde bir sırıtkanlık var.

ALMANYA ZORLUK ÇIKARIYOR

Özellikle Avrupa hatlarında Almanya’ya uçuş zor görünüyor. Şansölye Merkel ve altındaki ekiplerle yapılan üst düzey bütün görüşleler sonuç vermiyor. Ağustos ayı başına ya da ortasına, belki de sonuna kadar Almanya’ya tarifeli normal yolcu uçuşu hala meçhul. Gelelim diğer uçuşlara. Başta Amerika olmak üzere bilet alırken çok dikkatli olmak gerekiyor. İlan edilen uçuş noktalarına zaten kısıtlı konulan uçuşların bazıları gerçekleşmeyebilir. Hatta Asya kıtasında, Afrika’da bile uçuşlar için zaman ortaya sorunlar çıkıyor. Havayolu şirketlerimiz de kendi ellerinde olmayan, ikili devletler seviyesindeki ilişkiler, anlaşmalar nedeniyle doğan belirsizliklerin önüne geçmeye çalışıyorlar. Örneğin İngiltere gibi uçulduğunda ciddi karantina sorunu olan ülkeler için şu sıralar rezervasyon bile yapmamak gerekiyor. Hatta karantina için para alan ülkelerin sayısı da fazla. Yapılacak testlerin de parası havayolu yolcusundan alınıyor. Eğer koronavirüs testinizin sonucu ‘pozitif’ çıkarsa ciddi bir sorunla karşı karşıyasınız demektir. Bir bakıma ‘Sınır dışı’ ediliyorsunuz. Peki ne yapmak lazım:

1. Öncelikle gideceğiniz ülkenin kurallarına şartlarınızın uyup uymadığını kontrol edin.

2. Bilet alırken aceleci davranmayın. Uçakların çoğunda herkese yer var.

3. Havayollarının uçulacak noktalarla ilgili ve genellikle en alt satırlarda yer alan uyarılarını dikkatle okuyun.

4. Özellikle turistik seyahatler, iş gezileri için şartları iyi inceleyin.

5. İç hatlarda HES kodu almayı unutmayın. Son anda havalimanlarında cep telefonlarından acil HES kodu almak isteyen yolcuların bazıları, internet erişimi gibi nedenlerle zaman kaybedince uçaklarını bile kaçırabiliyorlar.

160 MİLYON DOLAR DEPOYA GİTTİ

Lufthansa bugüne kadar uçuramadığı bir eski uçağın restorasyonu için tam 160 milyon dolar harcadı. Lockheed Constellation uçak serisinin bir parçası olan L-1649 Starliner 1957 yılında hizmete girdi ve 1980 yılında son uçak emekli oldu. Lufthansa eski bir uçağı ayağa kaldırmak ve uçurmak için 2007 yılında harekete geçti. Lockheed ‘Süper Yıldız’ Takımyıldızı uçağı ile yapılan bu deneme şirkete çok pahalıya mal oldu. Bugüne kadar 160 milyon dolar harcama yapılan uçak 2019 sonlarına doğru bir kenara çekildi. Bu işten vazgeçildi. Patlayan COVID-19 pandemisinden sonra da bir daha gündeme getirilemedi.




Yaklaşık 20 yıl boyunca Maine’deki Auburn-Lewibton Belediye Havaalanı’ndaki park yerinde duran uçak, haraç mezat satılmıştı. Uçağı alan Lufthansa hızla restorasyon çalışmalarına girdi. Ama harcanan paraya rağmen hedefe ulaşılamadı. Uçak için pilot eğitimlerine bile başlanmıştı. Restorasyon için birçok firmaya da iş verilmişti. Hepsi iptal edildi. Bir dönemin efsane yolcu uçağı şimdilerde Bremen Havalimanı’nda bir hangarda geleceğini bekliyor.

EUROCONTROL TÜRKİYE'Yİ TEBRİK ETTİ

Avrupa hava sahasının büyük patronu Eurocontrol Türkiye’yi tebrik etti. Avrupa’da hala havayolları ve havalimanlarında büyük durgunluk yaşanırken THY’nin geçtiğimiz pazar günü İstanbul’da gerçekleştirdiği operasyonlar ve İstanbul Havalimanı’ndaki hareketlilik ciddi bir biçimde arttı. Eurocontrol Başkanı Eamonn Brennan sosyal medya hesabından Türk Hava Yolları ve İstanbul Havalimanı’nı tebrik etti. THY’nin geçtiğimiz pazar günü gerçekleştirdiği 374 uçuş ile Avrupa Hava sahasını en yoğun kullanan havayolu, İstanbul Havalimanı’nın da hizmet verdiği 332 uçuşla en yoğun havalimanı olduğunu açıkladı. Açık adı Avrupa Hava Seyrüsefer Güvenliği Örgütü olan teşkilat bütün Avrupa semalarında güvenli uçuşun trafik polisliğini yapıyor. Türk Hava sahasını da kapsayan sistem sayesinde yoğun uçuşlar güvenle geçekleştiriliyor.