Piyasaların morale ihtiyacı var

Her şeyden önce şunu söylemek gerekir ki; piyasalar her ne kadar son dalga nedeniyle gözlerini iyice dışarıya çevirmiş olsalar da, siyasi gerginlik moral bozuyor. Moral bozan en önemli unsur ise Başbakan Erdoğan’ın uzlaşma açıklamalarına rağmen, Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanlığı adaylığı oldu.

Ama artık bu hayal kırıklığı da aşılmak isteniyor. Bu konudaki hayal kırıklığı elbette daha sonrası için bir güvensizlik oluşturacak ama piyasa, her zaman olduğu gibi, önce bugüne bakıyor. Bu nedenle de yaşadığı hayal kırıklığını biran önce aşıp iyi haber duymak istiyor.

Bugün artık Abdullah Gül’ün Cumhurbaşkanı seçilmesine kesin gözüyle bakılıyor. Bunun ardından da en geç Cuma günü Başbakan Tayyip Erdoğan’ın yeni kabineyi Cumhurbaşkanına sunması, yani yeni Bakanlar Kurulu’nun artık belli olması bekleniyor.

Önümüzdeki hafta ise artık yeni Kabine güvenoyu alacak...

Piyasalar biran önce "Gül gerginliği"nin bitmesini beklerken, artık ekonomik önlemlerin acil olarak alınması gerektiği görüşünde. Çünkü dışarıdaki hava belli olmuyor. Dışarıdan her an bir yeni atak gelebilir ve yerli döviz yatırımcıları bu kez döviz bozdurmak için o kadar hevesli olmayabilir. Yani yeni bir dalgada kurlar ve faizler çok daha yukarı çıkabilir.

İşte bu nedenle, biran önce IMF’le hala uygulamada olan stand-by anlaşmasının gerektirdiği

gözden geçirme şartlarına geri dönecek mali tedbirlerin alınması gerekiyor.Bununla birlikte artık hazırlıkları başlayan 2008 yılı bütçesi için dengelerin belli olması, mali disiplin sağlayacak mali tedbirlerin netleşmesi gerekiyor. Yani 2007-2008 dengelerinin birlikte ele alınıp, piyasaların bu dengeleri, bu dengelere ulaşmak için neler yapılacağını görmesi gerek.

Bunun ardından da IMF’le ilişkilerin ne olacağının netleşmesi ve "sürdürülebilir yüksek büyüme"yi sağlamak için alınacak ek tedbirler, başta teşvik ve istihdam vergileri olmak üzere, sürdürülebilir büyümeyi sağlayacak politikaların oluşturulması bekleniyor. Tabi bununla birlikte piyasalar, şu ana kadar geciken sosyal güvenlik gibi reformlara da biran önce başlanması gerektiği düşünüyorlar ve artık somut adımları bekliyorlar.

İŞALEMİ KANDIRILDIĞINI DÜŞÜNÜYOR

Piyasalar bu ekonomik tedbirler alındığı takdirde, dışarıdan gelecek dalgalara karşı ekonominin çok daha sağlam bir tavır ortaya koyacağını düşünüyor ki, çok haklılar...

Bunun yanısıra seçim öncesi zirveye ulaşan siyasi gerginliğin, seçim sonrasında tam yatışır gibi gözükürken, Cumhurbaşkanlığı seçimiyle birlikte yeniden hortlaması da piyasaların moralini bozuyor. Açık söylemek gerekirse; işadamları ve piyasa oyuncuları AKP’nin yüzde 47’lik oy kazanmasıyla içine girdikleri telaşı, Başbakanın seçim gecesi yaptığı "uzlaşma" açıklaması ile yatıştırmak istediler. Başbakanın "elimde liste partileri dolaşacağım, Cumhurbaşkanlığı seçimini uzlaşma ile yapacağız" sözü bir taahhüt olarak alındı ama hemen ardından Abdullah Gül’ün "aday olabilirim" sözleri ortaya çıktı.

Bu sözlere rağmen, "Gül istese bile Erdoğan merkeze geldiğini göstermek için, devlet içinde artık çatışma istemediği için eşinin başı açık bir AKP’liyi aday gösterecek" görüşü hakim oldu. Bu görüşün oluşmasında, dolayısıyla gerginliğin yatışmasında, Başbakanın söyleminin yanısıra, Başbakana yakın kişilerin neredeyse açıkca yaydıkları, "Gül istiyor ama Başbakan kesinlikle yapmayacak" söylentileri etkili oldu. Yani, ne olursa olsun Erdoğan’ın "uzlaşma" sözünü tutup, Gül’ü adaylıktan vazgeçirmesi bekleniyordu. Hatta Gül’e yakın bazı yazarların Başbakana hitaben yazdıkları, "tehditvari" yazılar da bunun ispatı olarak görüldü.

Ama Gül aday oldu ve bugün Cumhurbaşkanı seçilecek. İşte bu nedenle bir moral bozukluğu var ve "Başbakan Erdoğan uzlaşma konusunda bizi yanılttı, kandırıldık" havası hakim.

Piyasalar için önemli olan artık devlet içinde çatışma yaşanmaması, uzlaşmanın hakim olup siyasi gerginliğin tekrarlanmaması. Çünkü siyasi gerginlik ekonomide istikrarın baş düşmanı. O nedenle bütün dikkatler artık Gül’ün gerginliği azaltmak için yapacaklarına çevrili olacak.