×
Türklerin Avrupa sevdasını tahmin edemeyen RIX AG aşırı talep nedeniyle işten çekilince saat alanların uçuş sevdası gerçekleşemedi.
KONYALI Saat’in Sevgililer Günü’nde başlayıp, 15 Haziran Babalar Günü’nde sona eren “250 liralık alışverişe Avrupa’ya bedava gidiş dönüş uçak bileti” kampanyası, aşırı talep gerekçesiyle hüsranla bitti. Kampanyayı düzenleyen Konyalı Saat ile organizasyonu gerçekleştiren İsviçre şirketi RIX AG’de birbirine düştü. RIX AG, Konyalı Saat’i bilet kuponlarını tüm müşteriler yerine sadece isteyenlere vermekle suçlarken, Konyalı Saat de kampanyayı durduran RIX AG’yi sözleşmeye uymamakla itham etti. Tatil planları suya düşen müşteriler de 100 liralık indirim çekleriyle yetinmek zorunda kaldı.
Kampanya ile Avrupa’nın 20 kentine tüm vergiler dahil çekilişsiz, kurasız bedava gidiş dönüş uçak bileti veriliyordu. Üstelik yanınızda götüreceğiniz üç kişiye de her biri vergi ve harç hariç 89 euroya bilet imkanı sunuluyordu. Kampanya yoğun ilgi gördü, talep patladı. Bilet rezervasyon işlemlerini gerçekleştiren İngiltere merkezli seyahat acentesi Inspire LTD’de internet sitesinden bir duyuru yaparak, mayıs ayından itibaren rezervasyon işlemlerinin askıya alındığını duyurdu. Şikayet adresini Konyalı Saat olarak gösterdi. Arkadaşımız Birol Öner, Hürriyet okurlarının Tüketici Köşesi’ne yaptığı başvurularla ilgili olarak Konyalı Ersa Mağazacılık Yönetim Kurulu üyesi Orhan Korkusuz’la görüştü. Korkusuz, “Anlaşmamız gereği bugüne kadar binlerce müşterimiz, Avrupa’ya bedava uçtu. Ancak, RIX firması 15 Mayıs’ta bize verdiği kupondan daha fazla satış yaptığımızı, 250 TL’nin üzerinde alışveriş yapan tüm müşteriler yerine yalnızca kuponu isteyenlere verdiğimizi öne sürerek, zarar etmelerine yol açtığını belirtti. İsviçreli bir bağımsız denetim firmasını bir hafta süren denetlemelerin sonucunda çıkan raporları RIX’e ilettik. Bu raporlarda da 250 liranın üzerinde ki satışlarımızın, aldığımız kupon adedinin altında olduğunu ispatlamış olduk. Şu anda onlardan 23 mayıs tarihine kadar kupon almış müşterilerimizin hizmetinin sözleşmeye uygun olarak vermelerini istiyoruz. Aksi takdirde İsviçre mahkemelerinde dava sürecini başlatacağız” diye konuştu.
Uçamayan 400 kişi mi?
SON dönemlerde hızla artan iş kazalarını azalmak amacıyla 2015 yılından itibaren sertifikalı usta dönemi başlatılıyor. Boyacıdan, berbere, sıvacıdan masöre, kalıpçıdan elektrikçiye, tornacıdan tesisatçıya kadar belirli iş kollarında çalışanlar, sınava girip, Mesleki Yeterlilik Belgesi almak zorunda kalacak. Ustalık belgesi olmayanlar ise, kamu ve özel sektör işlerinde çalışamayacak. Ustalık belgesi almanın bedeli de KDV hariç en az 350 TL’den başlayacak. Birden fazla mesleği olanlar, her meslek için ayrı ayrı belge almak zorunda kalacak.
