Ateşle oynamak

Bir yanda Türkiye’ye kaçan binler, öte yanda Şam’da “Esad, yaşa varol” diye haykıran kalabalıklar. Bir yanda kristal süslü ökçeli pabuç siparişi veren Suriyeli başkan eşi, öte yanda kristal parçalarına dönüşen ülkeyi bir arada tutmaya çalışan uluslararası çaresizlik.

ÇARESİZLİK. Maalesef, dünyanın Suriye krizinde verdiği görüntüyü tanımlayan kelime tam da bu.
Bir yıldan beri ne BM Güvenlik Konseyi, ne de Arap Birliği, tarafları uzlaşmada bir araya getirecek bir plan üretti. Bir ay önce artık Beşar Esad için çok geç olduğunu yazdığımda Suriye’de can kaybı 7.500 idi. Bugünlerde ise telaffuz edilen rakam 9 bine yaklaştı. Çözüme yönelik girişimlerde ise bir arpa boyu yol alınamadı.

ANNAN. BM Genel Sekreteri olduğu günlerde Kıbrıs sorununun çözümü için hazırlanmasına vesile olduğu plandan ötürü Türkiye’nin yakından tanıdığı Ganalı diplomat.
Şimdi BM ve Arap Birliği adına Suriye’de şiddetin sona erdirilmesi için Esad’ı ikna etmeye çalışıyor. Gidişat pek parlak değil.
Avrupa Birliği’nden bazı ülkelerle Kuveyt, Umman, BAE ve Katar, Şam’dan diplomatlarını çekti. Türkiye, vatandaşlarına ‘geri dönün’ çağrısı yaptı. Başbakan Tayyip Erdoğan ise elçi çekmek ve sınırda tampon bölge oluşturulması dâhil her şeyin masada olduğu mesajını veriyor.

TAMPON bölge. Bir devletin yanı başında gelişen bir kriz için çeşitli senaryoları tartışması ve kendi sınırları içinde her türlü önlemi alması normaldir.
Ancak Başbakan Erdoğan’ın ‘tampon bölge’ sözleri bazı yabancı ajanslara ve basına “Türkiye, Suriye’ye askeri müdahaleye hazırlanıyor” diye çevrilerek aktarıldı. Hatta “Oyunu değiştirebilecek bir gelişme” diye yorumlayanlar bile oldu.
Sonrasında gelen sözler, Türkiye’nin 2 Nisan’da İstanbul’da yapılacak Suriye Dostları Toplantısı’na büyük önem verdiği ve ortak hareket zemini aramaya devam ettiği yolunda. Öncesinde Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun 23 Mart’ta AB Dışişleri Bakanları ile yapacağı çalışma yemeği de Suriye’de ortak bir tutumun gelişmesi açısından önemli.

GERÇEKLER. Suriye’den Türkiye’ye sığınanların sayısının 13 bini geçtiği bir gerçektir. Suriye’de akan kan gerçektir. Kimin tarafından olursa olsun katledilen çocuklar gerçektir. Suriye’de kaybolan Türk gazetecilerin dramı gerçektir.
Esad’ın ise her şeye rağmen ayakta kalabileceğini düşünmesi, internetten izlediği videoda yer alan illüzyonistin ikiye böldüğü adam numarası kadar hayaldir.
Tampon bölgeye gelince; ele alınan senaryolardan biri. Fakat, ABD’nin seçim yılında askeri bir seçeneği reddettiği, Rusya, Çin ve İran’ın Şam’a desteğinin sürdüğü bir dönemde Türkiye, Suriye’de tek taraflı girişimlerden uzak durmalıdır.
Suriye ordusu ile sıcak çatışma ve diğer ülkelerin de devreye girme olasılığı, bölgede yeni krizleri tetikleyerek ağır bir fatura çıkarabilir.