Yatırım Promosyon Ajansı askıya alındı

UZUN zamandır sözü edilen, yabancı sermayenin ülkeye çekilmesi açısından büyük bel bağlanan, ‘Yatırım Promosyon Ajansı’nın kuruluşu askıya alınmış gözüküyor.IMF’ye verilen niyet mektubunda, AB’ye verilen Ulusal Program’da yer almasına rağmen Hükümet verdiği bu sözü yerine getiremedi. Üstüne üstlük 15 Mart’ta İstanbul’da toplanan çokuluslu şirketlerin CEO’larının da aralarında bulunduğu Yatırım Danışma Konseyi Sonuç Bildirgesi’nde de ‘Yatırım Promosyon Ajansı’ kurulmasına ilişkin taahhüt yer alıyordu.Aldığımız bilgilere göre bu Ajans'ın kuruluşu Hazine Müsteşarlığı tarafından askıya alındı. Danışma Konseyi sonuç bildirgesinde yeralan Ajansın kuruluşu, Yatırım Ortamını İyileştirme Programı kapsamında ele alınmış, hatta ‘Türkiye Yatırım Promosyon Ajansı Kurulması Hakkındaki Kanun Tasarısı" bile hazırlanmıştı. TOBB tarafından 2003 yılı ocak Ayında Kızılcahamam’da düzenlenen Yatırım Ortamını İyileştirme Konferansı'nda çatısı çatılan ve hedefleri belirlenen Ajans'ın kuruluşu üzerindeki nihai mutabakat, 2003 yılı Mart ayında toplanan YOİKK'de Devlet Bakanı Ali Babacan ile özel sektör arasında sağlanmış ve Tasarı Başbakanlığa sevk edilmişti.Tasarıya göre idari ve mali özerkliğe sahip Başbakanlığın ilgili kuruluşu olarak bir ajans kurulacak, yönetim kurulunda 5 e 4 özel sektörün üstünlüğü bulunacaktı. Geçen 1.5 yıla yakın sürede Tasarı TBMM’ne sevk edilemedi.Tasarının TBMM’ye bir türlü gönderilememesinde, bu sürede çıkan görüş ayrılıklarının etkili olduğu belirtiliyor. Bu sürede Ajans’ın yerine Müsteşarlık bünyesinde Promosyon Genel Müdürlüğü’nün kurulması ve proje bazında promosyon yapması fikri öne çıkmış durumda. Yani özel sektör etkinliğinin bulunduğu tasarı rafa kaldırılıp yerine yine kamunun önderliğinde bir bürokratik yapının kurulması planlanıyor.Yeni yapıda TOBB, YASED, TİM ve TÜSİAD gibi özel sektör kuruluşlarının, bu genel müdürlüğe dışarıdan destek olması düşünülüyor.Tasarı için diğer Bakanlık ve kuruluşlardan görüş sorulduğu ve gelen görüşler sonucunda tasarıda bu değişikliklerin gündeme geldiği belirtiliyor. Ancak, yapılan bu değişikliklerin kurumun idari ve mali özerkliğini zedeleyici olması ve yönetim üstünlüğünün tekrar kamu kesimine geçmesi nedeniyle, özel sektörün tepkisini çekmesi bekleniyor. İlk örnek olarak bu tepkinin, 28 Ağustos’ta yapılan YOİKK toplantısında da TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu tarafından Devlet Bakanı Ali Babacan’a iletildiği ifade ediliyor.IMF’YE NASIL ANLATILACAK?Ekonomi yönetimi şimdi bu değişikliği daha doğrusu belirlenen hedefte meydana gelen sapmayı, IMF’ye, AB’ye ve Yatırım Danışma Konseyi’ne nasıl anlatacağını düşünüyor. IMF’ye verilen son niyet mektubunda, hazırlanan taslağa herkesin fikrinin yansıtıldığı belirtilip, ‘Başbakana ve Yatırım Danışma Konseyi üyelerine 2004 yılı ekim ayına kadar bir ilerleme raporu sunulacağı’ da belirtilmişti. Bu ayın sonuna kadar ilerleme raporunun tamam olması gerekiyor ama bir taslak hazırlandığını ama son şeklinin verilemediğini öğreniyoruz. Ajansın belirlenen hedeften sapma göstermesi, yeniden kamu yönetimine alınması planları, bu ilerleme raporu konusunda ekonomi yönetimini zorda bırakıyor.Bu arada Yatırım Promosyon Ajansı’nın özel sektör yerine yeniden kamu etkinliğine alınmasının altında yatan bir neden de, ‘özel sektörün kendi arasındaki çatışma’ olarak gösteriliyor. Yetkililer, ‘özel sektör kuruluşları insiyatif konusunda birbirleriyle anlaşamadılar ve aralarındaki rekabet, taraf tutmak istemeyen ekonomi yönetimini zorda bıraktı’ diyorlar.Bu arada AB’den konuyla ilgili bir proje kapsamında kaynak bile kullanıldığından da sözediliyor. Kısacası: Yatırım Promosyon Ajansında verilen söz tutulamadı, şimdi kılıf aranıyor.