Cari fazlası olan Japonya’da devalüasyon

Nitekim Japonya’nın milli geliri son 4 yıldır yerinde saymaktadır. Bu dönemde Japon parası değer kazandığı için, Japonların dolar cinsinden milli geliri artmış, halkın refah seviyesi düşmemiştir. Benzeri bir oluşumu, biz de ülkemizde 10 yıldır yaşıyoruz. Bu, anlatması zor, anlaması daha da zor bir oluşumdur. Kafayı fazla takmayın; he deyin geçin. Ancak Japon devlet adamları ve iktisatçıları baş başa vermişler ve şu sonuca varmışlar: Değerli Yen ve deflâsyon (fiyatlar genel seviyesinin düşmesi) Japon ekonomisini sürdürülemez bir yola sokmuştur. Bu yoldan çıkmanın çaresini bulmalıyız.

GEL ENFLASYON, GEL!

Japon iktisatçılar, mademki “Yen’de revalüasyon-fiyatlarda deflâsyon” kötüdür öyleyse “Yen’de devalüasyon-fiyatlarda enflasyon” iyidir demişler. Ben de oturdum bir hesap yaptım. Japon ulusal parası Yen’in Amerikan Dolarına göre en değerli olduğu 28 Ekim 2011 gününe göre Japon Yen’i (yarım dolar artı yarım Euro sepetine göre) % 19 devalüe olmuş. Deflâsyon durmuş ve yıllık % 2 enflasyon hedefine doğru fiyatlar artışa geçmiş. 2013 için % 1 enflasyon bekliyorlar.

REEL FAİZLER DÜŞÜRÜLECEK

Muhasebeyi sevenler yazının bu kısmından çok zevk alacaklar tahmin ediyorum. Geçen yıllarda Japon devlet tahvillerinin yıllık nominal(yazılı) faizi % 1 dolayındaydı. Ancak deflâsyon olduğu için reel faiz % 2’yi buluyordu. Çünkü “Nominal faiz artı deflâsyon = Reel faiz”dir. Enflasyon olsa “Nominal faiz eksi enflasyon = Reel faiz” diyecektik. “Yen’de devalüasyon- fiyatlarda enflasyon” politikasına göre, artık deflâsyon olmayacak tam aksine enflasyon olacaktır. Dolayısıyla reel faizler eksiye düşecektir. Zaten milli gelirin artmadığı bir ülkede reel faiz de olmamalıdır. Reel faiz, hem bütçeye reel yük getirir hem de ülkede gelir ve servet dağılımı bozar.

JAPONYA’NIN BORCU YOK ALACAĞI ÇOKTUR

128 milyonluk Japonya’nın, Dünya’nın diğer ülkelerinden 3.5 trilyon dolar alacağı vardır. Bazen “ülke borcu” ile “devlet borcu” birbirine karıştırır. Bu yüzden sadece bizde değil yabancı yayınlarlarda da “Japonya kişi başına dünyanın en borçlu ülkesidir” gibi bilimsel olmayan yazılar çıkar. Hâlbuki devletin borcu, halkın alacağıdır. Japonya, dünyada kişi başına net alacağı en yüksek ülkelerin başında gelir.
Son Söz: Yıllardır cari fazla veren ülkenin, net borcu olmaz.