Marmarabirlik bu eleştirileri hak ediyor mu?

Bu açıklama rekolte beyanı devam ederken ve alımlardan 10 gün öncesi yapıldı.
Bir anlamda Marmarabirlik ilk kez tarihinde böyle bir yöntemle kampanyanın başlangıcını vermiş oldu.
Zeytinciliğin çok gelişmiş olduğu bir bölge olduğu için Marmarabirlik etrafında sürekli tartışmalar da olmuştur.
Açıkçası, son dönemlerde özellikle pazarlamadaki başarısından dolayı övgüler alan Marmarabirlik, buna rağmen her zaman eleştirilmiştir.
Bu yıl açıklanan ürün alım usul ve esasları sonrasında Marmarabirlik eleştirilerin de hedefi oldu.
Marmarabirlik’e en sert eleştiri de Orhangazi Ziraat Odası’ndan geldi.
Oda yönetimi Marmarabirlik’in bu yılki alım kampanyası usullerini ve fiyat politikasını eleştirdi. 
Peki, Marmarabirlik yönetimi bu kriz ortamında bu eleştirileri hakediyor mu?
Aslında bu  konu göreceli bir durum.
Olayın neresinden baktığınıza bağlı.
Şöyle bir geçen yıla ve önceki yıla göz atarsak aslında ne demek istediğim daha iyi anlaşılacaktır.
Bunun için son 2 yılın alım kampanyalarına bakalım.
2017/2018 Ürün Alım Kampanyası
Marmarabirlik 51 bin 500 ton ürün alarak üretici ortaklarına toplamda 290 milyon TL ödeme yaptı.
Alim fiyatkarı; tavan 11,75 TL, taban 3,50 TL, yağlık zeytin 3,00 TL 
Kalibraj dağılımı; yüzde 25 iri tane, yüzde 75’i orta ve ince tane
 *** 
Geçen yıl, yani 2018/2019 Ürün Alım Kampanyası
Marmarabirlik 51 bin ton ürün alarak ortaklarına 351 milyon TL ödeme yaptı.
Alım fiyatları; tavan 12.60 TL, taban 4.80 TL, yağlık 3.25 TL
 Kalibraj dağılımı; yüzde 40 iri tane, yüzde 60’ı orta ve ince tane.
Bu yıla gelecek olursak, 
2019/2020 Ürün Alım Kampanyası
Ortaklardan son 10 yılın en yüksek (85 bin ton) rekolte beyanı geldi.
Birlik bu kampanya dönemi için 42 bin 500 ton alım planı yaptı. 
Alınacak ürünün kooperatif bazında dağılımı aşağıdaki gibidir.
Kooperatiflere göre planlanan alım miktarları da şu şekilde oluştu; 
Gemlik Kooperatifi 4 bin ton
Mudanya Kooperatifi 9 bin ton
Erdek Kooperatifi 6 bin 500 ton 
Orhangazi Kooperatifi 4 bin ton 
İznik Kooperatifi 8 bin ton 
Edincik Kooperatifi 6 bin ton 
Mürefte Kooperatifi 4 bin 500 ton 
Marmara Adası Kooperatifi 500 ton 
Kooperatiflere verilen bu kota ise kooperatiflerin ortak sayısı ve son beş yılda aldığı toplam ürün miktarı üzerinden hesap edildi.  
***
Tartışılan bir diğer konu ise avans fiyat uygulaması.
Birlik bu yıl tavan avans fiyat 12.60 TL, taban avans fiyat 5,20 TL, 350-380 kalibre arası ezmelik 4.20 TL, yağlık da 3.50 TL olarak belirledi. 
Bu fiyatlarda, piyasa fiyatlarında bir artış söz konusu olması durumunda ise fiyatlar üzerine ilave yapılacak. 
*** 
Tüm bu veriler ışığında bakıldığında dikkat çekilmesi gereken hususlar da var.
Mesela Marmarabirlik  2010 yılından sonra 1 TL kredi kullanmadan bugünlere geldi. 
Yine önemli bir nokta da 2010’dan bugüne Marmarabirlik hiç zarar etmemiş, sürekli kâr etmiş olması da dikkat edilmesi gereken bir konu.
Bunlara ilave olarak Marmarabirlik 2010 yılından bu yana merkez entegre tesisler olmak üzere toplamda da 125 milyon TL tutarında da yatırım yapmış.
Dikkat çeken bir diğer nokta da depolama kapasitesi.
Marmarabirlik depolama kapasitesi bu süreçte 55 bin tondan 80 bine çıkarılmış ki bu da önemli bir rakam.
Birliğin öz kaynaklarında da yüzde 300’lük bir artış var.
Mesela, 2009 yılında 30 bin ton zeytin alımı yapan Marmarabirlik en son geçen yıl 52 bin ton alım gerçekleştirip üreticinin de ödemelerini peşin yapmıştı.  
***
Birliğin iyi olduğu konulardan birisi ve benim de çok sık dikkat çektiğim husus da satış rakamları ile ilgili.
2010’da 23 bin ton satış yapabilen birlik bugün 40 bin ton satış noktasına kadar ulaşmış durumda. 
Bir de kurumların belirlediği rakamlar var
Mesela üst üste 5 kez Marmarabirlik ihracat şampiyonu oldu. 
Gübre ve ilaç dağıtımı gibi konuları da eklediğimizde Marmarabirlik’in hatırı sayılır başarılar elde ettiğini söylemek mümkün.
***
Geçen hafta Ziraat Odası’nın yaptığı eleştirilerin ardından Birlik Genel Başkanı Hidamet Asa ile görüşme şansım oldu.
Deyim yerindeyse, bir dokun bin ah işittik.
Hidamet Asa, ürün alım dönemlerinin her zaman siyasi mecralara taşındığından şikayetçi.
Hidamet Asa, haksız bir karalama kampanyası ile karşı karşıya olduklarını bunun da birliğe büyük zarar verdiğini söylüyor.
Bu noktada dikkat çektiği bir husus oldu Asa’nın,
“Geçtiğimiz yıl piyasada tek alıcı olmamızdan kaynaklı ve Marmarabirlik fiyatlarının cazip olması nedeni ile ortaklarımız bütün ürününü Marmarabirlik’e vermek istemiştir. Bugün de aynısı yaşanmakta. Piyasa fiyatlarında bakıldığında üreticimizin bunu çok iyi anlayacağını ümit ediyoruz.”
***
Yine de eleştirilere de kulak vermekte fayda görüyorum.
Evet, tüm rakamları ile Marmarabirlik’in son 7-8 yılda ciddi ivme kazandığını sıkça vurguluyorum.
Ancak bu yılki alım politikası, uygulanacak usul ve esaslara bağlı olarak gelen eleştirilere de kulak tıkamamakta fayda v