44 KURULUŞ YETKİLİ
Avrupa Birliği uyum süreci içinde hızla artan iş kazalarını azaltmayı da amaçlayan bu uygulama için Mesleki Yeterlilik Kurumu ve TÜRKAK (Türk Akreditasyon Kurumu), şu ana kadar toplam 44 kuruluşu yetkilendi. Yetkilendirilen bu kuruluşların, farklı illerde farklı meslek gruplarına yönelik açacağı sınavlara girenler, yazılıdan 100 üzerinden 60, uygulamadan ise 100 üzerinden en az 80 alması gerekecek. Sertifikalı usta çalıştıran kurum ve kuruluşlar, SGK’ya yatırılan sigorta bedelinin işveren payını 48 ile 54 ay arasında değişen sürelerde ödemekten muaf tutulacak. Çalışanlar da 12 ay süreyle sigorta primi ödemeyecek.
BOYADA DYO VAR
Kamu ve özel sektör inşaatlarında çalışacak boya ustaları ise belge alabilmek için DYO’nun kapısını çalacak. DYO, Türkiye çapındaki 35 bin boya ustasının Mesleki Yeterlilik Belgesi almalarını sağlayacak. TS-EN ISO/IEC 17024 Standardı kapsamında Türk Akreditasyon Kurumu’ndan akredite edilerek Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından yetkilendirilen DYO Akademi Belgelendirme Bölümü, KDV hariç 350 lira karşılığında girilecek sınavlarda başarılı olan boya ustalarına belge verecek. DYO Genel Müdürü Serdar Oran, “Yürütülen çalışmalar kapsamında hazırlıklarımızı tamamlayarak öncelikle TS E ISO/IEC 17024 standardı şartlarına uygun MYK11UY0023-3 Ulusal Yeterliliği kapsamında Mesleki Yeterlilik Belgesi vermek üzere Türk Akreditasyon Kurumu’ndan (TÜRKAK) Akredit asyon Sertifikasını aldık. Ardından Mesleki Yeterlilik Kurumu’na yaptığı yetkilendirme başvurusu da kabul edilerek, inşaat boyacılarına yönelik ulusal yeterliliklere dayalı sınav ve belgelendirme yapma konusunda resmen yetkilendirildi ve bu alanda ülkemizdeki 41’inci kuruluş olduk” dedi.
Belgeli çalıştıran teşvik alacak
TÜKETİCİLER için Türkiye’de yeni bir dönem başlıyor. 28 Kasım 2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, önümüzdeki çarşamba gününden itibaren uygulamaya konuluyor. 1995 yılında çıkarılan 4077 sayılı Tüketici Yasası’nın yerini alacak olan bu yeni yasa, daha önce tüketicilerin maduriyetlerine yol açan, haksız yere ceza ödemelerine ve zarar görmelerine neden olan bir çok uygulamaya da son veriyor. Tüketiciler, uygulamaya girecek olan yeni Tüketici Yasası sayesinde önümüzdeki çarşamba gününden itibaren satın aldığı ayıplı mal yüzünden üretici ve satıcıdan, boşa harcanan tatil zamanı için de seyahat acentesinden tazminat talep edebilecek. 4 yıldız diye 3 yıldızlı otelde konaklatan, yarım pansiyon diyerek, kahvaltıyla yetindiren acenteden, aradaki farkın iade edilmesini talep edebilecek.
BİRÇOK HAK DOĞDU
Galericiler, ikinci el otomobilleri, mağazalar da daha önce kullanılmış cep telefonu, televizyon, bilgisayar ve beyaz eşya ürünlerini bir yıl garantili olarak satmak zorunda kalacak. Bankalar kart aidatı olmayan masrafsız kredi kartı çıkartmak zorunda kalacak. Tüketiciler ayrıca, taksitle satın aldıkları ürünleri deneme dışında kullanmamak kaydıyla 7 gün içinde almaktan vaz geçebilecek. Bunun için de herhangi bir ceza ödemeyecek. Üyelik sistemlerinde sözleşmeler, otomatik olarak uzatılamayacak.
