Dolar çeşitlemeleri

Ancak uzmanlar doların değer kaybının bundan sonra da sürebileceğini düşünüyor. Çünkü Amerika Birleşik Devletleri’nden gelen son açıklamalar, Bush yönetiminin dolara destek vermek için piyasalara müdahale etmeyeceğini gösteriyor.

Kimi uzmanlara göre doların değer kaybetmesinin en önemli nedeni ABD Başkanı Bush'un yürüttüğü ekonomik ve uluslararası politikalar. Uluslararası alanda saldırgan bir politika izleyen Başkan Bush'un bu siyaseti Amerika'ya pahalıya patlıyor. Savunma harcamalarının artması nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri’nin dış açığı tam 413 milyar dolara ulaştı. Cari açık ise tam 660 milyar dolar ile görülmedik boyutlarda. Bütçesinin yüzde 5,5'i oranında açık veren Amerika’nın sadece cari açığı finanse etmek için her ay 55 milyar dolar bulması gerekiyor. Ama işin ilginç yanı ABD’nin bu açığı kafaya takmaması. Çünkü istediği finansmanı rahatlıkla buluyor.

Burada kafalar biraz karışıyor. Çünkü insanlar şu soruyu soruyor “ABD neden müdahale etmiyor?”

Bunun iki cevabı var.
Birincisi ihracat avantajı. Aslında doların değerinin ABD Merkez Bankası tarafından düşük tutulması biraz da bu yüzden. ABD, düşük dolar kuru ile ithalatın önünü kesmeye buna karşılık da ihracatını artırmayı hedefliyor. Doların en büyük rakibi euro karşısında düşük değerini sürdürmesi de ABD’ye önemli bir ihracat avantajı sağlıyor.

İkinci olarak da tüm dünya piyasalarının lokomotifi olan New York Borsası’na yabancı yatırımcı ilgisinin sürmesi, artırılan faiz oranları nedeniyle dolar cinsi yatırımların cazip hale gelmesi gibi etkenler de bütçe açığının şimdilik dert edilmesini engelliyor.

Ama bu meselenin zincirleme bir reaksiyonunu sadece bir hallkası olduğunu da unutmamak lazım.

Örneğin, ABD’nin açığını finanse etmek için bulduğu sıcak paranın adresi yoğun olarak Japonya ve AB ülkeleri. Yani para bu ülkelerde üretime ya da harcamaya yönelmiyor, bunun yerine ABD piyasalarına akıyor.

Ayrıca doların ucuz, euronun pahalı olması AB ülkelerinin ihracat avantajını da ortadan kaldırıyor. Yani Euro cinsi ürünler pahalı olduğu için ABD’de tüketiciler daha ucuz olan ABD ürünlerine yöneliyor. Avrupa’da ise daha ucuz olan ABD malları tercih ediliyor.

Kısacası doların hareketi ABD hükümetinin gayet bilinçli bir kararı sonucu ortaya çıktı. Evet sebep ABD’nin saldırgan politikası. Ama doları düşmesi bu politikayı engellemiyor tam tersine destekliyor...