Pandemide zihnimizi kaygılı düşüncelere teslim etmeyelim
Hepimiz son aylarda günlük yaşantımızda pek de alışık olmadığımız bir durum yaşıyoruz. Dünyada milyarlarca insanı risk altında bırakan bir salgın artık hayatımızın tam orta yerinde duruyor. Bu süreçte her insanın hayatında az ya da çok değişiklikler oluyor ve bu değişikliklerin psikolojik durumumuzu etkilemesi kaçınılmaz. Dolayısıyla salgın sürecinde ve sonrasında en temel sorunları yaşayacağımız tıbbi alanlardan biri elbette psikiyatri.
Peki pandemi sürecinde ve sonrasında ne gibi psikiyatrik sorunlar ortaya çıkabilir? Psikiyatri Uzmanı Dr. Merve Cingi Yirün, ortaya çıkan sorunlar ve baş etme yollarını şöyle sıraladı:
İÇSEL HUZURSUZLUĞU ARTTIRABİLİR
-Bireylerin hasta olmak ile ilgili endişeleri doğal olarak artabilir. Endişenin günlük işlevlerimizi bozacak seviyelere ulaşması yaşantımızı olumsuz etkileyecektir. Hâlihazırda kaygı bozukluğu yaşayan ya da bu tanı ile ilgili tedavi alan bireylerin kaygı seviyeleri yükselebilir, hastalık seyrinde değişiklikler yaşanabilir.
-Salgının süresi ve etkileri ile ilgili belirsizlik içsel huzursuzluğu arttırabilir.
-Sevilen kişilerin kaybı, ekonomik olumsuzluklar ya da normale dönüşün gecikmesi ile ilgili umutsuzluk yahut çökkünlük hisleri ortaya çıkabilir.
-Salgın önlemleri kapsamında evde geçirilen sürenin artması ve kimi sosyal aktivitelerden mahrum kalmak kişide artmış yalnızlık hissine, isteksizliğe, uyku ve iştah problemlerine neden olabilir.
-Hasta olmaktan korunma amacıyla tedbir maksatlı yapılan temizlik ve kirlenmeyi önleme davranışları artarak günlük işlevlerimizi bozacak seviyeye ulaşabilir.
-Alkol ve sigara kullanımında artış görülebilir.
-Hastaneye gitmekten çekinme ya da sağlık sisteminin pandemi temelli hizmet vermesi nedeniyle; düzenli psikiyatrik tedavi altındaki hastaların tedavi sürecinde aksamalar görülebilir.
GÜVENİLİR BİLGİYİ TAKİP EDELİM
-Kaygının insan vücudunun normal bir tepkisi olduğunu bilelim ancak kaygımızın tüm hayatımızı ele geçirmesine izin vermemek adına zihnimizi kaygılı düşüncelere teslim etmeyelim. Salgın dışında farklı gündemleri düşünsel hayatımıza dahil etmeye devam edelim, felaket senaryolarından uzak kalmaya çalışalım.
-Pandemiye dair haber izleme ya da okuma, sosyal medya takibi, arkadaş sohbetleri ve benzer uğraşılarımızı belirli bir süreyle (örneğin günde maksimum bir saat) sınırlayalım. Bu süre dışında pandemi ile ilgili gündemden uzak kalmak için çaba sarf edelim. Yalnızca güvenilir bilgi kaynaklarını takip edelim.
-Hastalık bulaşmasını engellemek için aldığımız önlemleri tıbbi bilginin çizdiği mantıklı çerçeveler içinde tutalım.
-Pandemi öncesi hayatımızda bizi iyi hissettiren aktiviteleri (örneğin açık alanda yürüyüş, kitap okuma, dizi izleme, örgü örme, enstrüman çalma gibi) makul önlemleri alacak şekilde yapmaya mümkün olduğunca devam edelim.
ALKOL VE SİGARADAN UZAK DURALIM
-Sosyal yaşantımıza sıkı tutunalım, pandemi önlemleri kapsamı içinde (örneğin telefonla görüşerek, çevrimiçi yazışarak, sosyal mesafeyi korur şekilde görüşerek) sosyal bağlarımızı devam ettirelim ve hatta kuvvetlendirelim.
-Alkol alımı ve sigara kullanımını denetim altında tutalım, mümkünse kullanmaktan uzak duralım. Alkol alımını kontrol etmek ile ilgili sıkıntı yaşamamız halinde vakit geçirmeden hekime başvuralım.
-Psikiyatri ilaçlarının büyük bir bölümü düzenli kullanım gerektirdiğinden; hâlihazırda aldığımız psikiyatrik tedavide hekimimize danışmadan değişiklik yapmayalım. Tedaviyle ilgili belirgin bir sorun ya da sıkıntı yaşıyorsak Alo 184 Merkezi Hekim Randevu Sistemi’nden randevu alarak hekimimizle görüşelim.
