Sitelerde ısıtma faturasını düşürmek mümkün mü

* Merkezi Sistem Isıtma Kanunu ve amacı nedir? Enerji Verimliliği Kanunu’na göre, merkezi ısıtma sistemine sahip tüm binaların ısı ölçüm ekipmanları kullanması ve ısınma maliyetlerinin tüketim bazlı paylaştırılması zorunludur. Kanun gereği bina yönetimleri, kat maliklerinin aksi yönde tasarrufta bulunamazlar. Kanunun amacı şöyledir:

* Enerji verimliliğini artırmak, gereksiz enerji tüketimini azaltmak.

* Merkezi sistemle ısıtılan binalarda adil ve ölçülebilir bir ısı gider paylaşımı sağlamak.

* Bireysel kullanım farklarını tespit edebilmek için ısı pay ölçer ve kalorimetre gibi ölçüm cihazlarını zorunlu hale getirmek.

* 15 derece kuralı ile ortak alanları ve komşu daireleri mağdur etmeyecek şekilde minimum ısı seviyesini korumak.

MERKEZİ SİSTEM 15 KASIM-15 NİSAN ARASI 

* Merkezi sistemde petekler ne zaman açılır? Isı Yönetmeliği’ne göre, merkezi sistemin açılış tarihi 15 Kasım, kapanış tarihi 15 Nisan olarak belirlenmiştir. Ancak her bölgede aynı tarih uygulanacak diye bir durum söz konusu değil. Böyle durumlarda devreye coğrafi konum ve iklim koşulları girer. Olağanüstü hava şartlarında açılış kapanış tarihlerini (kaymakam, valilik vb.) mülki idare belirler. 

* Merkezi sistem petek ayarı kaç olmalı? Merkezi sistem binalarda radyatör petek vanası ortam sıcaklığı derecesi 15 derece ile 24 derece arasında olmalıdır.

* 15 derece kuralı nedir ve uygulanıyor mu? Enerji Verimliliği Kanunu’na göre merkezi sistemle ısınan binalarda iç ortam sıcaklığı 15°C’nin altına düşürülemez. Kuralın amacı hem ısının eşit dağıtılmasını sağlamak hem de komşu daireleri mağdur etmemektir. Fakat uygulamada bazı boşluklar mevcut:

* Denetim eksikliği: 15°C kuralına uyulup uyulmadığını kontrol edecek bir resmi denetim mekanizması bulunmuyor. Yönetim kurulları ya da sayaç okuma personelleri bu denetimi yapmaya çalışsa da yeterli önlem alınamıyor.

* Adil olmayan gider paylaşımı: Isı paylaşımı yapılırken bazı kullanıcılar düşük tüketim göstererek ortak giderlerden daha az pay ödüyor, bu da diğer sakinleri mağdur ediyor.

* Mekanik önlem eksikliği: Termostatik vanaların tamamen kapatılmasını engelleyen mühürleme sistemleri veya otomatik sıcaklık kontrol mekanizmaları kullanılmadığında bireysel müdahalelerle sistemin verimi düşüyor.

* Isı pay ölçer ve kalorimetrenin farkları nelerdir? İki sistemin de avantajları ve dezavantajları var. Isı pay ölçerler bireysel tüketimi detaylı analiz edebilirken, kalorimetreler merkezi sistemle uyumludur ancak zaman içerisinde ölçümlerde hassasiyet kaybı yaşayabilen cihazlardır.

* Isı pay ölçer nedir özellikleri nelerdir? Radyatörlerin üzerine monte edilen bu cihaz her peteğin ayrı ayrı ne kadar ısı yaydığını hesaplar. Çok borulu ve çok kolonlu sistemlerde kullanılır.

* Kalibrasyon: Kalibrasyon gerektirmez. Isı pay ölçer cihazları pil ile çalışmakta olup, pil ömrü 8 ila 10 yıl arasındadır. 

* Arıza riski: İçinden su geçmemekte sadece petek yüzey sıcaklığı ve ortam sıcaklığını ölçen sensörler mevcuttur, bu sebeple hareketli parçası yoktur. Arıza oranı düşüktür. Su ile temas veya darbe alıp kırılmadığı sürece cihaz ömrünce kullanılabilmektedir.

* Ölçüm hassasiyeti: Kuru sensörleri ile yüksek ölçüm hassasiyeti sağlar. Manipülasyon karşı üzerinde soğuk cisimlerin konması, üstünün kapatılması vb. hesaplama sistemi mevcuttur.

* Montaj şekli: Montaj sırasında tesisatın bozulmasına, suyun boşaltılmasına gerek yoktur. Özel kaynak cihazları ile petek yüzeyine hızlı bir şekilde monte edilmektedir. Peteği olan her daireye montajı yapılabilmektedir.

* Faturalandırılması nasıl? Her bir peteğe cihaz takıldığı için ne kadarlık bir tüketim yaptığını ayrı ayrı incelenebilmektedir. Bu sayede faturası yüksek gelen odanın kontrolleri yaparak vananın arızalı olup olmadığı, kaç derece olduğu, odanın ısı kaybının olup olmadığı veya neden yüksek geldiği incelenerek faturalarınızı düşürebilirsiniz.

