1,3 milyar ton yiyecek çöpe gidiyor!

Hergün etrafımda şahit olduğum gıda israfı beni resmen deli ediyor!

Dünyada her sene yaklaşık 1,3 milyar ton yiyecek çöpe gidiyor. Düşünebiliyor musunuz? Çöpe giden yiyeceklerin sadece çeyreğini bile kurtarabilirsek, 870 milyon aç insanın karnını doyurabiliriz. Yaratabileceğimiz fark olağanüstü, gıda israfına birazcık dikkat gösterdiğimiz anda milyonlarca insanın hayatına dokunabiliyoruz. 

İnsanların yanı sıra, çöpe giden yiyeceklerin ürettikleri metan gazının çevreye olan negatif etkisini de unutmamak lazım. Anlayacağınız gıda israfı, dünyanın en önemli sorunlarından biri. 

Peki bizler bu konuda ne yapabiliriz? Zamanının çoğunu mutfakta geçiren bir insan olarak uyguladığım bir kaç basit yöntemi sizlerle paylaşmak istiyorum.

ALIŞVERİŞİNİZİ HAFTALIK YAPIN

Mutfak alışverişi mutlaka haftalık yapılması gereken bir aktivite, zira meyve ve sebzenin ömrü o kadar. Bulgur, pirinç, un gibi uzun ömürlü malzemeleri stoklayabilirsiniz ama taze besinleri haftalık almaya gayret gösterin.

HAFTALIK ALIŞVERİŞ LİSTESİ

Yemek israfını kısa süre içinde, etkili bir biçimde azaltmak istiyorsanız, alışveriş listesi yapmanızı tavsiye ederim. O hafta neler yiyeceksiniz, size ne gibi malzemeler lazım olacak, alışverişe gitmeden mutlaka yazın. Böylece marketteyken, kullanmayacağınız besinleri satın almamış olursunuz.

SAKLAMA KOŞULLARI

Satın aldığınız gıdaları doğru koşullarda saklayın. Nane, maydanoz gibi taze otları kapaklı cam kavanozlarda saklarsanız sürelerinin uzadığını göreceksiniz.

FIFO

Aşçılık okulunda bize ilk öğretilen kural buydu. FIFO, “first in first out” demek, yani buzdolabına ilk giren, ilk çıkmalı. Ben buna “krem peyniri” sendromu da diyorum. Genelde biri bitmeden ikincisini de açarız ve biz farkına varmadan eskisi bozulur. Buzdolabında bitmek üzere olan besinleri ön taraflara koyarak, israfı önleyebilirsiniz.

BUZLUK

Buzdolabının en sevdiğim bölümü, buzluk! Tavuk suyundan, köfteye, kurabiye hamurundan, ekmeğe kadar çoğu besini dondurabilirsiniz. Dondurun! Hem evde yemek olmadığı anlarda hayatınızı kurtarır, hem de israftan kaçınmış olursunuz.

PAYLAŞIN

Sürekli “Teknolojiyle birlikte yalnızlaştık!”, “ Nerede o eski komşuluklar?” diyoruz ya, fazla pişirdiğiniz yemekleri komşunuzla paylaşın. Hem israfı önleyin, hem de sosyalleşin!

AZ PORSİYON

Bazı insanlar “önce gözüm doymalı” der. Kesinlikle katılmıyorum, gözün doymakla bir ilgisi yok! Yemek dediğiniz, yiyeceğiniz kadar pişirilmeli. Az porsiyonlarla pişirmek hem daha kolay, hem daha hızlı, hem de çok daha ekonomik! 

SON KULLANMA TARİHLERİNİ OKUYUN!

Bizim evde her hafta yiyeceklerin son kullanma tarihlerine bakılır. Menü planlaması ona göre yapılır. Bozulmasına 2 gün kalmış sütü, hızlıca pudinge çevirerek çöpe gitmesini önleyebilirsiniz.

TEKNOLOJİDEN YARARLANIN

Gıda israfını önlemek için sürekli yeni uygulamalar çıkıyor. Danimarka’da restoranlar ellerinde kalan yiyecekleri çöpe atmak yerine satmaya başladı. Telefonunuza indirdiğiniz bir uygulama sayesinde takip edebiliyorsunuz.

The Zera Food Recycler isimli bir çöp kutusu, arta kalan yemeklerinizi gübreye dönüştürüyor. Bu tip uygulama ve ürünleri takip ederek israfı önleyebilirsiniz. Ülkemize bu gibi ürünlerin gelmesini dört gözle bekliyorum.

Ve herşeyden önemlisi çocuklarınızı eğitin! Büyürken “tabağını bitir”, “Afrika’daki çocuklar bunları bulamıyor” cümlelerine göz devirirdik, meğer ne doğruymuş. Gıda israfı bu kadar büyük problem iken göz yummak olmaz. Çocuklarımızı bu konuda eğitmeye devam!

ARANCİNİ TARİFİ

Arta kalan yemeklerden nefis tarifler yapabilirsiniz. Yazın çok sevdiğim bir akrabam bizim evde domatesli pilav yapmak istedi ancak hem tencereyi, hem de ocağı ilk defa kullandığı için pilavı istediği gibi olmadı. Tam çöpe döküyordu ki engel oldum ve tutmayan pilavdan nefis bir yemek hazırladık.

Türk mutfağında en çok israf edilen yiyeceklerden birinin arta kalan pilav olduğunu göz önünde bulundurarak Arancini tarifimi sizlerle de paylaşıyorum. İster domatesli, ister şehriyeli, ister sade… Hepsiyle denedim, hepsi nefis oluyor. Yorumlarınızı beklerim!

MALZEMELER

•1,5 bardak Pirinç Pilavı

•1/4 bardak Parmesan Peyniri

•1 adet Yumurta

•Kırmızı biber

•Kekik

•100 gram Mozzarella Peyniri

•1/2 bardak Galeta unu

•Kırmızı biber

•Tuz/ Karabiber

•Sıvıyağ

ADIMLAR

1. İlk 5 malzemeyi karıştırın.
2. Elinize ceviz büyüklüğünde parçalar alın, içine biraz mozzarella peyniri koyarak top şeklini verin.
3. Pirinç toplarını galeta ununa batırın ve kızgın yağda kızartın.
4. Servis etmeden önce kağıt havluda bir kaç dakika bekletin. Afiyet olsun!