Hakan Mengüç: Sufilik ilahi dengeyi görebilmektir

YAŞITLARIM OYNARKEN, BEN DÜŞÜNÜRDÜM!

- Hakan bey, çok erken yaşlarda ney üflemeye başlıyorsunuz ve beraberinde sufizme, tasavvufa olan ilginiz başlıyor. Nasıl bir çocukluğunuz vardı? Ney üfleyebilecek kadar sabırlı ve iç dünyası dingin bir çocuk muydunuz? Yaşıtlarınızdan kendinizi farklı hisseder miydiniz?

HAKAN MENGÜÇ: Çocukluğumda her zaman biraz farklı olduğumu hissederdim. Yaşıtlarım oyun oynarken, ben çoğu zaman bir köşede oturur, izler ve düşünürdüm. Dünyayı, insanları, olayları anlamaya çalışırdım. İçsel bir yolculuk içindeydim belki de. Ney üflemek sabır gerektirir, evet ama benim içimde bu sabır doğuştan vardı diyemem. Ney, bana sabrı öğretti. O nefesi vermek, o sesi çıkarabilmek için sabrı ve teslimiyeti öğrendim. Ney, sadece bir enstrüman değil, aynı zamanda bir öğretmendi benim için. İlk başta zorlandım, ama sonra anladım ki ney üflemek, sadece fiziksel bir eylem değil, bir ruh hali. Neyin sesi, benim iç sesimdi aslında.

HER İNSAN SUFİ DOĞAR

- Araştıran, okuyan biri olmanın dışında sufi olma halinden bahsedebilir misiniz lütfen?

HAKAN MENGÜÇ: Her insan sufi doğar ama her insan sufi kalamaz. Sufi olmak, sadece bir bilgi birikimi değil, bir varoluş hali. Kitap okumak bilgiyi artırır ama sufiliğin özü bilgide değil, yaşayıştadır. Bir sufi, olanı olduğu gibi kabul etmeyi, akışta kalmayı, kendini bir nehir gibi bırakmayı öğrenir. Sufi, sadece okumaz, sadece ibadet etmez; o, her anını farkındalıkla yaşar. Sufilik, hayata bilgelikle bakmaktır. İnsanı, doğayı, hayatın akışını olduğu gibi kabul edip, her şeyin içindeki ilahi dengeyi görebilmektir.

- Dışarının, madde dünyasının fazlasıyla parlatıldığı günümüzde sizinki aslında önemli bir başkaldırı ama siz bunu direnç gibi değil akışın içinde doğal bir şekilde yaşıyorsunuz. Merkeze aldığınız tavır nedir?

HAKAN MENGÜÇ: Direnmek yerine akışta kalmayı seçiyorum. Bir şeye karşı savaş açtığınızda, aslında onun etkisi altına girersiniz. Ben, hayatı olduğu gibi kabul etmeyi, madde dünyasının cazibesine kapılmadan, kendi iç ışığımı koruyarak yürümeyi tercih ediyorum. Merkeze aldığım tavır, dinginlik ve farkındalık. Bazen insanlar zanneder ki bir şeyleri reddetmek, onlardan uzak durmak gerekir. Oysa önemli olan, iç dünyanda sağlam durabilmek, dışarıdaki değişimlerden etkilenmeden kendi varlığını sürdürebilmektir.

MÜZİK BENİM VAROLUŞ BİÇİMİM

- Müzik yapıyorsunuz. Müzik, frekanslar, yaşam sizdeki karşılığı eminim çok doludur. Bizlere biraz sizin için ne anlam ifade ettiklerinden bahsedebilir misiniz lütfen?

HAKAN MENGÜÇ: Müzik benim için sadece bir sanat değil, bir varoluş biçimi. Neyin sesi, insanın ruhuna dokunan bir sestir. Hz. Mevlana’nın dediği gibi, ney insandan kopmuş kamışın inleyişidir, ayrılığın feryadıdır ama aynı zamanda vuslatın da sesidir. Müzik bir titreşimdir, frekanstır, enerji akışıdır. Her nota, her ritim, insanın iç dünyasında bir kapıyı açar. Ben müziği, insanın özüne dönmesine yardımcı olan bir araç olarak görüyorum. Kimi kelimelerle ifade eder duygularını, kimi bir resimle. Ben müzikle ifade ediyorum.

TEK AMACIM İNSANLARA ÖZLERİNİ HATIRLATMAK

- Dokuz kitabınız var. Müzik, kitap, eğitimler, seminerler ve kendi kurduğunuz Girne Amerikan Üniversitesi’nde Sufi ve Doğu Felsefesi dersleri veriyor ve Sufi Akademisi’nin başkanlığını yapıyorsunuz. Tüm bunları yapabilmek için çok kuvvetli bir amacınız olsa gerek, nedir bu?