* Kalorimetre nedir, özellikleri nelerdir? Daire girişine monte edilen bu cihaz daireye giren ve çıkan suyun sıcaklığını ölçerek genel enerji tüketimini hesaplar. Tek kolonlu sistemlerde ve yerden ısıtma sistemlerinde kullanılır.

* Kalibrasyon: Yasa gereği 5 yılda bir kalibre edilerek hassasiyeti kontrol edilmelidir.

* Arıza riski: Ultrasonik ve mekanik olmak üzere 2 çeşit kalorimetre bulunmaktadır. Mekanik sayaçların içinden su geçmekte ölçümünü içindeki çarkların dönmesi ile sağlamaktadır. Bu çarklar hareketli parçalardan oluştuğu için tesisatın pisliğinden ve sıcaklıktan dolayı tıkanma ve yıpranmalar oluşabilir. Ultrasonik kalorimetrede çark yoktur. Aynalar sayesinde ölçüm yapmaktadır. Kireçlenme korozyon veya tesisat pisliğinden dolayı aynalar zarar görebilir ölçüm hassasiyeti düşebilir

* Ölçüm hassasiyeti: Kalorimetreler sensörler sayesinde daireye giren suyun sıcaklığı ile daireden çıkan suyun sıcaklığını ölçerek tüketim oluşturmaktadır. Su içindeki sensörleri kireçlenmeye bağlı olarak hassasiyet kaybına sebebiyet verir. Tesisat hatalarından kaynaklanan durumlarda da fazla tüketimle karşı karşıya kalınabilmektedir.

* Montaj şekli: Montajı biraz zahmetli olabilir. Yeni binalarda tesisat döşenirken sayaç bağlantıları rahat şekilde ayarlanarak yapılabilmektedir ama sayacı olmayan binaya uygulaması yerinin uygun olmaması ölçülerin tutmamasından dolayı zahmetli bir süreçtir.

* Ne tür dairelere montajı yapılır: Daireye tek bir noktadan girilen tesisatlar da kullanılmaktadır. Kolonlu sistem olan binalarda uygulanma imkânı yoktur. Yerden ısıtmalı binalarda sadece kalorimetre cihazları kullanılabilmektedir.

* Faturalandırılması: Kalorimetreler, daireye giren suyun sıcaklığı ile çıkan suyun sıcaklık farkını debi ile çarparak kW oluşturmaktadır. Kalorimetre cihazının ölçtüğü kW’a göre daire faturası oluşturulmaktadır. Bu cihazlarda petek petek tüketimini takip etme imkânı yoktur.

* Kalorimetre kaç yılda bir değişir? Yönetmelik ile 5 yılını doldurmuş olan tüm kalorimetrelerin muayenelerinin yapılması ve damgalanması zorunlu tutulmuştur.

PİL BİTERSE ÖLÇÜM DURUR

* Kalorimetrenin pili biterse ne olur? Kalorimetrenin pili biterse cihaz enerji kaynağı olmadan çalışamaz hale gelir ve bu durum ölçüm ve kayıt işlemlerinin durmasına neden olur. Faturalara bakarak önceki aylara göre karşılaştırma yapmazsa bu durum fark edilmeyebilir. Daire sakini kötü niyetliyse evi ısınır, gelen düşük faturaya itiraz etmez. Faturaları komşuları öder.

* Yüksek ısıtma faturalarının sebepleri neler? Yüksek faturaların en büyük nedenlerinden biri, yanlış okuma ve adil olmayan paylaşım sistemleridir. Merkezi sistem binalarda ısı tüketimi doğru hesaplanmazsa, bazı daireler gereğinden fazla fatura ödemek zorunda kalabiliyor. Ayrıca yanlış uygulamalar, ısı ölçüm cihazlarının hatalı kullanımı ve bakım eksiklikleri de ciddi sorunlar yaratıyor. Örneğin:

* Termostatik vanaların tamamen kapatılması yasak olmasına rağmen bazı kullanıcılar bunu yaparak komşularını mağdur ediyor.

* Merkezi sistemde peteklerin tamamen kapatılması, diğer dairelerin daha fazla yakıt tüketmesine sebep oluyor.

* Isı pay ölçer ya da kalorimetre okuma hataları nedeniyle adil bir paylaşım yapılamıyor.

* Isıtma sistemlerinde periyodik bakım yapılmadığında verim düşüyor ve gereksiz enerji tüketimi gerçekleşiyor.

* Merkezi sistemde petek kapatılır mı? Yönetmelik gereği daire ısısının 15 derece altına düşürülmesi ve giriş vanası ile petek üzerindeki vanaların kapatılması yasak olduğundan, sistemde vana kapatma nedeniyle komşu dairelerin mağduriyetlerinin önlenmesi için kıyas sistemi uygulanmaktadır.

* Boş daire için ısıtma bedeli ödemek zorunlu mu?  Isı yönetmeliği’nin ilgili maddeleri uyarınca yüzde 30 ortak gider tüm bağımsız bölümlere yansıtılmaktadır ve bu bedelin ödenmesi zorunludur.