Türk ve dünya mutfaklarının ortak lezzeti: Yahni tarifi
Yahninin, Osmanlı mutfağının vazgeçilmez reçetelerinden biri gibi görünse de aslında tüm dünya mutfaklarının ortak lezzeti olduğunu biliyor muydunuz? Evet, çok iddialı gibi görünse de hiçbir konu hakkında fikir birliği sağlayamayan dünya, söz konusu yahninin lezzeti olduğunda hep aynı görüşü savunuyor. Bunu da yahninin Rum, Ermeni, Gürcü, Fransız, İran, Orta Doğu ülkeleri ve daha birçok mutfağın yıllardır süregelen lezzetlerinden biri olmasından anlayabiliyoruz. Fakat dünyanın her köşesinde bu denli büyük öneme sahip olan yahninin neden değerinin gerektiği kadar vurgulanmadığını hiç anlayamıyorum esasen. Yüksek müsaadenizle bu haftaki köşemde ben biraz yahninin önemine değineceğim.
Yahninin dünyanın en eski yemeklerinden biri olduğunu söylesem çok da abartmış sayılmam sanırım. Öyle ki bir araştırmaya göre, yahninin 8 bin yıllık bir geçmişi olduğu savunulur. Kendi mutfağımızdan bahsedecek olursak; Farsça kökenli bir kelime olan yahni, Osmanlı mutfağında ‘suda haşlanmış et’ anlamını taşır. Türk tarihinin en eski çağlarından bu yana geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlayan atalarımız, et ve sebzelerden oluşan yemekleriyle oldukça zengin bir mutfağa sahiplerdi. Yıllar içerisinde yaşanan fetihlerin getirdiği kültür kaynaşması da Türk mutfağına ayrı bir zenginlik kattı. Osmanlı dönemine ait yemek kitaplarında zaten hemen hemen her çeşit etle yapılan yahni reçeteleri var ve bu yemeklerin çoğu da günümüze ulaşmış durumda. Türklerin yahniyi bu denli sevmesinin nedenlerinin başındaise yemeğin Türk insanının en sevdiği yiyecekler olan et, soğan, havuç, patlıcan ve domates alternatifleri ile yapılması geliyor. E tabii, suyuna ekmek doğrama kültürü de bir diğer sevilme nedeni olarak öne çıkıyor.
Temelde kuşbaşı et, arpacık soğan, havucun birleşiminden oluşan yahninin lezzeti içine eklenen sirke ile arşa çıkıyor.Yahninin daha enfes bir hal alabilmesi için ise kullanılacak etin önceden yağda iyice mühürlenmesi gerekiyor. Tabii daha da enfes bir yahni elde etmek istiyorsanız, soğanı yağda lezzetlendirmeniz ve sebzeleri de bir miktar yağda kavurmanız büyük önem taşıyor. Dilerseniz çocuklarınız için daha besleyici bir yahni elde edebilmek için içine et veya kemik suyu da ekleyebilirsiniz. Ayrıca dibinde kalacak suyu herhangi bir çorbada aromatik alt lezzet olarak kullanabilirsiniz. Küçük bir de ipucu paylaşmak istiyorum; yapacağınız yahni bir gün beklettikten sonra hep daha lezzetli olur. Davet sofralarınız için hazırlayacağınız bu tarifi bir gün önceden yapmanızda faydalı olacaktır. Salça ve baharatlarla lezzetlendirilen, sebze suyunda ağır ateşte pişirilen ve sonucunda lokum kıvamında etler elde edeceğiniz bu efsane lezzetin yapım aşamalarına gelin hep birlikte bakalım…
Sorularınız, merak ettikleriniz ve diğer leziz tariflerime ulaşmak için beni Instagram’da @cheffyildiz hesabımdan takip edebilirsiniz.
Malzemeler
850 gr jülyen doğranmış et
2 adet orta boy havuç
10-12 adet arpacık soğan
1 yemek kaşığı sirke
1 yemek kaşığı domates salçası
2 su bardağı ılık su
1 yemek kaşığı un
2 yemek kaşığı sıvıyağ
1 çay kaşığı yenibahar
1 çay kaşığı tuz
Yapılışı
. Etleri derince bir tencereye alın ve üzerine sirke ekleyip kavurun. Daha sonra yağını ekleyip biraz daha kavurun.
. Jülyen doğradığınız havuçları ve soyduğunuz arpacık soğanları ekleyip hafifçe karıştırın.
. Unu ekleyip kokusu çıkana kadar kavurun, ardından hemen salçasını ekleyip biraz daha kavurduktan sonra suyu ekleyin ve kapağını kapatarak kısık ateşte etler yumuşayıncaya kadar pişirin.
. Ocaktan almadan önce yenibahar ve tuzunu ekleyip karıştırmaya devam edin. Hazır olan yemeği biraz dinlendirdikten sonra üzerine ince kıydığınız yeşil soğanları ekleyerek servis edebilirsiniz. Afiyet olsun.