AYIPLI MALLARA TAZMİNAT TALEBİ
TÜRK tüketiciler gelişmiş ülkelerdeki gibi satın aldığı saç maşası yüzünden saçları yanarsa, kullandığı bir elektrik sobası yüzünden ev ya da işyeri yanarsa, üretim hatalı otomobil yüzünden kaza yapıp yaralanırsa, yüksek voltajlı elektrik yüzünden elektronik cihazları bozulursa dava açıp, tazminat talep edebilecek.
ABONELİK SÖZLEŞMELERİ
YASANIN tüketicilere sağladığı bir diğer önemli hakkı da abonelik sözleşmeleri oluşturuyor. Bu da, internet, cep telefonu, dijital platformlar başta olmak üzere abonelik sisteminden ayrılmak isteyen abonelerin sistemden kolayca ayrılmasına imkan tanıyacak. Artık aboneliğini taahüd ettiği süreden önce iptal etmek ya da daha cazip başka bir sisteme geçmek isteyen abonelerin karşısına ceza çıkmayacak.
TATİLCİLERE ACENTE MÜJDESİ
Kişisel bilgilerini elde ettikleri banka ya da kredi kartı müşterilerini ilk önce, “Hediye kazandınız” diyerek arayan dolandırıcılar, aynı anda aradıkları kişilerin ya internet üzerinden banka hesaplarına girme ya da onlar adına internetten alışveriş yapma işlemini de gerçekleştiriyor. Bu sırada, banka ve sanal mağazaların güvenlik amacıyla gönderdiği “tek kullanımlık şifre”yi, kendilerinin gönderdiği iddiasıyla, paylaşmaları isteniyor. Şifrenin paylaşılmasıyla, ya hesaplar boşaltılıyor ya da onlar adına internet üzerinden televizyon, cep telefonu, tablet bilgisayar gibi kolay nakte dönüştürülebilen ürünlerin satın alma işlemi tamamlanıyor.
NASIL DOLANDIRIYORLAR
Tüketicilerin “hediye” zaafından yararlanan dolandırıcılar, telefonla arayarak, “tablet bilgisayar, cep telefonu kazandınız” diyor. Ardından hediyeleri adreslerine gönderebilmek için telefonlarına bir SMS mesajı yollayacaklarını ve gelen mesajdaki şifrenin kendileriyle paylaşılmasını istiyorlar. Bu aşamada, kredi kartı bilgileri istenmediği için aranan kişiler de şüpheye düşmüyor, gelen şifreyi paylaşma yoluna gidiyor. Dolandırıcıların banka ya da alışveriş sitelerinin adını kullanması, eş zamanlı bu işlemin gerçekçi görünmesinde önemli etki yapıyor. Hesapların boşaltılması ya da yapılan bu alışveriş bedellerinin kredi kartından kesilmesiyle ilgili itirazlar da sonuçsuz kalıyor. Bunun da nedeni, sanal mağazalar ile bankaların, 3D güvenlik sistemiyle gönderilen şifrelerin başkalarıyla paylaşılmaması kuralı. Arkadaşımız Birol Öner, okuyucularımızdan Yavuz Selim Özcan’ın başvurusuyla adı kullanılarak dolandırıcılık işleminin gerçekleştirildiği e-ticaret şirketlerinin yetkilileriyle görüştü. Alışveriş sitelerinin avukatlarıdan Emre Berk, “Son zamanlarda kişileri çeşitli firmaların çağrı merkezlerinden aradıklarını söyleyen bazı çeteler türedi. Tüketiciler, kendilerini arayan bu tür kişilere karşı son derece dikkatli olmalı” uyarısında bulundu. Berk, “Zira güvenilir ve düzgün çalışan e-ticaret platformlarının hiç biri, telefonda kredi kartı bilgilerini istemeye dayalı, ticari faaliyette bulunmaz. Tüketiciler bu tür telefonlar aldıklarında derhal telefonu kapatmalı, arandıkla-rı iddia edilen kurumlarla hemen iletişime geçmeli” dedi.
