Köpeğinizin bu tehlikeli hastalıklara yakalanmaması hedefli olarak birtakım önlemler almanız gerekir.
-Kan parazitleri: Köpek için ölümcül olabilecek olan kan parazitlerini kene, pire, sivrisinek gibi ara konakçılar taşırlar. Yaz aylarında özellikle köpeğinizin paraziter mücadelesi için kullandığınız preparatları düzenli uygulamaya özen göstermelisiniz.
-Mide dönmesi: Özellikle büyük ırklar için sebebi net olarak bilinmese de riskli bir hastalıktır. Sıcak havalarda bir anda çok miktarda su tüketimi ile bağlantılı olarak hava yutma, bu hastalığı tetikleyebilir.
-Isı çarpması: Güneşin dik olduğu sıcak saatlerde güneş altında ağır egzersiz araba içerisinde bırakma ya da plajda güneş ışınlarına direk maruz bırakma sonucunda ısı çarpması dostunuzun hayatını ciddi anlamda tehlikeye sokabilir.
-Zehirlenmeler: Yaz aylarında haşerelerle mücadele hedefli olarak bahçelere atılan tarım ilaçları ya da ısı ile bozulan gıdaların tüketilmesi ciddi zehirlenmelere neden olabilir.
-Solunum yolu hastalıkları:
Barınaklarda, sokaklarda birbirinden güzel yetişkin köpek, sığınacağı bir yuvası seveceği bir sahibi olmasını bekliyor. ‘Yetişkin sahiplenilen köpek yeni sahibine alışmaz, eve uyumlanamaz eğitilmez’ yanlışına düşmeyin. Bir evlat da siz edinin ve aranızdaki bağın ve uyumun ne kadar çabuk gelişeceğine şahit olun.
Birçok insan köpek sahiplenmeye karar verdiğinde yavru bir köpek arayışı içerisine girer. Anne ve kardeşlerinden yeni ayrılmış bir yavrunun yeni sahibini bir anne gibi belirleyip küçükten daha iyi alışacağı düşünülür. Ancak yavru bir köpeğin ihtiyaçlarının sıklığı, tıpkı bir bebek gibi daha yoğun ilgiye ihtiyaç duyması sahibin kaldıramayacağı bir sorumluluk haline gelip pes etmesine neden olabilir.
Ayrılıkla sonuçlanacak bu durum her iki taraf için de, özellikle köpek açısından çok travmatiktir.
Oysa bebek köpeğin ihtiyaçlarına karşılık gelemeyen biri, yetişkin olarak sahipleneceği bir köpeğin bakımı ve sorumluluğunu daha kolay yönetebilir.
Gelin yetişkin köpek sahiplenmenin olası getiri ve avantajlarına bir göz atalım;
Her mevsimde olduğu gibi yaz aylarının getirdikleri de köpeklerimiz için bazı şeylere dikkat etmemizi gerektirir.
- Sıcak çarpması: Köpekler sıcak havalara bizler kadar toleranslı değillerdir. Yaz sıcaklarında köpeği arabada bırakmak, susuz kalması, uzun süreli sıcağa maruz kalması, sıcakta yapılan ağır egzersizler geri dönüşü çok zor olan ısı çarpmasına neden olabilir. Ölümle bile sonuçlanabilen bu duruma karşı köpeğimiz için gölge alanlar oluşturmak, gün içerisinde sık sık sularını tazelemek oldukça önemlidir.
- Pisipisi otu: Özellikle yaz aylarında aktif olan bu yabani ot çeşidi köpeklerimiz için büyük tehlike oluşturmaktadır. Buğday başakçığını andıran bu ot köpeğin kulağına, gözüne, parmak aralarına hatta genital bölgelerine saplanarak ağrılı apselere ve ciddi enfeksiyonlara sebep olurlar. Önlem olarak köpeğimizi bu otların olduğu yerlerden uzak tutmak ve vücudunu günlük olarak kontrol etmek gereklidir.
- Kene ve pire tehlikesi: Havaların ısınmasıyla başta keneler olmak üzere pireler ve uyuz etkenleri aktif hale geçerler. Köpeklerimizde birçok hastalığa neden olan bu parazitlere karşı ilaçlamaların yapılması ve birtakım doğal yağların kullanılması ile önlem almayı ihmal etmemek gerekir.
- Böcek sokmaları ve zehirlenmeler:
Sokak köpeği kavramı bir zamanlar sahipli olup, sahibi tarafından terk edilen ve daha sonra da kontrolsüz şekilde üreyerek sayıları ciddi oranda artmış olan köpeklerden oluşmaktadır. Yani gökten zembille inmemiştir. Bugün barınakları ziyaret ettiğinizde birbirinden güzel, melez köpeklerle karşılaştığınız kadar, safkan olup terk edilmiş birçok köpeğin de orada yaşamakta olduğuna şahit olursunuz. Bu doluluğun engellenmesi ve sahipsiz köpeklerin refahı için tek formül KISIRLAŞTIRMAK, AŞILAMAK, SAHİPLENDİRMEK ve YAŞATMAKTIR.
Köpek sahiplenmek isteyen insanların bu barınaklara yönlendirilmesi için bir takım stratejiler geliştirilmesi, ailesine yeni bir dost kazanmak isteyen insanlarla barınakta sahiplenilmeyi bekleyen binlerce hayvanı buluşturabilecektir. Bu durum için neler yapabileceğimize şöyle bir göz atalım:
- Barınakların fiziki koşullarını insanların ziyaretine uygun hale gelecek şekilde iyileştirilmesi
- Halkın ve özellikle çocukların bilinçlendirilmesi hedefli eğitim programlarının düzenlenmesi
- Belediyelerin ve sivil toplum örgütlerinin barınaklardaki köpeklerin sahiplendirilmesi hedefli etkin şekilde sosyal medya kullanımına yönelmesi
- Tüm barınakların sahiplendirme çalışmaları için ortak paydada buluşması ve bir network ağının oluşturulması
- Sahiplenilecek melez köpeklerin de en az satın alınacak saf kan köpekler kadar uyumlu birer aile köpeği olabileceğinin lanse edilmesi
Bu kararın asla kabul edilemeyeceği ve kesinlikle çözüm olmayacağını şu alt başlıklarla ortaya koyalım.
