SORU: Dul kadınlara, kocalarından maaş bağlandığını biliyorum. Peki.. karısı ölen dul kocalara da karısından aylık bağlanıyor mu?
Arda SUNA - İstanbul
YANIT: Evet, bağlanıyor. Ölen eş emekli ise veya aylık bağlanacak kadar hizmeti varsa, dul kocasına da aylık bağlanır. Ancak dul koca tekrar evlenirse aylık kesilir.
Emeklilikten vazgeçip, ödediğim primleri geri alabilir miyim?
SORU: Emekli olabilmek için 6.900 gün prim ödedim ama yaş bekliyorum. SSK’ya gidip “Arkadaş, ben vazgeçtim emeklilikten” desem, biriken primleri geri alabilir miyim?
Osman YAŞAR - Rize
ŞİRKET VE ORTAKLARI YAŞADI
Hem de ne yaşadı!.
Şirket kasasından para çekmişler. Bu paraların bir kısmını harcamışlar, bir kısmı ile de belgesiz ödeme yapmışlar. Ancak paraların şirketten çekildiği defterde gözükmediği için, kasada varmış gibi gözüken para sürekli artmış.
Kayıtlara bakıyorsunuz; şirket kasasında 500 bin TL ya da 2 milyon TL hatta 5 milyon TL gözüküyor. Gerçekte olan para ise, 5 bin veya 10 bin TL.
Şirket ortağı, tedirgin. Vergi müfettişi durumu tespit ederse, “Kırk katır mı kırk satır mı?” dedirtecek vergiler ve cezalar (kurumlar vergisi, yüzde 18 KDV, yüzde 15 stopaj ve bir o kadar vergi ziyaı cezası ve faiz) gelecek.
Ortaklarının daha fazla paraya ihtiyacı olmuş (harcamak için alınan para, ev, dükkân, arsa ve arazi, otomobil, tatil, pahalı mücevherat ve saat, açıktan birilerine ödeme yapmak gibi nedenlerle) şirketten borç para çekmişler. Çekilen para, şirket muhasebesinde “ortaklardan alacaklar” olarak gözüküyor. Bunun tutarı da 1-2 milyon, 5-10 hatta bazılarında 50-100 milyon TL.
Bu arada, şirket kâr dağıtmamış. Kâr dağıtsa, yüzde 15 stopaj ve ek gelir vergisi ödenecek.
Cumhurbaşkanı adayları ve seçilecek Cumhurbaşkanı’nın serveti konusunda, “Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu”nda bazı düzenlemeler yapıldı.
YARINA KADAR MAL BİLDİRİMİ
Cumhurbaşkanı adaylarının, 3 Temmuz Perşembe akşamına kadar, kapalı bir zarf içinde Yüksek Seçim Kurulu Başkanlığı’na “mal bildiriminde bulunmaları” gerekiyor.
Buna göre adaylar; kendilerine, eşlerine ve velayetleri altında bulunan çocuklara ait gayrimenkulleri, mal bildiriminde beyan edecekler.
Gayrimenkullerin yanı sıra, her biri ayrı ayrı en yüksek devlet memuruna yapılan net ödemenin (6.546,04TL’nin) beş aylık tutarı olan 32.730,20 TL’yi aşan;
- Mücevherat ve altınların,
- Nakit TL, döviz, banka mevduatı, reponun vb.
YAKLAŞIK 10 ay önce, Hürriyet’te dile getirdiğimiz ev hizmetlerinde çalışan kadınların, “sigortalılık sorunu” zaman içinde milyonlarca aile için ciddi bir sorun oldu.
Özellikle “haftada bir gün temizliğe gelen kadınların” dahi “devamlı çalışan” statüsünde değerlendirilmesi ve olayın yargıya intikal etmesi sonucu geriye dönük ceza uygulanması durumunda, 100 bin hatta 150 bin lirayı aşan prim ve cezanın gelecek olması, büyük panik yarattı.
Birçok aile de, evde temizlik işlerinde çalıştırılan kadınların, sigortalı olmalarının 24 Kasım 1987’den bu yana uygulandığının farkında bile değildi..
ÇALIŞANLAR DA İSTEMİYORDU
İşin ilginç yönü, sigortalı olmayı, haftada bir veya iki gün temizliğe giden kadınların büyük bir kısmı istemiyordu.
Apartman yöneticiliğinin dışında; işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı hatta işyeri hemşiresinin görevini de yapacaklar!
ŞAKA MI GERÇEK Mİ?
Apartman yöneticisi bir tanıdığım aradı:
- Hocam, bir şey duydum doğru mu? Apartman yöneticileri; belli bir eğitimi aldıktan sonra, apartmanda işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hemşiresi istihdam etme yerine onların görevlerini yapabilecekmiş!