HAKAN MENGÜÇ: Tek bir amacım var: İnsanlara özlerini hatırlatmak. Hepimiz bu dünyaya saf geldik, ama zaman içinde unutuyoruz. Kalbimizin sesini, içimizdeki gücü, hakikati unutuyoruz. Benim bütün çabam, insanların kendilerini hatırlaması için. Kitaplarım, müziğim, eğitimlerim, hepsi bu yüzden. İnsan, kendisini fark ettiğinde, içindeki ışığı gördüğünde, hayatı daha farklı yaşamaya başlar.

YOL YÜRÜDÜKÇE AÇILIR

- Yola çıkmanın ve adım atmanın önemini sıklıkla vurguluyorsunuz. Bunu okuyucularımız için açabilir misiniz?

HAKAN MENGÜÇ: Düşünmek, plan yapmak önemlidir ama hareket etmedikçe bir şey değişmez. En büyük hata, her şeyin mükemmel olmasını beklemek. Oysa mükemmel zaman diye bir şey yoktur. Yol, yürüdükçe açılır. İlk adımı attığınızda, ikinci adım kendiliğinden gelir. Bir şeyi yapmak için her şeyi bilmek zorunda değilsiniz. Adım attıkça öğrenirsiniz, yol aldıkça gelişirsiniz. Mevlana’nın da dediği gibi, ‘Sen yola çık, yol sana görünür'.

- Sizce neden varız? İnsan yaşamındaki amacını nasıl bulabilir ya da böyle bir amaç yok mu?

HAKAN MENGÜÇ: Varoluşun sırrı, insanın kendisini gerçekleştirmesidir. Ama bu, büyük bir hedefe ulaşmak zorunda olduğumuz anlamına gelmez. Bazen sadece olmak yeterlidir. İnsan, akışa güvenmeli ve içindeki sesi dinlemeli. Gerçek amaç, içsel huzuru bulmaktır. Gerisi zaten kendiliğinden gelir.

IŞIĞI YAK VE ONU PAYLAŞ!

- Sizi en etkileyen insanlar kimlerdir?

HAKAN MENGÜÇ: Sufiler, bilgeler, dervişler, filozoflar… Onlar, bu dünyanın gürültüsü içinde kendini tanımayı, anlamayı ve hakikati paylaşmayı seçenler. Hayatın gelip geçiciliğine aldanmadan, kalıcı olana yönelenler. Bu bana göre sadece bir yol değil, bir sorumluluk. Bir ışık yakıp, o ışığı başkalarıyla paylaşmak… İşte bu, insanın en kutsal vazifelerinden biri.

- Peygamberler, gurular, dervişler inzivaya çekilirlermiş. İnsanın farkındalığı yükseldikçe dış kaynaklara ihtiyaç duymadan kendinden beslenebiliyor. Çok iş, çok insanla bir aradasınız. Yalnızlığa bakışınız nedir?

HAKAN MENGÜÇ: Yalnızlık, eğer doğru yaşanırsa insanı büyüten bir şeydir. Ama yalnızlığı kaçış olarak değil, derinleşme aracı olarak görmek lazım. İnsan kendisiyle baş başa kalmayı öğrenirse, hayatın kalabalığında da kaybolmaz. Ben de bazen inzivaya çekilirim. Sessiz kalmak, iç sesini duymak için gereklidir.

- O kadar sakinsiniz ki sinirinizin bozulduğu anlar oluyor mu? Neler sizin canınızı sıkar?

HAKAN MENGÜÇ: Elbette, ben de insanım. Ama öfkemi nasıl yönettiğim önemli. Beni en çok rahatsız eden şeylerden biri, samimiyetsizlik ve riyakarlık. Bir insanın kalbinde başka, dilinde başka olması beni üzer. Ama bu duyguların beni yönetmesine izin vermem. Öfke geldiğinde onun gelmesini ve gitmesini izlerim sadece. Onu bastırmaya çalışmam. Çünkü bastırılan öfke, bir gün başka bir şekilde ortaya çıkar.

AŞK AYNADIR

- İlişkilerle ilgili ne düşünüyorsunuz? Aşka bakışınız hayat yolculuğunda sizdeki yeri nedir?

