Fasülyeden sebepler

Daha önce tat alıştırma programları hazırlamış, düzenli olarak farklı tatları, lezzetleri denemesini sağlamaya başlamıştım. Haneye 2 tane artı puan olarak peynir ve çeşitleri, çorbanın envai çeşit türevleri eklendi. Yetmez ama evet, fena değil.

BU ÇOCUK NEDEN SEBZE VE BALIK YEMİYOR?

Bu soruyu okuyan diyetisyenler, pediatristler, çocuk psikologları, deneyimli anneler bana bilimsel onlarca yanıt verebilirler, eminim. Hatta kendim de dersine iyi çalışmış bir öğrenci gibi, nedenlerini şakır şakır kendime anlatabilirim. Zaten mesele kendimin söyleyip kendimin dinlemesinde. Biri çocuğuma anlatmalı.

SORUN YÖNTEMDE Mİ?

Verdiğim seminerlerde sık sık vurguladığım bir şey var; anlatım yöntemi uzun süreli hafızaya bilgi aktarmaz, anlatım yöntemiyle paylaşılan bilgilerin %90’ı 24 saat içinde uçar gider. Anlatım yöntemini kullanmayın. Zaten yemek yemek gibi tamamen içsel, fiziksel ve de ruhsal hatta karakteristik bir konuda konuşmak kadar saçma bir şey olamaz.

Dengeli beslenmenin faydalarıyla ilgili nutuklar atmaktan çoktaaaaan vazgeçtim. Ama mücadeleden geri kalmadım. Hep tatlı tatlı, onun anlayacağı şekilde, öykülerle, şakalarla dengeli beslemeye çalıştım. Ona kalsa bisküvi yesin, gofret tüketsin, abur cuburla karnını doyursun.

PAKETLİ GIDALARDAN ARTIK NEFRET EDİYORUM

Çizgi film arası reklamlarda elinde çikolata şekerlerle dans eden çocukları gördükçe, abur cubur düşkünü oğlumun ağzından bir kaşık sebze yemeğinin geçmesi neredeyse imkansız hale geliyor. Süngüm düşüyor. Nefret kelimesini pek kullanmam. Yıllardır çırpınışımın altını oyan, içini boşaltan düşman gözüyle görüyorum onları. O yüzden kullandım.

PREMACK'İN İLKESİ

Premack ‘ in büyükanne kuralı olarak da bilinir. Davranış bilimci olan Premack davranış değişikliğinin oluşması ve oturması için Premack ilkesi veya büyükanne kuralını ortaya koymuştur. Örneğin; çocuğun ıspanak yemesi için “eğer ıspanağını yersen, parka gideceğiz” denmesi istenen davranışın ortaya çıkması için sıklıkla ortaya çıkan davranış pekiştireç olarak kullanılmış olur.

Denedim mi? Sadece 1-2 kere. İşe yaradı mı? Evet. En son taze fasülye yemesini istediğimde denemiş ve tabağındakileri bitirdiğini görmek gibi bir tabloyla karşılaşmamı sağlamıştı. Fakat istediğim bu değil. Ben çocuğumun gayet istekli, bilinçli bir şekilde masaya oturup, güzel güzel yemeklerini yemesini istiyorum. İkinci sebeplerle, ucunda ödüllerle, çıkarlarla, rüşvetlerle bir işi yapmasını sağlamak hiç bana göre değil. Yemek yemek sağlıklı büyümenin ilk kuralıdır. Nokta.

PAZARLIK PAZARDA YAPILIR

Herneyse, biz iki inatçı keçi, ilkelerimizden taviz vermeye vermeye yeniden bir çıkmaza girdik.

Evde şu tür diyalogları duymak mümkün:

-Anne akşam yemeği yememeliyim.
-Sebep?
-Gece yemek yenmez, bak karanlık oldu.

* * * * *

-Anne sabah kahvaltısı çok saçma bir şey.
-Nedenmiş o?
-Çok işimiz var, yolda gofret yiyebiliriz.

* * * * *

-Anne,sen güzelsin,ben yakışıklıyım.Sen annesin, ben çocuğum. Hadi şimdi o kuru fasülyeyi sen ye, ben de telezoon seyredeyim.Tamam mı?
-(Şoka girmiş anne ses tonu ile) Ama Atacığım…
-Kuru fasulye karnımızı şişirir, pırt yaparız, çok ayıp. Ben yemeyeyim.

* * * * *

İşte böyle fasulyeden sebeplerden dolayı sebze yeme ve dengeli beslenme çalışmalarımda çuvallamış bulunmaktayım. Omuzlarım düşük, gözlerim nemli.
O toksik, bu plastik, şu organik, bu zararlı derken neredeyse fotosentez yaparak geçirdiğim hamileliğimin sonucunda şeker, çikolata, abur cubur düşkünü bir çocuk büyütüyorum. Geçen gün şu hallerimizi anlatıp yakındığım bir arkadaşım “Her şeyiyle ilgileniyorsun, etrafında pervanesin. Elbette bir konuda arıza çıkacak. O da yemek seçme huyu olarak ortaya çıkmış. Sabret ve gevşemeye bak” dedi.
O günün akşamı öğretmeninden bir mektup aldım. Ata’ nın brokoli, kabak ve benzeri sebzeleri okulda afiyetle yediğini ve çok keyif aldığı, evde de aynı şekilde yemek yemesini öğütlediğini yazıyordu.
Gevşemek… ???
Allahım, neydi günahım?