- Evet, doğru duymuşsunuz. Şu anda TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmekte olan Torba Yasa Tasarısı’nda böyle bir madde var.
- Hocam Pazartesi siz yazdınız. Doktorlar 220 saat eğitim aldıkları halde yüzde 91’i başarısız olmuş. Bir de iş güvenliği uzmanlığı ve hemşirelik eğitimi!.. Yöneticilerin, bütün yıl boyunca kursa gitmeleri gerekecek. Doktorların bile yüzde 9 başarılı olduğu o acaip sınavda, apartman yöneticilerinin yüzde 1’i bile başarılı olamaz. Bu şaka mı gerçek mi?
- Torba Yasa Tasarı’nda olduğuna göre, şaka değil..
YÖNETİCİ DEĞİŞİNCE
SORU: Ev kadınlarının, brüt 200 m2’yi aşmayan bir evi olması koşuluyla, emlak vergisi ödemeyeceğini, bilmeden ödeyenlere de iade edileceğini yazmıştınız. Ben başvurmayı ihmal ettim. Acaba süre geçti mi?
Beyza ÜNAL - Manisa
YANIT: Süre geçmedi. Öncelikle ev kadını olduğunuza ve Türkiye’de 200 m2’nin altında yalnızca bir evinizin olduğuna dair formu doldurun. Ardından bu formu da ekleyerek, ilgili Belediyenin emlak vergisi bölümüne bir dilekçe ile başvurun.
Belediye, geçmiş yıllarda ödediğiniz emlak vergilerini iade etmek zorunda.
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı, 14 Mayıs 2014 Tarih ve 53210 sayılı özelgesi ile 2009 ve izleyen yıllara ait “Emlak vergisi iadelerinin yapılması gerektiğini” açıkladı. Belediyeler bu özelgeye uymak mecburiyetindedir. Nitekim, biz bu özelgeyi yayınladıktan sonra, başvuruda bulunup emlak vergisi iadelerini alan yüzlerce Hürriyet okuru, hem durumu bildirdi hem de teşekkür ettiler.
9 Haziran 2014 günü “Futbolcular Bu Yıl da Vergi Cennetinde” başlığı altında, Türkiye’nin futbolcular için vergi cenneti olduğunu, milyonlarca dolar ya da euroluk transfer ücretlerinin yüzde 15 vergiye tabi tutulduğunu belirtmiştik. Hemen ardından da İngiltere ve Japonya’da yüzde 50, Almanya’da yüzde 45, İspanya ve İtalya’da yüzde 43 vergi alındığına, Fransa’da yüzde 70’e kadar çıkabildiğine dikkati çekmiştik.
KULÜPLER DE CENNETTE
Meclis Plan ve Bütçe kabul edilen madde yasalaşırsa 10’dan az çalışanı bulunan işyerlerinde işyeri hekimlerince yerine getirilmesi gereken sağlık hizmetleri ile ilgili görevin, işveren veya vekilince yapılması öngörülüyor.
İŞYERİ hekimliği ile ilgili yeni bir düzenleme yapılıyor. Geçtiğimiz Perşembe günü Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen maddeye göre, bakkallar ve manavlar ile apartman yöneticileri, işyeri hekimi ile anlaşmaya gerek olmadan, bu görevi kendileri yapabilecekler!
Yapılan düzenlemeye göre; bakkal, manav, market, kuyumcu, kitapçı, dondurmacı, emlakçı, konfeksiyoncu ve cep telefonu satanlar ile mali müşavirlik ve avukatlık bürosu gibi 10’dan az çalışanı bulunan “Az tehlikeli işyerlerinde” işyeri hekimlerince yerine getirilmesi gereken sağlık hizmetleri ile ilgili görevin, işveren veya vekilince yapılması öngörülüyor. Sadece işyeri hekimliği değil, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hemşiresi de istihdam etmeden, bunların da görevini yapabilecekler.
APARTMANLARA MÜJDEKapıcı çalıştıran apartmanların, 1 Temmuz 2016 tarihinden itibaren; işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve hemşire istihdam etmeleri veya bunları istihdam eden kurumlardan hizmet almaları gerekiyordu. Meclis Plan ve Bütçe Alt Komisyonu’nca, İş Sağlığı ve Güvenliği yasasının altıncı maddesinde yapılan bir değişiklikle, apartman yöneticilerinin, bu konuda verilecek bir eğitimi almaları koşuluyla, işyeri hekimliği, iş güvenliği uzmanı ve işyeri hemşiresinin görevlerini yapmaları mümkün olacak.
Yukarıdaki uygulamadan;
Tavuk, horoz, civciv, ördek, hindi, koyun, keçi, kuzu ve kuş yetiştirenler,