HAKAN MENGÜÇ: Aşk, insanın ruhunu büyüten bir şey. Ama aşkı sahip olma duygusuyla karıştırmamak lazım. Gerçek aşk, karşıdaki kişiyi olduğu gibi kabul edebilmektir. Birini sevdiğinizde, onun değişmesini beklemezsiniz. Aşk, insanı olgunlaştırır, bazen de sınar. Ama her halükarda, aşk insana kendini gösteren bir aynadır.

SOHBETTEN İZLENİMLERİM

- Pırıl pırıl… İnsana sadece ruhani değil giyimindeki özen ile de temiz bir duygu bırakıyor.

- Güler yüzlü ve ona bu çok yakışıyor.

- Sakin, huzurlu.

- Zorlamasız.

- İyi bir dinleyici.

İKİLİ SEÇENEKLERDEN BİRİNİ SEÇİN

- Yürüyüş - Koşu: Yürüyüş

- Sabretmek - Sıkılmak: Sabretmek

- Susmak - Konuşmak: Susmak

- Dans Etmek - Oturmak: Dans Etmek

- Klasik - Modern: Klasik

- Dobra - Politik: Dobra

- Samimi - Mesafeli: Samimi

- Uykucu - Uykusuz: Uykucu

- Sakin - Heyecanlı: Sakin

- Kitap - Dergi: Kitap

- Doğa - Konfor: Doğa

- Kedi - Köpek: Kedi

- Güneş - Yağmur: Yağmur

- Çay - Kahve: Çay

- Ot - Et: Ot

- Rahat - Disiplinli: Disiplinli

- Affetmez - Unutur: Unutur

- Tatlı - Tuzlu: Tatlı

- İtalyan Yemeği - Çin Yemeği: İtalyan Yemeği

- Esprili - Ciddi: Esprili

KİMLİK

- Burcu: Oğlak.

- Okuduğu okullar: Uludağ Üniversitesi ve Berklee College Of Music.

- Bekar-aile: Bekar

- İlgi alanları: Doğu felsefesi, müzik, orman yürüyüşleri, insan psikolojisi, az bilinen yerelere seyahat, masa tenisi, denizcilik.

YÜZDE YÜZ

- Senin için yüzde yüz tek gerçeklik nedir?:
An’ın kendisi. Çünkü geçmiş zihin, gelecek kaygıdır. Tek gerçek olan, şu an yaşadığımız andır.

- Yüzde yüz olmak istediğin yer neresi?:
Kendi iç huzurumun olduğu her yer. Mekanlar geçicidir ama içindeki dinginlik kalıcıdır.

- Yüzde yüz güvendiğin kişi?:
Kalbim. İnsan bazen kendini bile yanıltabilir ama kalbinin derinliklerinden gelen sese güvenmeyi öğrenmeli.

- Yüzde yüz bilmek istediğin şey?:
İnsan ruhunun tüm sırları. Çünkü insanı en çok kendisi şaşırtır.

NOKTALI YERLERİ DOLDUR

- ….. çok iyi yaparım: İnsan analizini.

- ….. olmayı hiç beceremem: Politik olmayı.


- Çevrem beni …… olarak tanımlar: Hem çok neşeli hem çok sakin biri.

- Az kişi bilir ben iyi ….. yaparım: Yemek.

MANEVİ ANLAMDA YAŞAMDAN

- Kazandıklarım: Farkındalık, sabır, içsel huzur, kendimi tanıma yolculuğu.

- Yatırımlarım: Kitaplarım, müziğim, öğrencilerim ve paylaştığım bilgiler.

SANA DAİR KISA KISA

- Yazar, müzisyen ve eğitmen olmasaydın ne olmak isterdin?:
Gezgin bir denizci olmak isterdim. Dünyayı farklı gözlerle görmek, kültürleri deneyimlemek beni her zaman heyecanlandırmıştır.

- 20 yıl önceki haline döndün, ona ne öğüt verirdin?:
Cesaret. Kendine güven, ertelemeyi bırak ve hayatın sunduğu fırsatları kaçırma. Hayat beklemez, sen de bekleme.

- Hayat motton varsa nedir?:
Sorulmadan söyleme, çağrılmadan gitme.

İYİ Kİ…

- İyi ki yapmışım: Ney üflemeye başlamışım. Çünkü ney, sadece bir enstrüman değil, bir yolculuk.

- İyi ki kabul etmişim: Kendimi olduğum gibi. Eksiklerimle, fazlalarımla, inişlerimle çıkışlarımla.

- İyi ki başladım: Yazmaya. İnsan kendini yazdıkça daha iyi anlıyor.

- İyi ki yapmamışım: Acele kararlar vermemişim. Bazı şeyler zamanla anlam kazanıyor.