ULUSLARARASI markaların farklı özellikleri tek bir makinede barındıran yeni sistemleri, 150 milyon dolarlık tıraş bıçağı pazarına, yeni bir boyut kazandırdı. Gilette ve Wilkinson gibi firmalar, yılda 260 milyon adet tıraş bıçağının satıldığı Türkiye’de erkeklerin pazardaki payı yüzde 80 olan ‘kullan-at’ tıraş bıçaklarından yeni sistemlere kaymasını sağlamak istiyor.
YILLIK hacmi 150 milyon dolara ulaşan tıraş bıçağı pazarında yaşanan ‘sakaldan pay kapma yarışı’, Gillette ve Wilkinson’un farklı özellikleri tek bir makinede barındıran setleri piyasaya sürmesiyle birlikte, yeni bir boyut kazandı. Wilkinson’un 4 bıçaklı Quatro’sunun, Gillette’in de 5+1 Fusion Proglide tıraş bıçaklarının kullanıldığı titreşimli makinelere, ıslak tıraşın yanı sıra, saç, sakal, bıyık ve favori düzeltme özelliği de eklendi. Bu yolla firmalar, yılda 260 milyon adet tıraş bıçağının satıldığı Türkiye’de, erkeklerin kullanım alışkanlığını değiştirtip, kullan-at makinelerden, hem tıraş olup hem de saç, sakal, bıyık ve fovarilerini düzeltme, ense tüylerine alma imkânı sağlayan yeni nesil sistem bıçaklarına kaymasını sağlamak istiyor.
LİDER, AÇIK ARA KULLAN-AT
Ancak, Türkiye’de, tıraş bıçağı pazarının sürekli büyümesindeki en önemli etkeni, erkeklerin kullanım alışkanlıklarından kolay kolay vazgeçmemesi oluşturuyor. Amerika ve Avrupa’da kullanımı yaygın olan sistem bıçakları, Türkiye pazarından sadece yüzde 20 pay alabiliyor. Pazarın yüzde 80’ini kullan-at bıçakları oluşturuyor. Quatro, Mach 3, Fusion, Samuray gibi sistem bıçaklarının pazardan aldığı payın düşük kalmasında ise en önemli etkeni fiyat faktörü oluşturuyor.
SADECE KESMİYORWilkinson’un dört bıçaklı Quatro’suna karşı ilk önce pille çalışan, titreşimli Mach 3 power’ı piyasaya süren Gillette, ardından da 5+1 bıçaklı Fusion’un manuel ve titreşimli olmak üzere iki farklı Proglide modelini çıkarmıştı. Gillette’nın yeni geliştirdiği sistem ise, Fusion Proglide Styler adını taşıyor. 49 lira 50 kuruş fiyatıyla Türkiye’de ki tüketicilerle buluşan Fusion Styler, ıslak tıraşın yanı sıra, sakallarında zahmetsizce düzenlenmesini ve kısaltılmasını sağlıyor. Tüm bu işlemler, titreşimli ana gövdenin üst kısmına kolayca takılabilen 3 farklı uzunlukta kesim ve düzenleme yapmaya imkan tanıyan aparatlar sayesinde gerçekleştirilebiliyor. Yeni gövde tasarımının ergonomikliği, kolay tutuşun yanı sıra, Fusion Proglide tıraş bıçağının da cildin üzerinden daha rahat kaymasına imkan tanıyor. Başlık arkasında ki düzeltici bıçak, burun altı, favori ve sakalın şekillendirilmesinde kullanılabiliyor.
Altı ve üstü kullanılıyor
Bu siteler, rezervasyon yaptırmak isteyen tüketicilere “Para iadeli fiyat garantisi”, “Ücretsiz rezervasyon iptali”, “En düşük fiyat garantisi” gibi taahhütlerde bulunarak, kıyasıya yaşanan rekabet ortamında ön plana çıkmaya çalışıyor. Ancak, rezervasyon öncesi verilen tüm bu taahhütler, rezervasyon işleminin tamamlanmasıyla birlikte ortadan kalkabiliyor. Müşteriler, vize işleminin yetişmemesi, seyahat tarihlerinin değişmesi ya da seyehatin iptal edilmesi durumunda, önceden yatırdıkları konaklama bedellerini ödemek zorunda kalabiliyor.