-Bizim de kabul etmiş olduğumuz Hayvan Hakları Evrensel Beyannamesi’ne göre her canlı eşit yaşam haklarıyla dünyaya gelir.
-Hiç kimsenin başka bir canlının hayatına son verme kararı alma hakkı yoktur.
-Bu tip kararlar hayvansever ve vicdanı olan insanları infiale sürükleyecektir.
-Benzer kararların alınması toplum içinde kutuplaşma ve tartışmaları alevlendirecektir.
-Sokak hayvanlarının tamamının toplanıp konulabileceği kadar barınağın olmadığı net bir gerçektir.
-Barınaklar zorlama birliktelik olduğu, çok sert dinamiklerin yaşandığı toplama kamplarıdır.
- Kayış ve tasma ekipmanlarının sıkı takılmış olması ve sağlam malzemelerden tedarik edilmiş olması hem köpeğin hem de çevrenin sağlığı açısından önemlidir.
- Köpeğinizi aşırı tok karna gezmeye çıkartmamaya dikkat etmelisiniz.
- Gezintiyi kaliteli hale getirecek ve motivasyonu arttıracak olan ödül ve oyuncakları yanınıza almalısınız.
- Köpeğiniz tuvalet ihtiyacını gördükten sonra çevre sağlığı için dışkılarını toplamalısınız. Bu sebeple gezintiye çıktığınızda dışkı poşetlerini yanınıza almayı unutmamalısınız.
Yoğun tüy dökümüyle karakterize bu dönem aslında doğal bir adaptasyondur. Bu süreci köpeğiniz ve sizin açınızdan problemsiz olarak atlatmanın yollarına şöyle bir göz atalım.
- Kısa yol olması açısından makine tıraşı yaptırılması fikri kesinlikle doğru değildir. Köpeklerde tüyler onları soğuktan koruduğu gibi, güneş ışınlarının zararlı etkilerinden de korumaktadır. Makine tıraşı sonrasında deri enfeksiyonlara, parazitlere ve ultraviyole ışınlara açık hale gelecek, travma ve yaralanmalarda derinin daha çok zarar görmesine neden olacaktır.
- Kürkünü değiştirmekte olan dostumuzun içine girdiği stresli dönemi, ona yaptıracağımız oyun ve spor bazlı egzersizlerle daha kolay atlatmasını sağlayabiliriz.
- Tüy değiştirme dönemine giren köpeğin günde en az bir defa tüylerin çıkışı yönünde ve ters yönde tel taraklar ya da fırçalarla taranması, dökmekte olduğu kışlık tüylerden daha çabuk kurtulmasını sağlayacaktır. Ayrıca tarama işlemleriyle derinin kan dolaşımı artacak ve yeni çıkacak olan yazlık tüyleri daha sağlıklı şekillenecektir.
- Bu dönemdeki köpeklerimize takviye olması açısından dışarıdan verebileceğimiz biotin ve çinko preparatları da sürecin daha hızlı ve kısa sürede atlatılmasına yardımcı olacaktır.
- Postunu değiştirme dönemi içerisindeyken dostumuzdaki kaşıntı davranışı, onları rahatsız eder ve streslidir. Tel taraklarla yapılan fırçalama işlemi sonrası masaj tarakları ile yapılacak olan tımar işlemleri ile dostumuzu rahatlatmak onu mutlu edecektir.
Gün içerisinde birkaç defa gezintiye çıkarttığınız köpeğinizin taban yastıklarına birçok yabancı partikül ve koku yapışmaktadır. Eve geldiğinde köpek bu rahatsız edici yabancı kokulardan kurtulmak hedefli olarak ya da patisini yapışan partikülleri temizlemek hedefli olarak patilerini yalama davranışı gösterebilir.
Yağmurlu dönemlerde patileri ıslak ve nemli kalan ya da eve döndüğünde sürekli ayakları yıkanan ve kurutulmayan köpeklerde, patilerin nemli kalmasına bağlı olarak mantar enfeksiyonları oluşabilir ve bu mantar enfeksiyonlarının yarattığı kaşıntıya bağlı olarak köpek ayaklarını takıntılı seviyelerde yalama davranışı gösterebilir.
Koşma ve oyun esnasında sert zeminlerde hareket eden köpeklerde taban yastıklarının sıyrılması küçük kesikler ya da çizikler oluştuğunda, köpek patilerini yalayarak bir acısının olduğunu işaret etmek isteyebilir.
Pire ya da uyuz etkenleri gibi parazitlerin yarattığı irritasyona bağlı olarak da parmak aralarını ısrarcı bir şekilde köpeğin yaladığını gözlemleyebiliriz.
Özellikle yaşlı köpeklerde eklem ağrılarına bağlı olarak patileri ısrarcı bir şekilde yalama ortopedik anlamda köpeğin ağrısının olduğunu işaret edebilir. Aşırı sıkılma ve kaygı durumlarında da köpek patilerini yalayarak stresini azaltmaya çalışabilir. Rutin temizleme hedefli pati yalamanın dışındaki olgularda şüpheli bir durum varsa vakit kaybetmeden veterinerinizle diyaloğa geçmeniz en doğrusu olacaktır.