IMF olmadan kimse güvenmiyor

Başbakan’ın yaptığı bu açıklama ile de uzun zamandır Türk ekonomisi ile ilgilenen çevrelerde devam eden "2005 yılı sonrasında nasıl bir ekonomi programı uygulanacak" tartışması sona erdi. Başbakan IMF ile 3 yıllık bir stand-by daha imzalanacağını ve bu stand-by anlaşmasının IMF'den yeni kredileri de kapsayacağını belirtti.

Peki neden IMF ile yeni bir program ve neden yeni bir krediye ihtiyaç duyuyoruz?

En önemli neden Türkiye'nin büyümesini finanse edecek sermayeye sahip olmaması. Yani Türkiye yatırım ve ödemeleri için dış kaynağa ihtiyaç duyuyor. Bu paranın kaynağı da yabancı bankalar ve yabancı yatırım bankaları ile doğrudan yatırım yapabilecek olan uluslararası şirketler.

Yani hem borç bulmak hem de bu borcun faizinin düşük kalması için Türkiye'nin dışarıya güven vermesi gerek. Bu durumun ayrıntılarını şöyle sıralayabiliriz:

1- Türkiye şu anda uygulamakta olduğu programda makroekonomik hedefler anlamında başarılı oldu. Enflasyon, büyüme ve faiz dışı fazla hedefleri tutturuldu. Ama yeni istihdam yaratma ve gelirleri reel olarak yükseltme konusunda aynı başarı gösterilemedi. Öncelikle şu ana kadar sağlanan başarının devam etmesi ve sosyal alanda da gözle görülür bir iyileşme yaşanması için yeni bir programa ihtiyaç duyuluyor.

2- Ayrıca hem içerde hem dışarda Türkiye'nin açıklayacağı bir ulusal programı tek başına yürütemeyeceği yargısı hakim. Hükümetin eğer uluslararası bir denetleme olmazsa disiplinin gevşeyeceği ve geçmiş yıllarda da görülen popülist politikalara kayabileceği endişesi var. Yani Türkiye'nin kendi başına bırakılması istenmiyor.�

3- Türkiye'de borcun milli gelire oranı hala Kopenhag kriterlerindeki seviyenin üzerinde. Yani borcun çevrilip çevrilmeyeceği sorusu yüksek sesle sorulmasa da hala kafalarda. Yaşanılan büyüme ve istikrarın sürdürülebilir olup olmadığı konusunda şüpheler de uluslararası kreditörlerin Türkiye'ye bakışını etkiliyor.

Peki bu güne kadar IMF'den artık para almak istemiyoruz diyen hükümet neden yeni bir kredi içeren anlaşma yapmaya razı oldu?

Bunun en önemli nedeni gelecek yıldan itbaren IMF'ye şimdiye kadar aldığımız borçların ödemesinin başlayacak olması.

Türkiye 2005 yılında IMF'ye 8. 1 milyar dolar, 2006 yılında 11.2 milyar dolar ve 2007 yılında da 808 milyon dolarlık ödeme yapacak. Hala piyasalardan yüksek miktarda borçlanmak zorunda olan Türkiye'nin gelecek yılki bu 8 milyar doları ödeyebilmesi için yeni bir kaynağa ihtiyacı var. BU arada hatırlatalım IMF ile imzaladığımız anlaşma çerçevesinde 2005 yılı borcunun 2.6 milyar dolarını, 2006 borcunun da 3.2 mlyar dolarını erteleyebiliyoruz ama bu durum bile finansman ihtiyacımızı azaltmıyor.

Yeni programda neler olacak sorusunun yanıtı ise şöyle veriliyor:
1- Faiz dışı fazla en az % 6 olacak.
2- Konsolide bütçe faiz dışı fazlası en az  % 5. 5 olacak
3- Sıkı maliye politikası uygulanmaya devam edecek
4- Sosyal güvenlik reformu konusunda somut adım atılması istenecek
5- Dalgalı kur devam edecek
6- Enflasyon hedeflemesi başlayacak.
7- Özelleştirmelerin devam etmesi için IMF baskı yapacak.