EK MADDELERE DİKKAT
Bu da, uluslararası otel rezervasyon portalı hrs.com’un yaptığı gibi rezervasyon öncesi verilen taahhüdlerin, rezervasyonun tamamlanmasıyla birlikte oluşturulan rezervasyon teyid belgelerinde yer almamasından kaynaklanabiliyor. Bu taahüdler düzenlenen rezervasyon belgelerinde yer almadığı gibi rezervasyonun iptal edilemeyeceği ve iptal söz konusu olduğunda da para iadesinde bulunulmayacağı da ayrı maddeler halinde yer alabiliyor. Sorun, okuyucularımızdan İrem Türkel’in www.hrs.com’ adlı sitede verilen “Para iadeli HRS fiyat garantisi”, “İptal saat 18’e kadar ücretsiz” şeklindeki taahüdlere güvenerek Amsterdam’da ki Bastion Schiphol Hoofddorp Hotel için gerçekleştirdiği rezervasyonu, vize işlemlerinin yetişmemesi yüzünden iptal etmek isteyince su yüzüne çıktı. Bu da, rezervasyon öncesi verilen para iade taahüdünün rezervasyon belgesinde yer almadığı gibi iptal durumunda para iadesinde bulunulmayacağı şeklinde bir maddenin eklenmesinden kaynaklandı. Türkel’in para iadesi konusunda yaptığı tüm girişimler ise bu maddeye dayanılarak geri çevrildi.
SİTE SEÇİMİ ÖNEMLİOysa, bu internet portalı incelendiğinde, şu anda bile aynı otel için rezervasyon yapılmak isteyenlere aynı taahhütlerin verildiği açıkça görülebiliyor. Bu da otel rezervasyonları için internet site seçiminin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Kendi tatilini kendi organize etmek isteyenler için karşılaştırmalı seçenekler sunan bu siteler, ucuz uçak biletinden otel rezervasyonuna, oto kiralamadan lokanta rezervasyonuna kadar bir çok organizasyonun, internet üzerinden kolayca yapılabilmesine imkan tanıyor. Üstelik, uçak biletini, havayolu şirketlerinin yerine bu sitelerin üzerinden almak isterseniz, daha cazip tekliflerle de karşılaşabiliyorsunuz. Aynı sonuç, otel rezervasyonları ve araç kiralama işlemlerinde de geçerli olabiliyor. Ancak, bu rezervasyon portallarının rekabette öne geçmek için verdiği her güvenceye de kanmamak, ciddi, güvenilir ve alanında deneyimli siteleri tercih etmek gerekiyor.
Buna da SMS’lerde daha önce hiç alışveriş yapmamış olmalarına rağmen, bu firmalardan sürekli alışveriş yapan, ‘sadık müşteri imajı’nın oluşturul-ması yol açıyor.
SON dönemlerde cep telefonlarına toplu olarak gönderilen SMS mesajları artık, sadece faturaları kabartıp, kredi kartı hesaplarını boşaltmakla kalmıyor, aynı zamanda yuva yıkıp, ocakların sönmesine de yol açabiliyor. Erkek-kadın ayrımı yapılmaksızın “Son fırsat” sloganıyla cep telefonlarına gönderilen SMS’lerde, “Sevgili müşterimiz, bizden daha önce siparişte bulunmanız nedeniyle 6 kapsül istek artırıcı, bir adet bayan damla ve bir adet geciktirici spreyden oluşan Perfect Love marka cinsel performans setini, 219 TL yerine, kargo dahil 29 TL’den almaya hak kazanmış bulunmaktasınız” deniliyor. Mesajlarda ayrıca, kazanılan bu haktan yararlanılabilmesi için 911’le başlayan sipariş hattına çağrı bırakılmasının da yeterli olduğu vurgulanıyor.
EŞLERİ ÇILDIRTAN MESAJ
Ankara’da ki bir sabit telefona ait olan bu sipariş hattı arandığında, arayanları sesli yanıt sistemi 3 seçenekle karşılıyor. Bunlardan birini ürün siparişi, diğerini ürün kullanım ve kargo bilgileri ve sonuncusunu da ürünle ilgili yapılacak şikayetler oluşturuyor, Sipariş vermek için yapılan tuşlamalara, ışık hızıyla anında yanıt veriliyor.
Gönderilen bu SMS mesajlarının eşler tarafından görülmesi ise aile içinde tatsız tartışmaları beraberinde getiriyor. Cep telefonu aboneleri, mesajda yer alan “Sevgili müşterimiz”, “Daha önce siparişte bulunmanız nedeniyle” gibi ibareler yüzünden kendilerini ifade etmekte zorlanabiliyor ve eşlerini bunun doğru olmadığı yönünde ikna etmek zorunda kalabiliyor. İkna edemediği taktirde ise sorun daha da büyüyebiliyor.
MÜŞTERİ AYRIMI YOK
Radyo D, CNN Türk ve SlowTürk radyolarının Teknik Direktörü Murat Duran’ın şikayeti üzerine arkadaşımız Birol Öner, cep telefonlarına gönderdiği SMS mesajlarıyla cinsel performans artırıcı ürün setlerini pazarlayan Deva adlı şirketin sipariş hattını aradı. Verilen yanıtta, söz konusu SMS mesajlarının daha önce sipariş verilsin ya da verilmesin, herhangi bir ayrım yapılmaksızın, aktif olarak kullanılan tüm cep telefonu hatlarına toplu mesaj olarak gönderildiğini öğrendi. Uygulamaya
MASRAF ve vergilerin kalkması, muameleciye gerek kalmaması ve tüm işlemlerin online olarak noterde 5 dakika içinde gerçekleştirilmesi 1.7 milyon adet olan yıllık el değiştiren araç sayısının 4.8 milyon adede çıkmasını sağladı.
KISA süre öncesine kadar, işlemleri yüzünden araç sahiplerini ‘muameleci’ diye adlandırılan aracılara yönelmek zorunda bırakan ikinci el araç satışında, bürokratik işlemlerin yanı sıra, masraf ve vergilerin de kalkması, el değiştiren araç sayısında patlama yaşanmasına yol açıyor. Bunda da araç başına 400 TL ile 500 TL arasında değişen satış işlem masraflarının 97 TL’ye düşürülmesi, muameleciye gerek kalmaması ve tüm işlemlerin online olarak noterde, 5 dakika içinde gerçekleştirilmesi etkili oluyor. Noter Harcı, Damga Vergisi ve değerli kağıt ücreti gibi masraf ve vergilerin kalkması, işlemler için sadece araç ruhsatı ile alıcı ve satıcının nüfus cüzdanlarının yeterli olması, 2010 yılına kadar 1 milyon 700 bin adet olan yıllık el değiştiren araç sayısının, bir anda 4 milyon 800 bin adetlere ulaşmasını sağladı.
BÜROKRASİ ENGELİ
İkinci el araç satış işlemlerinde muamelecileri devre dışı bırakan bu uygulama, 2010 yılından itibaren devreye sokuldu. Daha önce kredi kullanılarak satın alınan araçların ruhsatlarına eklenen “Satılamaz” kaydının kaldırılması için ilk önce bankadan belli bir işlem bedeli ödenerek (Ortalama 70 TL) borcun kapatıldığına dair bir yazı alınıyor ve bu yazıyla birlikte İl Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı Trafik Şubeleri’ne gidiliyordu. Trafik Şube’de araç ruhsatında yer alan “satılamaz” kaydının iptal ettirilmesinin ardından, bu kez de aracın “temiz kağıdı”nı almak için Motorlu Taşıtlar Vergi Daireleri’nin yolu tutuluyordu. Bunun için de, araca ait vergi borçları, trafik cezaları, ödenmemiş köprü ve otoyol ücretleri olup, olmadığı sorgulatılıyordu.
YANLIŞ DAVALAR AÇILIYOR